Οι Ανδρωνιάνοι ή Ανδρονιάνοι είναι χωριό του δήμου Κύμης-Αλιβερίου της Περιφερειακής Ενότητας Εύβοιας. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχουν 390 κατοίκους. Είναι κτισμένοι σε υψόμετρο 260 μέτρα, στους βορειοανατολικούς πρόποδες των Κοτυλαίων και νοτιοδυτικά της Κύμης.

Ιστορικά στοιχεία

Σε ανασκαφή που πραγματοποιήθηκε στην περιοχή το 1940, ο Ιωάννης Θρεψιάδης ανάσκαψε θαλαμοειδή τάφο των μυκηναϊκών χρόνων. Στο εσωτερικό του βρέθηκαν δύο ξίφη, μια χάλκινη αιχμή λόγχης και ένα πριόνι. Στα βουνά δυτικά του χωριού βρεθεί όστρακα της κλασσικής και ρωμαϊκής εποχής. Το Μαυροβούνι ήταν αφιερωμένο στη θεά Άρτεμη. Οι Ανδρωνιάνοι ανήκουν στην περιοχή του Καστροβαλά. Κατά τη διάρκεια της Φραγκοκρατίας, το μικρό φέουδο της περιοχής που περιελάμβανε όλα τα χωριά βόρεια της γέφυρα της Σκοτεινής εκτός της Κύμης δόθηκε στον ιππότη Valois (Βαλουά). Το φέουδο αυτό λεγόταν "guaddam castellum castrum VALLA" και ονομάστηκε από τους ντόπιους «Καστροβαλά» για χάρη συντομίας. Η ενετοκρατία στην περιοχή έληξε το 1470, με την κατάκτηση της Εύβοιας από τους Οθωμανούς. Μετά την ελληνική επανάσταση του 1821, στους Ανδρονιάνους εγκαταστάθηκαν πολλοί νησιώτες, ιδίως Σαμιώτες και μέχρι το 1840 στο χωριό κατοικούσαν 40 οικογένειες. Το χωριό άκμασε κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα χάρις στην καλλιέργεια ελιάς, σύκου και αμπελιού, στη σηροτροφία (εκτροφή μεταξοσκώληκα) και την υλοτομία. Ο πλούτος της περιόδου αντικατοπτρίζεται στα μεγάλα πέτρινα σπίτια της εποχής. Στους Ανδρωνιάνους είχαν την έδρα τους τα συνεργεία μαστόρων της περιοχής. Σύμφωνα με την απογραφή του 1928 είχε 1.107 κατοίκους, αλλά από τότε ο πληθυσμός τους μειώνεται.

Απογραφές πληθυσμού

Η πορεία του πληθυσμού σύμφωνα με τις απογραφές:

Σημεία ενδιαφέροντος

Στο χωριό διατηρούνται ακόμη πολλά από τα πετρόκτιστα σπίτια του 19ου αιώνα. Ο κεντρικός ναός του χωριού, αφιερωμένος στα Εισόδια της Θεοτόκου, χτίστηκε το 1875 από πέτρα Βιτάλων. Στο κέντρο του χωριού βρίσκεται βρύση. Στη θέση Τρίκλινος βρίσκεται ο εγκαταλελειμμένος Μύλος του Σάντα. Στην περιοχή αυτή πέρα από τον νερόμυλο βρίσκονται και δύο πέτρινα τοξωτά γεφύρια των τελών του 19ου αιώνα για την επικοινωνία του μύλου με τα διπλανά χωριά. Έχουν κατασκευαστεί από Ηπειρώτες τεχνίτες. Στο όρος Εφταός βρίσκεται σπήλαιο το οποίο είναι γνωστό ως Αγία Τριάδα, λόγω της εικόνας που υπάρχει εκεί. Διαθέτει πλούσιο σταλακτιτικό διάκοσμο. Το όρος Εφταός, όπως και τα γειτονικά του καλύπτεται από ελατοδάσος.

Οικονομία

Η οικονομία του χωριού βασίζεται στη γεωργία. Στην περιοχή γύρω από το χωριό καλλιεργούνται σύκα (σύκα Κύμης) και κεράσια. Στο χωριό εξακολουθεί να λειτουργεί παραδοσιακός ξυλοφούρνος.

Παραπομπές

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Προοδευτικός σύλλογος Ανδρωνιάνων - Δέντρων