Ο Σκινιάς είναι χωριό και έδρα ομώνυμης κοινότητας του Δήμου Μινώα Πεδιάδος στην Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου της Κρήτης. Ανήκε στην επαρχία Μονοφατσίου. Είναι κτισμένο στο ανατολικό πρανές ενός γήλοφου. Απέχει 51,4 χλμ. από το Ηράκλειο. Οι κάτοικοι είναι κυρίως γεωργοί. Παράγονται λάδι, δημητριακά και σταφίδα. Στον οικισμό βρίσκεται ο ναός του Αγίου Αντωνίου. Ανάμεσα στα άλλα υπάρχουν νηπιαγωγείο, Δημοτικό Σχολείο, Γυμνάσιο, αστυνομικός σταθμός, περιφερειακό ιατρείο, πολιτιστικός σύλλογος και τοπική ποδοσφαιρική ομάδα ιδρυθείσα το 1980, που αγωνίζεται στη Β΄ ερασιτεχνική κατηγορία της Ε.Π.Σ. Ηρακλείου. Δείτε Κοινότητα Σκινιά

Ιστορικά στοιχεία

Ονομασία

Το όνομα του χωριού είναι φυτωνύμιο, από το θάμνο σχίνος, ο οποίος λέγεται και σκίνος στην Κρήτη<Σκινιάς, δηλαδή ο τόπος όπου πλεονάζει ο σκίνος, παράβαλε και τα άλλα φυτωνύμια:Πλατανιάς, Πρινιάς κλπ.. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, στη στέγη του ναού του χωριού (στον Άγιο Αντώνιο) βρισκόταν σκίνος, ο οποίος μαραινόταν κάθε φορά που συνέβαιναν δυσάρεστα γεγονότα με τους Τούρκους. Θεωρήθηκε έτσι ότι ο σκίνος συμμετείχε στη λύπη των κατοίκων. Μετά το πέρας των γεγονότων, το φυτό ανακτούσε και πάλι τη θαλερότητά του.

Αρχαιολογική σημασία

Η ευρύτερη περιοχή παρουσιάζει αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Η Λαγούτα συγκροτήθηκε από τη Μινωική εποχή και είχε δεχθεί πολλές και σκληρές επιδρομές. Ο Σκινιάς βρίσκεται πολύ κοντά στην αρχαία Πριανσό. Τα διάφορα αρχαιολογικά ευρήματα μαρτυρούν ίχνη πολιτισμού που χρονολογούνται από τα μινωικά χρόνια (διπλός πέλεκυς), τα ελληνιστικά χρόνια (ζώδιο ταύρου, κεφαλή γυναικείου ειδωλίου) και στα βυζαντινά χρόνια.

Απογραφές

Για πρώτη φορά το χωριό το βρίσκουμε σε έγγραφα του Δουκικού Αρχείου του Χάνδακα, το 1373. Το 1583 στην ενετική απογραφή το συναντάμε με την ονομασία Schinea στην επαρχία Μπελβεντέρε με 76 κατοίκους Το 1867 ο Σκινιάς εντάχθηκε στην επαρχία Μονοφατσίου, με οργανικό νόμο. Κατά την Τουρκοκρατία κατοικούνταν μόνο από Χριστιανούς (222 το 1881), ενώ η Λαγούτα από 200 Τούρκους και οι Βακιώτες από 46 Τούρκους και 21 Χριστιανούς σύμφωνα με την ίδια απογραφή. Η Λαγούτα αναφέρεται για πρώτη φορά σε συμβολαιογραφικό έγγραφο το 1271 και ως Λαβούτα το 1373, το 1583 ως Laguta με 107 κατοίκους στην επαρχία Μπελβεντέρε και οι Vacchiotes με 59 κατοίκους επίσης το 1583. Νωρίτερα, βρίσκουμε τους Βακιώτες σε έγγραφα του 14ου αιώνα. Το παλιό πηγάδι στα νοτιοανατολικά της Λαγούτας χρονολογείται από την εποχή της αραβικής κατάκτησης. Το 1931 ανεγέρθηκε το παλιό Δημοτικό Σχολείο στον ίδιο οικισμό.

Βιβλιογραφία

Το Ηράκλειον και ο νομός του. Ηράκλειο: Νομαρχία Ηρακλείου. 1971.

Παραπομπές

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Πληροφορίες για το χωριό στον ιστότοπο του Δήμου Αρκαλοχωρίου.