Πληροφορίες
Το Ελληνικό είναι ορεινό χωριό στο νομό Ιωαννίνων σε υψόμετρο 740 μέτρων και ανήκει στα Κατσανοχώρια της Ηπείρου.
Γεωγραφικά στοιχεία - αξιοθέατα
Το Ελληνικό βρίσκεται στα νοτιοανατολικά του νομού και δυτικά του Άραχθου ποταμού. Το χωριό απέχει περίπου 20 χλμ. ΝΑ. της πόλης των Ιωανίννων και 38 χλμ. Δ. από τα Πράμαντα. Αξιοθέατα είναι το μουσείο σύγχρονης τέχνης "Θεόδωρος Παπαγιάννης" στο παλιό δημοτικό σχολείο του χωριού, ο Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου (του 1661) και έξω από αυτό η ιερά μονή Παναγίας Τσούκας καθώς και οι τοποθεσίες "Μεγάλες Πάδες" ή "Ράχες" και "Δονάτος" με θέα προς το λεκανοπέδιο Ιωαννίνων και τη περιοχή των Τζουμέρκων.
Ιερά Μονή Παναγίας Τσούκας
Στα βορειοανατολικά του Ελληνικού, στη τοποθεσία "Τσούκα" (υψόμετρο 760 μέτρα) και σε απόσταση 1,5 χλμ. είναι κτισμένο το μοναστήρι της Παναγίας. Είναι αφιερωμένο στο Γενέθλιο της Θεοτόκου και σύμφωνα με την παράδοση ιδρύθηκε γύρω στα 1190 από τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου Ισαάκιο Β’ Άγγελο, καταστράφηκε το 1736 και ανακαινίσθηκε το 1779. Έχει φρουριακό χαρακτήρα και το καθολικό είναι σταυροειδές με τρούλο. Οι τοιχογραφίες που διασώζονται στο εσωτερικό του είναι του έτους 1662 και το λιθόκτιστο κωδωνοστάσιο του 1866. Από το 1985 έχει χαρακτηριστεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο επειδή "αποτελεί ενδιαφέρον και χαρακτηριστικό δείγμα της εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής και ζωγραφικής τέχνης της μεταβυζαντινής περιόδου στην Ήπειρο".
Μουσείο σύγχρονης τέχνης "Θεόδωρος Παπαγιάννης"
Στο μουσείο εκτίθενται έργα του γλύπτη και καθηγητή της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών Θεόδωρου Παπαγιάννη και μια σειρά από προπλάσματα μεταλλίων και νομισμάτων. Πολλά από τα εκθέματά του έχουν δημιουργηθεί από τα αποκαΐδια του Πολυτεχνείου, συνδυασμένα και στολισμένα με ανακυκλώσιμα υλικά. Είναι έργα με έντονη οικολογική συνείδηση, αναφέρονται στην ιστορία του τόπου, στις αναμνήσεις του καλλιτέχνη από τα σχολικά του χρόνια στο χωριό κ.λ.π. Η διαδρομή από το χωριό που φιλοξενεί το μουσείο σύγχρονης τέχνης «Θεόδωρος Παπαγιάννης» έως τη μονή της Παναγιάς Τσούκα είναι διακοσμημένη με έργα του Παπαγιάννη πράγμα που ομορφαίνει ακόμη περισσότερο το τοπίο.
Φάρμα "Η Ράχη"
Βρίσκεται περίπου 1 χιλιόμετρο από την κεντρική πλατεία του χωριού και οι πολίτες μπορούν να την επισκεφτούν δωρεάν. Πρόκειται για ιδιωτικό χώρο που λειτουργεί εθελοντικά και φιλοξενεί πολλά οικόσιτα πτηνά, θηλαστικά και ψάρια, όπως χήνες και πάπιες από πολλά μέρη της γης, ράτσες περιστεριών από Γερμανία, Πακιστάν, Αμερική, Κίνα και Ινδία αλλά και παγώνια, φασιανούς, κουνέλια, πόνυ, παπαγάλους, ψάρια και σαλιγκάρια. είναι μερικά από τα ζωάκια που φιλοξενεί η Φάρμα στο χώρο της. Δημιουργήθηκε γι' αυτούς που θέλουν να έρθουν κοντά στην φύση και για να ευαισθητοποιήσει κυρίως τα παιδιά σε θέματα που αφορούν το περιβάλλον.
Παραδοσιακά Πέτρινα Γεφύρια
= Γεφύρι στην τοπωνύμια «Μεγάλο Λαγκάδι»
= Πρόκειται για πέτρινο μονότοξο γεφύρι που βρίσκεται στο χωριό Ελληνικό, σε ανώνυμο ρέμα της περιοχής που χύνεται στον Άραχθο ποταμό. Η χρονολογία κατασκευής του είναι το 1926.
= Γεφύρι στην τοπωνύμια «Αμπέρια»
= Πρόκειται για πέτρινο μονότοξο γεφύρι που βρίσκεται στο χωριό Ελληνικό, στη τοποθεσία "Μπέρια" σε υψόμετρο 599 μέτρα (συντεταγμένες: N 39° 33΄29,9΄΄ E 020° 55΄50,7΄΄). Το έτος κατασκευής του είναι το 1864 και χορηγός ο Ιωάννης Λούλης
Φύση
Φαράγγι Κοροβέσου
Βρίσκεται κάτω από το χωριό και η είσοδος σε αυτό γίνεται με κατάβαση σε καταρράκτη ύψους 17 μέτρων. Είναι ιδιαίτερα στενό με σκοτεινά σημεία που αδυνατεί να εισχωρήσει το φως του ηλίου, αλλά και μπόλικη ομορφιά στα τοιχώματα με νεροκουρτίνες και σπηλαιοθέματα.
Δάσος της Σιορόκας
Το δάσος αποτελεί κομμάτι του Εθνικού Πάρκου Περιστερίου - Τζουμέρκων και Χαράδρας Αράχθου, είναι προστατευόμενη περιοχή και είναι ένα Μικτό Δάσος που φιλοξενεί πολλά είδη φυτών και ζώων, στο οποίο απαγορεύεται το κυνήγι ενώ έχει πάρα πολλές τιμητικές διακρίσεις και αποτελεί σημαντική περιοχή για τα αρπακτικά πτηνά. Ξεκινά κάτω από το Μοναστήρι της Τσούκας, εκτείνεται από τα δεξιά ως το μονοπάτι της Βούγας που οδηγεί στον ποταμό Άραχθο και το μεγαλύτερο μέρος του καλύπτεται από πουρνάρια, άρκευθους (κέδρους), αριές και δάφνες. Αυτό σημαίνει πως το δάσος παραμένει πράσινο και τον χειμώνα καθώς τα παραπάνω δέντρα δεν ρίχνουν τα φύλλα τους. Υπαρχουν αρκετά βότανα όπως η αψιθιά, η ρίγανη και η ματζουράνα αλλά η συλλογή τους είναι πολύ δύσκολη. Αρκετά όμορφα αγριολούλουδα μπορεί κανείς να δει ακόμα και πάνω στα βράχια. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η πανίδα της περιοχής. Κατσίκες που έφυγαν από κοπάδια χωριανών και επιβίωσαν μόνες τους έζησαν και αναπαράχθηκαν ελεύθερες δημιουργώντας έτσι έναν άγριο πληθυσμό. Οι αλεπούδες είναι ακόμα ένα θηλαστικό που η περιοχή έχει σε μεγάλους αριθμούς. Το δάσος με την παρουσία μεγάλων βράχων κάνει το μέρος ιδανικό για τα αρπακτικά πτηνά. Βραχοκιρκινέζια φωλιάζουν στις εσοχές, ενώ φιδαετοί, γερακίνες και χουχουριστές βρίσκουν την περιοχή ιδανική για κυνήγι. Η Σιορόκα αποτελεί το τελευταίο καταφύγιο του χωριού για την πετροπέρδικα που μπορεί να ζει εκεί ήσυχα και να παλεύει για την ανάκαμψη του πληθυσμού της. Φιλοξενεί ακόμα κίσσες, κόρακες, κότσυφες, γαλαζοπαπαδίτσες, σπίνους, κάργιες, σταχτοκουρούνες, φανέτες και πολλά άλλα πτηνά.
Ονομασία - διοικητικά στοιχεία
Η παλιά ονομασία του χωριού ήταν Λοζέτσι και αναγνωρίστηκε επίσημα ως κοινότητα, μετά την απελευθέρωση, με το ΦΕΚ 184Α-19/08/1919. Μετονομάστηκε σε Ελληνικό το 1927. Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης, αποτελεί τη τοπική κοινότητα Ελληνικού που ανήκει στη δημοτική ενότητα Κατσανοχωρίων του Δήμου Βορείων Τζουμέρκων και σύμφωνα με την απογραφή 2011 έχει πληθυσμό 443 κατοίκους.
Προσωπικότητες
Παναγιώτης Νούτσος
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης "Θεόδωρος Παπαγιάννης" Ιερά Μονή Παναγίας Τσούκας Ιωαννίνων https://www.epirus-tv-news.gr/2022/09/blog-post_23.html?m=1
