Το Αβγό είναι χωριό και έδρα ομώνυμης τοπικής κοινότητας, της δημοτικής ενότητας (τέως δήμου) Αγίου Δημητρίου, του δήμου Δωδώνης, της περιφερειακής ενότητας (τέως νομού) Ιωαννίνων, στην περιφέρεια Ηπείρου, σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης. Πριν το σχέδιο Καποδίστριας και το πρόγραμμα Καλλικράτης, ανήκε στην επαρχία Δωδώνης του νομού Ιωαννίνων, στο γεωγραφικό διαμέρισμα Ηπείρου.

Μέχρι το 1928 ο οικισμός ονομαζόταν Λεσιανά και μέχρι το 1940 Αυγό.

Γεωγραφία

Το Αβγό είναι ορεινό χωριό στο νότιο τμήμα του νομού Ιωαννίνων. Βρίσκεται στις δυτικές πλαγιές της κορυφής «Αετορράχη» (1.040 μ.) και πολύ κοντά στην Εγνατία Οδό (Α2), σε μέσο σταθμικό υψόμετρο 600. Απέχει 20 χλμ. περίπου Ν. ΝΑ. των Ιωαννίνων. Η τοπική κοινότητα είναι χαρακτηρισμένη ως αγροτικός ορεινός οικισμός, με έκταση 6,214 χμ² (2011).

Πληθυσμός

Διοικητικές μεταβολές μέχρι τον «Καλλικράτη»

Ο οικισμός αναγνωρίστηκε το 1919 ως Λεσιανά και προσαρτήθηκε στην κοινότητα Σερβιανών του νομού Ιωαννίνων. Το 1928 μετονομάστηκε σε Αυγό και το 1931 ορίστηκε έδρα της ομώνυμης κοινότητας. Το 1940 η ονομασία του διορθώθηκε σε Αβγό. Με το ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997 ο οικισμός αποσπάστηκε από την κοινότητα Αβγού και προσαρτήθηκε στον δήμο Αγίου Δημητρίου. Με το ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010 αποσπάστηκε από τον δήμο Αγίου Δημητρίου και προσαρτήθηκε στον δήμο Δωδώνης.

Ονομασία

Το Αβγό ονομαζόταν παλαιότερα Λεσ(σ)ιανά, αλλά μετά το 1928 πήρε την ονομασία Αβγό, πιθανότατα από τον φερώνυμο λόφο, δυτικά του χωριού.

Ιστορικά στοιχεία

Στο χωριό και τη γύρω περιοχή, διεξήχθησαν κατά τους απελευθερωτικούς αγώνες 1912-3, σφοδρές μάχες μεταξύ ελληνικών και τουρκικών στρατευμάτων, αφού ο παρακείμενος λόφος Αβγού, υπήρξε μία από τις κύριες θέσεις οχύρωσης του ελληνικού στρατού. Το χωριό είχε καεί από τους Τούρκους τον Οκτώβριο του 1912, ενώ αναγνωρίστηκε ως κοινότητα, το 1913.

Αξιοθέατα

Το Ηρώο-Μαυσωλείο Πεσόντων για την απελευθέρωση των Ιωαννίνων από τους Τούρκους (1912-13), στον παρακείμενο λόφο Αβγού, δίπλα στην Εθνική Οδό Η εκκλησία του Αγίου Δημητρίου, στην παλαιά θέση ίδρυσης του χωριού, κτίσμα του 17ου ή 18ου αιώνα. Από εντοιχισμένες πλάκες, αντλείται η πληροφορία ότι επισκευάστηκε το 1874

Πολιτιστικές εκδηλώσεις

Στις 17 Ιουλίου, εορτή της Αγίας μαρίνας, γίνεται το ετήσιο πανηγύρι του χωριού στην κεντρική πλατεία.

Παραπομπές

Πηγές

Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, 1978, 2006 Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, εκδ. 1963 Οργανισμός εκδόσεων «Ελλάδα», χάρτες (Βαρελάς) Περιοδικό «Διακοπές», εκδ. Δ.Ο.Λ., 2010 eetaa.gr

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

https://www.facebook.com/groups/123614257705217/