Η Νέα Μανωλάδα (εναλλακτική ορθογραφία: Νέα Μανολάδα) είναι μεγάλο χωριό του Νομού Ηλείας. Βρίσκεται σε εύφορη πεδινή περιοχή της βορειοδυτικής Πελοποννήσου, νοτιοδυτικά της Πάτρας και βόρεια της Αμαλιάδας και του Πύργου. Στην περιοχή της Μανωλάδας γίνεται εκτεταμένη καλλιέργεια της φράουλας, με αποδέκτες και καταναλωτές του προϊόντος στην εγχώρια αλλά και στην ξένη αγορά. Η καλλιέργεια φράουλας καθώς και άλλων πολλών αγροτικών προϊόντων που παράγονται στην περιοχή, έχει κάνει την Νέα Μανωλάδα μια μεγάλη «αγροτική δύναμη» τόσο στην εσωτερική αγορά της Ελλάδος όσο και σε αγορές του εξωτερικού.

Τοποθεσία - Γεωγραφία

Η Νέα Μανωλάδα είναι χτισμένη στην Πεδιάδα της Μανωλάδας που αποτελεί τμήμα της εκτενούς Πεδιάδας της Ηλείας, και σε υψόμετρο περίπου μεταξύ των 10 με 25 μέτρων. Βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της Ηλείας και πολύ κοντά στα όρια αυτής με την Αχαΐα. Το χωριό βρίσκεται ενδιάμεσα των ποταμών/ρεμάτων Ρούσκουλας και Σκοτεινό, με τον πρώτο να ρέει νότια και τον δεύτερο βόρεια αυτού· ο πρώτος μάλιστα περνά δίπλα ακριβώς στον οικισμό. Εγγύς βρίσκεται η λίμνη-έλος Λάμια η οποία αποτελεί σημαντικό μέρος του Εθνικού Πάρκου υγροτόπων Κοτυχίου - Στροφυλιάς όπου προστατεύεται από την Συνθήκη Ράμσαρ (σύμβαση για τους Υγροβιότοπους Διεθνούς Σημασίας).

Ιστορία

Το 1923, με την Ελληνοτουρκική ανταλλαγή πληθυσμών, μεταφέρθηκαν στην περιφέρεια της Μανωλάδας Έλληνες πρόσφυγες από το Ντεμούζντερε της Τουρκίας, που μαζί με ντόπιους Ηλείους αποτέλεσαν τον πληθυσμό του χωριού. Αναγνωρίστηκε ως αυτοτελής οικισμός το 1928 και προσαρτήθηκε στην Κοινότητα Μανωλάδος. Το 1929 συστάθηκε η Κοινότητα Νέας Μανωλάδος η οποία υπήρχε έως το 1997 που καταργήθηκε. Το 1997 προσαρτήθηκε στον δήμο Βουπρασίας και το 2010 στον δήμο Ανδραβίδας-Κυλλήνης.

Δημογραφικά στοιχεία

2021Η εξέλιξη του μόνιμου πληθυσμού του οικισμού τον 21ο αιώνα, βάσει των στοιχείων των εθνικών απογραφών, είναι η εξής:

Πολιτιστικά

Σύλλογος

Στην περιοχή δραστηριοποιείται από το 2013 ο Πολιτιστικός Σύλλογος Νέας Μανωλάδας «Ελπίζω», ο οποίος έλαβε επίσημη νομική μορφή το 2015. Σήμερα αριθμεί περίπου 80 με 100 μέλη και είναι ιδιαίτερα δραστήριος.

Γιορτή Φράουλας

Κάθε χρόνο το Καλοκαίρι, στην περιοχή διεξάγεται η Γιορτή Φράουλας. Η γιορτή αυτή ξεκίνησε να πραγματοποιείται από το 2012 και λαμβάνει χώρα τελευταία Παρασκευή του Ιουνίου εκτός και αν αυτή κάποια χρονιά συμπίπτει με την θρησκευτική γιορτή Πέτρου και Παύλου, όπου γιορτάζει η μία εκ των δύο ενοριών της Νέας Μανωλάδας, οπότε και γίνεται την αμέσως προηγούμενη Παρασκευή. Αποτέλεσε ιδέα μιας ομάδας παραγωγών φράουλας της περιοχής και αρχικά διοργανώθηκε από ντόπιο επιχειρηματία, όμως όταν συστάθηκε ο τοπικός πολιτιστικός σύλλογος την ευθύνη έλαβε αυτός και συνδιοργανωτές αποτελούν ο Δήμος Ανδραβίδας - Κυλλήνης και η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας. Το 2013 την γιορτή διοργάνωσε η Μ.Κ.Ο. Νέας Μανωλάδας «Ελπίδα για ζωή» (ο σημερινός Σύλλογος «Ελπίζω»).

Πυροβολισμός μεταναστών εργατών γης (2013)

Ο πυροβολισμός των εργατών γης έγινε στην κτηματική περιφέρεια Βάρδας και συγκεκριμένα δίπλα στο πρατήριο υγρών καυσίμων Άγγελου Κυριακόπουλου. Κακώς αναφέρεται ως τόπος του συμβάντος η Νέα Μανολάδα με αποτέλεσμα τον διασυρμό της και κατ επέκταση των κατοίκων της. Τον Απρίλιο του 2008, τετραήμερη αποχή των αλλοδαπών εποχικών εργατών συγκομιδής και συσκευασίας φράουλας, οι οποίοι προέρχονται από χώρες των Βαλκανίων και της Ασίας, οδήγησε σε εκτεταμένα επεισόδια με τους ιδιοκτήτες. Η αποχή από την εργασία τους είχε ως αιτήματα την αύξηση του ημερομισθίου στο ύψος του νόμιμου κατώτατου ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη καθώς και τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης. Η υπόθεση απασχόλησε το πανελλήνιο, με εκτεταμένη κάλυψη από τα ΜΜΕ. Μετά την απεργία των μεταναστών στην περιοχή σημειώνονται περιστατικά βίας. Τον Απρίλιο 2013 μια διαφωνία μεταξύ εργατών από το Μπανγκλαντές και το Πακιστάν και των εργοδοτών της εταιρίας παραγωγής φράουλας Βαγγελάτος Α.Ε. απασχόλησε τα διεθνή μέσα ενημέρωσης, όταν τρεις επιστάτες πυροβόλησαν και τραυμάτισαν 30 μετανάστες. Στις 30/07/2014 το Μικτό Ορκωτό Εφετείο της Πάτρας αθώωσε τον ένα από τους τρεις επιστάτες και τον επιχειρηματία που κατηγορούνταν για την υπόθεση, ενώ εκ των άλλων δύο επιστατών ο πρώτος καταδικάστηκε για πρόκληση επικίνδυνων σωματικών βλαβών και ο δεύτερος για απλή συνεργεία, ενώ κανείς από τους τέσσερις δεν θεωρήθηκε ένοχος για το αδίκημα της εμπορίας ανθρώπων. Η απόφαση έχει ανασταλτικό χαρακτήρα για τους καταδικασθέντες, μέχρι την εκδίκαση της έφεσης. Η απόφαση θεωρήθηκε πρωτοφανής λόγω της αθώωσης του επιχειρηματία και συνοδεύτηκε από κύμα αντιδράσεων ξεκινώντας από τους συγκεντρωμένους εργάτες γης έξω από το κτίριο του δικαστηρίου και τον συνήγορο της πολιτικής αγωγής, Μωυσή Καραμπεΐδη, ο οποίος χαρακτήρισε την απόφαση «ντροπή». Η ΓΣΕΕ καταδίκασε την απόφαση και θεωρεί ότι η απόφαση «δεν δίνει το αναγκαίο για την ελληνική κοινωνία μήνυμα ότι δεν θα περάσουν οι εργοδοτικές πρακτικές εκμετάλλευσης των εργαζομένων οι οποίες εντείνονται από την κυβερνητική αδράνεια», ενώ διεμήνυσε ότι «παρακολουθεί την εξέλιξη και της συγκεκριμένης απόφασης και θα συνεχίσει με κάθε μέσο και τρόπο τον αγώνα της για να σταματήσουν επιτέλους όπου υπάρχουν φαινόμενα ανήθικης επιχειρηματικότητας». Καταδίκη της απόφασης υπήρξε επίσης από το συνδικαλιστικό όργανο ΠΑΜΕ και την οργάνωση ΚΕΕΡΦΑ (Ενωμένοι Ενάντια στο Ρατσισμό και τη Φασιστική Απειλή). Επίσης, ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΚΕ, το ΠΑΣΟΚ και η ΔΗΜΑΡ εξέφρασαν την αντίθεση τους με ή και την καταδίκη τους στην απόφαση. Στις 31/07/2014 υπήρξε παρέμβαση της Ευτέρπης Κουτζαμάνη, εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, η οποία ζήτησε να της σταλεί η απόφαση, για να διαπιστώσει αν συντρέχει λόγος αναίρεσης των αθωωτικών αποφάσεων. Τελικά ο Κωνσταντίνος Παρασκευαΐδης, αντιεισαγγελέας του Αρείου Πάγου, έκρινε ότι δεν πρέπει να αναιρεθούν οι αθωωτικές αποφάσεις, καθότι θεωρήθηκε ότι αυτές συνοδεύονται από εμπεριστατωμένη αιτιολογία και από ορθή εφαρμογή της νομοθεσίας. Υπήρξαν αντιδράσεις εκ νέου και από οργανώσεις και από τον Τύπο. Τελικά το ευρωπαϊκό δικαστήριο έκρινε Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) καταδίκασε την Ελλάδα στην περίφημη υπόθεση της Μανωλάδας για παραβίαση του άρθρου 4 παρ. 2 της ΕΣΔΑ περί καταναγκαστικής εργασίας. Η απόφαση αφορά 42 προσφεύγοντες, υπηκόους Μπαγκλαντές, οι οποίοι δεν είχαν άδεια εργασίας, αλλά είχαν προσληφθεί από τον Οκτώβριο του 2012 έως τον Φεβρουάριο του 2013 για να συλλέξουν φράουλες σε αγρόκτημα στη Μανωλάδα. Σύμφωνα με το ΕΔΔΑ, οι 42 άνθρωποι κατέληξαν να εργάζονται καθημερινά από τις 7 το πρωί έως τις 7 το βράδυ υπό την επίβλεψη ένοπλων φρουρών, ενώ ζούσαν σε πρόχειρες παράγκες χωρίς τουαλέτες ή τρεχούμενο νερό. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου έκρινε ομόφωνα ότι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 4 παρ. 2 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, επισημαίνοντας ότι η κατάσταση των προσφευγόντων αποκάλυπτε εμπορία ανθρώπων και καταναγκαστική εργασία. Το Δικαστήριο έκρινε επίσης, ότι το ελληνικό κράτος παρέβη μία σειρά υποχρεώσεων, όπως η αποτροπή της εμπορίας ανθρώπων και η τιμωρία των υπευθύνων, καθώς οι κατηγορούμενοι είχαν κριθεί αθώοι από το Μεικτό Ορκωτό Δικαστήριο Πατρών. Σύμφωνα με την απόφαση, το ελληνικό κράτος καλείται να καταβάλει σε κάθε έναν από τους 42 αιτούντες που προσέφυγαν στο Δικαστήριο αποζημίωση από 12.000 έως 16.000 ευρώ, καθώς και 4.363 ευρώ για δικαστικά έξοδα. https://hudoc.echr.coe.int/app/conversion/pdf?library=ECHR&id=003-5671464-7189869&filename=Judgment%20Chowdury%20and%20Others%20v.%20Greece%20-%20human%20trafficking%20and%20forced%20labour%20.pdf

Λοιπές σημαντικές πληροφορίες

Εκκλησίες της Νέας Μανωλάδας είναι ο Ι.Ν. Απόστολου Πέτρου και ο Ι.Ν. Αγίου Γεωργίου, καθώς και μικρός κοιμητηριακός ναός Ζωοδόχου Πηγής στον οποίο παλαιότερα και πριν την ανέγερση του Ι.Ν. Αγίου Πέτρου εκκλησιάζονταν οι ενορίτες του. Στο χωριό λειτουργεί Δημοτικό Σχολείο, ενώ υπάρχει και Γήπεδο Ποδοσφαίρου όπου είναι η έδρα της Δόξας Νέας Μανωλάδας. Επίσης, στο χωριό υπάρχουν καταστήματα εμπορικού χαρακτήρα και παροχής υπηρεσιών αλλά και χώροι εστίασης-αναψυχής. Συνοικισμοί και γειτονιές της Νέα Μανωλάδας είναι οι μικρές οικιστικές τοποθεσίες Δαλαπαίικα, Τζουδαίικα και Αρβανιταίικα, οι ονομασίες των οποίων είναι ανθρωπωνυμικά και προέρχονται από το επίθετο των οικογενειών Δαλάπα, Τζούδα και Αρβανιτάκη που κατοικούν αντιστοίχως σε αυτές.

Πρόσωπα

Μητροπολίτης Καισαριανής, Βύρωνος και Υμηττού Δανιήλ.

Δείτε επίσης

Νέα Πικέρνη

Παραπομπές

Πηγές

Αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού-Κατοικιών 2011 που αφορούν στο Μόνιμο Πληθυσμό της Χώρας, Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, τχ. 2ο, φ. 3465 (28 Δεκεμβρίου 2012) Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001, Αθήνα 2004. ISBN 960-86704-8-9. Ιωάννα Θ. Τσέλικα, Περιβαλλοντική υδρογεωλογική μελέτη της πεδινής ζώνης της Βορειοδυτικής Πελοποννήσου με τη χρήση υδροχημικών μεθόδων, Πανεπιστήμιο Πατρών-Τμήμα Γεωλογίας, Πάτρα 2010.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Δήμος Βουπρασίας - Ιστορικά Στοιχεία Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Νέας Μανωλάδας Ηλείας, eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 18/02/2013. Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Νέας Μανωλάδας Ηλείας, eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 11/09/2016. Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Μανολάδας Ηλείας, eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 18/02/2013.