Πληροφορίες
Η Επάνω Βάθεια είναι χωριό και έδρα ομώνυμης κοινότητας του Δήμου Χερσονήσου στην Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου της Κρήτης. Ανήκε στην Επαρχία Πεδιάδος του Νομού Ηρακλείου. Βρίσκεται σε απόσταση 15 περίπου χιλιομέτρων από την πόλη του Ηρακλείου, στην κοιλάδα του Βαθειανού ποταμού. Οι κάτοικοι του καλλιεργούν ελιές ελαιοποιήσιμες, κηπευτικά και αμπέλια. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η παλαιά εκκλησία του Αγίου Αντωνίου με υπολείμματα τοιχογραφιών.
Ιστορικά στοιχεία
Η Επάνω Βάθεια αναφέρεται σε συμβόλαιο του Δομίνικου ντε Κάουζα, το 1271. Εκεί αναγράφεται ως Panno Vathia. Το 1583 αναφέρεται (Καστροφύλακας, Κ 95) με το όνομα Vathia Αpanno με 125 κατοίκους. Στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας κατοικήθηκε μόνο από Τούρκους. Το 1834 είχε μόνο δέκα οθωμανικές οικογένειες και το 1881 μόνο 225 Τούρκους κατοίκους. Αναφέρεται σε όλες τις βενετσάνικες απογραφές του 16ου και 17ου αιώνα. Στην απογραφή του 1881, ανήκει στο δήμο Επισκοπής με 228 κατ. και στον ίδιο δήμο αναφέρεται και το 1900. στην απογραφή του 1920 δεν αναφέρεται καθόλου, ενώ το 1928 αναφέρεται στην κοινότητα Ελιάς. από το 1940 και μετά αποτελεί ομώνυμη κοινότητα. Στις 25 Φεβρουαρίου 1935 από ισχυρό σεισμό μεγέθους 7 Ρίχτερ η Επάνω Βάθεια κατέρρευσε μέχρι θεμελίων, μαζί με άλλα χωριά. Σκοτώθηκαν 8 άτομα τραυματίστηκαν 204 και έμειναν χωρίς στέγη 374 οικογένειες σε όλη την περιοχή που είχε πληγεί από τον Εγκέλαδο.
Διοικητικά στοιχεία
Αναφέρεται επίσημα το 1925 στο ΦΕΚ 27Α - 31/01/1925 να προσαρτάται στην τότε κοινότητα Εληάς ενώ το 1930 με το ΦΕΚ 162Α - 15/05/1930 ορίστηκε έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας. Το 1997 με το ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997 αποσπάστηκε από την κοινότητα Επάνω Βαθείας και προσαρτήθηκε στον τότε δήμο Γουβών. Δείτε Κοινότητα Επάνω Βάθειας
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Η Επάνω Βάθεια στον ιστότοπο του τέως Δήμου Γουβών.
Βιβλιογραφία
Το Ηράκλειον και ο νομός του. Ηράκλειο: Νομαρχία Ηρακλείου. 1971. Α. Lombardo, Documenti della colonia Veneziana di Creta.
