Πληροφορίες
Η Μέση είναι οικισμός της Κεντρικής Μακεδονίας στην Περιφερειακή Ενότητα Ημαθίας.
Γεωγραφικά - ιστορικά στοιχεία
Η Μέση βρίσκεται στα βόρεια του ποταμού Αλιάκμονα, σε υψόμετρο 30 μέτρα ενώ απέχει περίπου 6 χλμ. Δ. από τη Βέροια (έδρα του δήμου) και 65 χλμ. Δ.-ΝΔ. από τη Θεσσαλονίκη. Από τα επιφανειακά ευρήματα γύρω από το χωριό αποδεικνύεται η συνεχής και εντατική χρήση του χώρου από την αρχαιότερη νεολιθική περίοδο ( 6500 - 5600 π.Χ.) ως και την ύστερη αρχαιότητα (250-750 μ.Χ.). Επάνω σε χαμηλά εξάρματα του εδάφους υπήρχαν μικροί παρόχθιοι οικισμοί του κάτω ρου του Αλιάκμονα. Σε αγροτεμάχιο στη δυτική είσοδο του χωριού βρέθηκε χειροποίητη και τροχήλατη κεραμική από πιθοειδή και άλλα αγγεία της πρώιμης εποχής του Σιδήρου (11ος - 8ος αι. π.Χ.). Σύμφωνα με εκθέσεις και αναφορές του μητροπολίτη Βεροίας και Ναούσης Κωνστάντιου Ισαακίδη προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο το 1898 στη Μέτσι (όπως ήταν το όνομά της) διαμένανε 27 χριστιανικές οικογένειες. Κατά το Μακεδονικό Αγώνα οι κάτοικοι της Μέσης συνεισέφεραν πολλά. Σύνδεσμοι των Ελλήνων Καπεταναίων ήταν μεταξύ άλλων οι Αθανάσιος Αργυρίου, ο Δημήτριος Ιωάννου και ο Δημήτριος Μπαλτζής. Και οι τρεις τους ήταν εφοροεπίτροποι επιφορτισμένοι με τη διαχείριση των πόρων που το Ελληνικό Προξενείο της Θεσσαλονίκης διέθετε για την εύρυθμη λειτουργία των σχολείων στην περιοχή.
Διοικητικά - πληθυσμιακά στοιχεία
Aναφέρεται επίσημα, μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους και την απελευθέρωση της Μακεδονίας, το 1918 στο ΦΕΚ 98Α - 05/05/1918, με την παλιά ονομασία από την περίοδο της τουρκοκρατίας ως Μέτσι, να προσαρτάται στον δήμο Βεροίας. Το 1926 με το ΦΕΚ 401Α - 12/11/1926 το όνομά του διορθώθηκε σε Μέση. Σύμφωνα με το Πρόγραμμα «Καλλικράτης» και την τροποποίησή του Κλεισθένης Ι, μαζί με τη Βέροια, το Κυδωνοχώρι και το Λαζοχώρι αποτελούν την κοινότητα Βέροιας η οποία υπάγεται στη Δημοτική Ενότητα Βέροιας του Δήμου Βέροιας ενώ σύμφωνα με την απογραφή του 2011 απογράφησαν 568 κάτοικοι. Οι απογραφές πληθυσμού μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο είναι:
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Αγροτικός Συνεταιρισμός Μέσης Ημαθίας. Γλέντι σε πανηγύρι του χωριού (1966) Αρχειοθετήθηκε 2023-02-06 στο Wayback Machine. από την Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη της Βέροιας.
Πηγές
Βουδούρης, Α., ''Βλάχοι και σλαβόφωνοι στην επαρχία της Βέροιας μεταξύ 19ου και 20ου αιώνα: σύμφωνα με εκθέσεις και αναφορές του μητροπολίτη Βεροίας και Ναούσης Κωνστάντιου Ισαακίδη προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο(1897-1902)'', Χρονικά ιστορίας και πολιτισμού νομού Ημαθίας, τεύχ. 39, Σεπτ.- Δεκ. 2019, σσ. 39-68. Καλλιανιώτης, Α. κ.ά.. (επιμ.), Το μεγάλο Συναξάρι: αφανείς γηγενείς Μακεδονομάχοι (1903-1913), Εταιρεία Μακεδονικών σπουδών, Θεσσαλονίκη 2011. Πουλακάκης Ν. - Ψαρρά Ε.,«Μέση», Αρχαιολογικόν Δελτίον, τόμος 61 (2006), Αθήνα 2014, σ. 893.
