Το Γούμερο, είναι τοπική Κοινότητα του πρώην Νομού Ηλείας νυν Περιφερειακή Ενότητα Ηλείας Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας και βρίσκεται 18,4 χλμ. Βορειοανατολικά της πόλης του Πύργου σε υψόμετρο 492 μέτρων. Διοικητικά ανήκει στην Δημοτική Ενότητα Ωλένης του Δήμου Πύργου και έχει 642 μόνιμους κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2011. Σύμφωνα με τα τελικά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ από την απογραφή του 2021, ο πληθυσμός του Γουμέρου ανέρχεται στους 588 κατοίκους.Οι Θρύλοι μιλάνε για τον Γιώργο που κατοικεί ανά περιόδους εκεί,αλλά κανείς δεν τον έχει πετύχει ποτέ.

Ιστορικά στοιχεία

Το Γούμερο είναι χτισμένο στο μέρος, όπου κατά την αρχαιότητα σύμφωνα με το Στράβωνα βρισκόταν το Αλήσυον ή Αλησαίον, μία από τις οκτώ σημαντικότερες πόλεις της περιοχής Πισατίδος. Στους χωρογραφικούς πίνακες του κάστρου του Μωριά του Χοπφ (Hopf), το 1360, συναντάται με το όνομα Vumero και βρίσκεται υπό την δικαιοδοσία του Ροβέρτου του Τάραντα. Το 1436 με βάση την ίδια πηγή ονομάζεται Vumeri, ενώ στη συνέχεια αναφέρεται και πάλι σαν Vumero. Τα ευρήματα όμως δείχνουν να υπάρχει από πολύ παλαιότερα. Συγκεκριμένα το μετόχι της Νικόβιας χρονολογείται από το 1300, ενώ η Ιερά Μονή Ασκητού από το 1200. Ο Γεώργιος Φραντζής αναφέρει πως υπήρχε στο μέρος αυτό ένα χωριό με το όνομα Βρουμερόν και ο καθηγητής Ηλιόπουλος συμπληρώνει πως προέρχεται από τη βρώμη. Το 1829 καταγράφεται επίσημα η ύπαρξη του δήμου Γουμερίας, με έδρα το Γούμερο. Όπως αναφέρει και ο ιστορικός Γεωργίου Παπανδρέου, οι πρώτοι κάτοικοι του χωριού ήταν οι Ζιπιταίοι, μετά την καταστροφή του κάστρου που τα ερείπια του υπάρχουν ακόμη στην ομώνυμη περιοχή του χωριού. Το κάστρο θεωρείται μεσαιωνικό.

Δημογραφικά στοιχεία

Η εξέλιξη του μόνιμου πληθυσμού της Κοινότητας τον 21ο αιώνα είναι η εξής:

Γενικά στοιχεία

Γεωγραφία

= Τοποθεσία

= Η Κοινότητα εντοπίζεται περίπου 264 έως 288 χλμ (187.2 χλμ) Δυτικά - Νοτιοδυτικά της Αθήνας, 34,3 χλμ (18.4 χλμ) Ανατολικά - Βορειοανατολικά του Πύργου, 33,0 χλμ (13,7 χλμ) από την Αρχαία Ολυμπία, περίπου 75,6 χλμ (53 χλμ) Νότια - Νοτιοδυτικά της Πάτρας, περίπου 124 χλμ (72 χλμ) Δυτικά της Τρίπολης. (Οι αποστάσεις στις παρενθέσεις δείχνουν τις ευθείες γεωμετρικές χιλιομετρικές μετρήσεις).

= Γεωμορφολογία

= Το Γούμερο βρίσκεται Βόρεια της κοιλάδας του Αλφειού. Περιέχει πολλούς λόφους και τα δάση γύρω από την περιοχή ήταν πριν καούν από τις φωτιές του 2007 περίπου 30 με 50 μέτρα ύψος. Τα δάση περιελάμβαναν πεύκα, έλατα και κυπαρίσσια. Οι γεωργικές εκτάσεις βρίσκονται εντός της κοιλάδας, πέριξ του χωριού και της περιοχής.

Φυσικές καταστροφές

Το 2007 η Κοινότητα βρέθηκε σε κίνδυνο από μια πυρκαγιά που έφτασε από τις Βορειοανατολικές Ορεινές περιοχές της Ηλείας: τρεις κατοικίες καταστράφηκαν ολοσχερώς, οι οποίες βρίσκονται πλέον σε κατάσταση ανοικοδόμησης. Η πυροσβεστική Υπηρεσία σε συνδυασμό με τα αεροπλάνα και τις προσπάθειες των ιδιωτών δεν στάθηκαν ικανές να αποτρέψουν την καταστροφή του 80% περίπου της δασικής περιοχής του περιβάλλοντος του Γουμέρου. Η πυρκαγιά άρχισε το Σάββατο 25 Αυγούστου και συνεχίστηκε μέχρι τη Δευτέρα 27 Αυγούστου 2007.

Τοπική κοινωνία

Τα παλιά σπίτια είναι πέτρινα και τα νέα κατασκευάστηκαν από δάνεια σεισμόπληκτων που χορηγήθηκαν τη δεκαετία του 1960. Μετά το Β' Παγκόσμιο και τον Ελληνικό Εμφύλιο Πόλεμο, ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού έφυγε για τα μεγαλύτερα αστικά κέντρα όπως ο Πύργος, η Πάτρα, η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, ενώ άλλοι λίγοι κάτοικοι μετανάστευσαν σε άλλες χώρες όπως η Γερμανία, η Ελβετία, οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο Καναδάς και η Σουηδία.

= Πληθυσμιακά στοιχεία

= Το 1981, ο πληθυσμός της Κοινότητας ήταν 926 κάτοικοι, το 1991 αυξήθηκαν σε 1.024 και το 2001 καταγράφηκαν 1.000 μόνιμοι κάτοικοι. Από το 2001 και μετά υπήρξε σημαντική μείωση του πληθυσμού, αφού ο αριθμός των κατοίκων που απογράφηκαν το 2011 στο χωριό ήταν 642 μόνιμοι κάτοικοι. Ο πληθυσμός παρέμεινε σταθερός από τα μέσα έως τα τέλη του 20ου αιώνα. Στο Γούμερο λειτουργεί Νηπιαγωγείο, Δημοτικό Σχολείο και Γυμνάσιο.

= Τοπική οικονομία

= Κύρια παραγωγή της περιοχής Γουμέρου είναι τα λαχανικά, οι ελιές, τα Αιγοπρόβατα και η παραγωγή γάλακτος μαζί με τις επιχειρήσεις και τις υπηρεσίες. Η πλειοψηφία όμως της αγροτικής παραγωγής ανήκει στις ελιές για την παραγωγή ελαιολάδου. Έχει αξία να αναφερθεί πως μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του 1990 μια από τις βασικές δραστηριότητες των κατοίκων της περιοχής ήταν η συλλογή της ρητίνης από τα πλούσια πευκοδάση της. Μετά το Πάσχα άρχιζε η προετοιμασία των δέντρων και η συλλογή διαρκούσε όλο το καλοκαίρι, ίσως και μέχρι τα τέλη του Σεπτέμβρη. Μια πολύ δύσκολη και απαιτητική εργασία, στην οποία συμμετείχαν ολόκληρες οικογένειες. Η εργασία αυτή έχει σχεδόν εξαφανισθεί από την περιοχή του Γουμέρου κυρίως για δυο λόγους, την έλλειψη της ζήτησης για το προϊόν της ρητίνης, αλλά και λόγω της μεγάλης φωτιάς του 2007, που αφάνισε τα δάση. Η δραστηριότητα της συλλογής ρητίνης απέφερε ένα αξιοσέβαστο εισόδημα στις οικογένειες του χωριού.

Παραπομπές

Πηγές

Αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού-Κατοικιών 2011 που αφορούν στο Μόνιμο Πληθυσμό της Χώρας, Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, τχ. 2ο, φ. 3465 (28 Δεκεμβρίου 2012) Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001, Αθήνα 2004. ISBN 960-86704-8-9. Αποτελέσματα Απογραφής Πληθυσμού - Κατοικιών 2021 (ΕΛΣΤΑΤ)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Γούμερου Ηλείας, eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 09/09/2016. Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Γούμερου Ηλείας, eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 09/09/2016.