Πληροφορίες
Ο Αμιράς (ή τα Αμιρά) είναι χωριό και έδρα ομώνυμης κοινότητας του δήμου Βιάννου στην Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου. Ανήκε στην Επαρχία Βιάννου του Νομού Ηρακλείου.
Γεωγραφικά στοιχεία
Ο Αμιράς βρίσκεται στις νότιες πλαγιές του όρους Δίκτη σε ένα καταπράσινο πλαίσιο από ελαιώνες και οπωροφόρα δένδρα και σε υψόμετρο 680 μ. Πολλές φορές το χωριό δεν αναφέρεται ως αρσενικό αλλά με το ουδέτερο πληθυντικού: τα Αμιρά.
Υποδομή
Στα Αμιρά υπάρχει Πολιτιστικός, Αθλητικός και Επιμορφωτικός Σύλλογος, ο οποίος είναι ιδιαίτερα δραστήριος σε κοινωνικές εκδηλώσεις και πολιτιστικά έργα, ενώ έχουν και ένα τριθέσιο Δημοτικό Σχολείο και μονοθέσιο Νηπιαγωγείο. Η οικονομία του χωριού βασίζεται στη γεωργία και ειδικότερα στην καλλιέργεια πρώιμων κηπευτικών. Παράγεται κυρίως λάδι. Κύριοι ναοί του χωριού είναι του Μιχαήλ Αρχάγγελου, ο Άγιος Νικόλαος όπου βρίσκεται και το κοιμητήριο, όπως επίσης και ο Άγιος Γεώργιος, ενώ υπάρχουν επίσης και άλλοι ναοί και εξωκλήσια.
Ιστορικά στοιχεία
Η ονομασία του χωριού προέρχεται από την αραβική γλώσσα και πιθανότατα χτίστηκε κατά την Αραβοκρατία, κτίσμα ίσως κάποιου αμιρά της Κρήτης. Την περίοδο εκείνη ο ανώτερος διοικητής της Κρήτης ονομαζόταν αμιράς ή εμίρης (από το αραβικό amir ή emir, δηλ. άρχοντας, αφέντης). Το Σεπτέμβριο του 1943 το χωριό αποτέλεσε θέατρο σφαγής 117 ανδρών κατοίκων του, από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής. Η εκτέλεση των ανδρών έγινε στη θέση Αμπέλια, σε αντίποινα για την πανωλεθρία που υπέστησαν οι Ναζί στην περιοχή της Κάτω Σύμης, όπου σκοτώθηκαν 84 Γερμανοί. Στη θέση Σελί έχει ανεγερθεί Πανεπαρχιακό Ηρώο κοντά στον Αμιρά και κάθε χρόνο τελείται μνημόσυνο για τα θύματα της σφαγής.
Πληθυσμός
(σε παρένθεση ο πληθυσμός της τοπικής κοινότητας)
Διοικητικά στοιχεία
Ως οικισμός αναφέρεται επίσημα το 1925 ως τα Αμυρά με το ΦΕΚ 27Α - 31/01/1925 να ορίζεται έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας. Το 1940 η ονομασία του χωριού διορθώθηκε σε Αμιρά. Εκτός από την έδρα της, η κοινότητα περιλαμβάνει τους οικισμούς Άρβη, Κολύμποι και Πατέλες. Δείτε Κοινότητα Αμιρά
Βιβλιογραφία
Το Ηράκλειον και ο νομός του. Ηράκλειο: Νομαρχία Ηρακλείου. 1971.
Βλέπε Επίσης
Ολοκαύτωμα της Βιάννου
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
http://www.amiras.info
Πηγές
Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, 1981, 2006 (ΠΛΜ) Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, 1963 (ΠΛ)
