Το Ανταρτικό (παλαιότερη ονομασία Ζέλοβο) είναι ορεινό χωριό του νομού Φλώρινας. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 1.044 μέτρων στις πλαγιές του όρους Βαρνούντα και αποτελεί έναν από τους πιο ορεινούς οικισμούς του νομού Φλώρινας. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της απογραφής του 2011, ο πληθυσμός του οικισμού ανέρχεται στους 84 κατοίκους.

Ονομασία

Η αρχική ονομασία του οικισμού ήταν Ζέλοβο, μετονομάστηκε όμως το 1927 σε Ανταρτικό. Η ονομασία δόθηκε προς τιμήν των πολυάριθμων κατοίκων του χωριού που συμμετείχαν στον Μακεδονικό Αγώνα.

Ιστορικά στοιχεία

Το χωριό ιδρύθηκε γύρω στα 1800 από οικογένειες Ηπειρωτών, καθώς και Σλάβων από την περιοχή της Δίβρης (Βόρεια Μακεδονία). Κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα το Ανταρτικό αποτέλεσε προπύργιο των ελληνικών δυνάμεων ένεκα της επικράτησης της πατριαρχικής παράταξης, η οποία παρά τις απώλειες που είχε υποστεί στις αρχές του 20ού αιώνα με την προσχώρηση αρκετών κατοίκων στη βουλγαρική Εξαρχία, εξακολουθούσε να έχει τον έλεγχο. Η επικράτηση της πατριαρχικής παράταξης, έκανε το Ανταρτικό στόχο των κομιτατζήδικων ένοπλων σωμάτων που ήταν εγκατεστημένα στο γειτονικό Τρίγωνο. Για την προστασία του χωριού, έδρασε κατά τα τέλη του 1904 στην ευρύτερη περιοχή το αντάρτικο σώμα των Καούδη - Κύρου. Στις 29 Νοεμβρίου του 1904, στο χωριό ξέσπασε μάχη μεταξύ μακεδονομάχων και κομιτατζήδων, η οποία διακόπηκε με την επέμβαση του οθωμανικού στρατού. Τον Νοέμβριο του 1906, σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια σύγκρουσης με οθωμανικές δυνάμεις σε τοποθεσία κοντά στο Ανταρτικό, ο οπλαρχηγός Δημήτριος Νταλίπης. Την ίδια εποχή, ο οικισμός διέθετε σχολείο αρρένων με τέσσερις τάξεις και 95 μαθητές καθώς και παρθεναγωγείο με 60 μαθήτριες. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, περίπου 100 κάτοικοι του χωριού εξοπλίστηκαν από την δοσιλογική οργάνωση του Βουλγαρικού Κομιτάτου Από την περίοδο του Εμφυλίου και έπειτα, μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού εγκατέλειψε το Ανταρτικό

Διοικητικά, ο οικισμός ανήκε μέχρι το 1997 στην επαρχία Φλώρινας. Αργότερα, υπήχθη στα όρια του καποδιστριακού δήμου Πρεσπών ενώ από το 2011 υπάγεται στον διευρυμένο ομώνυμο δήμο που προέκυψε από το Πρόγραμμα «Καλλικράτης». Από το Ανταρτικό κατάγονταν αρκετοί μακεδονομάχοι (όπως ο Παύλος Κύρου, ο γιος του Λάζαρος, ο Ναούμ Ανδρέου, ο Τραϊανός ("Τράικος") Λιαντζάκης , ο Ηλίας Μήρτσιος, ο δάσκαλος Χρήστος Τραϊανός, ο Βασίλειος Μπάλκος κ.ά), καθώς και ο καρδιοχειρουργός και αθλητικός παράγοντας του Άρη, Παναγιώτης Σπύρου.

Γενικά στοιχεία

Το Ανταρτικό ανήκει στον δήμο Πρεσπών. Ο οικισμός του Ανταρτικού έχει ιδιαίτερη αρχιτεκτονική και είναι ανακηρυγμένος ως παραδοσιακός οικισμός ενώ οι κάτοικοί του ασχολούνται κατά κύριο λόγο με την κτηνοτροφία. Αξιοθέατα αποτελούν οι ιεροί ναοί του Αγίου Νικολάου και του Αγίου Αθανασίου. Σε απόσταση 7 χιλιομέτρων από το Ανταρτικό βρίσκεται η πηγή Πελιόρ.

Απογραφές

Σημαντικοί άνθρωποι

Δημήτριος Ι. Δούκας, Διδάκτωρ Ηλεκτρολόγος μηχανικός, ευεργέτης

Παραπομπές

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Φλώρινα - Ανταρτικό Αρχειοθετήθηκε 2009-02-03 στο Wayback Machine. GTP - Greek Travel Pages