Η Ρόδος είναι η πρωτεύουσα του ομώνυμου νησιού και του νομού Δωδεκανήσου. Είναι η μεγαλύτερη πόλη του γεωγραφικού διαμερίσματος. Η Ρόδος έχει πλούσια ιστορία από τα αρχαία ακόμη χρόνια και είναι παγκόσμια γνωστή για τα αξιοθέατά της με σημαντικότερο τη μεσαιωνική πόλη. Η Ρόδος σήμερα έχει μία συναρπαστική ιστορία, συνδεδεμένη άμεσα με την ελληνική αρχαιότητα.

Γεωγραφία

Η πόλη της Ρόδου βρίσκεται στο βόρειο άκρο του νησιού και αποτελεί την πρωτεύουσα του νομού. Ο δήμος είναι ο μεγαλύτερος σε πληθυσμό στο νησί αλλά ο μικρότερος σε έκταση. Η έκτασή του ανέρχεται σε 19,481 τ. χλμ., ενώ η πυκνότητα του πληθυσμού είναι περίπου 3.000 κάτοικοι ανά τ. χλμ. Νοτιοανατολικά συνορεύει με τον δήμο Καλλιθέας και νοτιοδυτικά με τον δήμο Ιαλυσού. Απέναντι σε κοντινή απόσταση βρίσκονται τα παράλια της Τουρκίας.

Κλίμα

Η Ρόδος έχει ένα ζεστό Μεσογειακό κλίμα με πολύ ήπιους χειμώνες και σχετικά θερμά καλοκαίρια. Σύμφωνα με τα κλιματικά δεδομένα του επίσημου μετεωρολογικού σταθμού του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Νότιας Δωδεκανήσου που βρίσκεται στο λιμάνι της Ρόδου, η περιοχή έχει μέση ετήσια θερμοκρασία 20.7 βαθμούς κελσίου και μέση ετήσια βροχόπτωση 560 χιλιοστά.

Πληθυσμός

Ρυθμός ανάπτυξης πληθυσμού

Ο υψηλός ρυθμός αύξησης που σημειώθηκε κατά την απογραφή του 2001 ήταν αναμενόμενος και αναμενόταν να εμφανιστεί και στην επόμενη, λόγω του φαινομένου της εσωτερικής μετανάστευσης, κατά το οποίο εγκαθίστανται στην πόλη πολίτες από άλλες περιοχές λόγω καλύτερων ευκαιριών εργασίας. Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, ο δήμος της Ρόδου έχει πληθυσμό 124.851 κατοίκους. Ωστόσο τα τελευταία χρόνια και δεδομένης της ιδιαίτερα μικρής έκτασης του δήμου Ροδίων, αξιόλογος αριθμός κατοίκων κατοικεί στους δήμους γύρω από τον κεντρικό δήμο (δήμοι Καλλιθέας, Ιαλυσού και Πεταλούδων), οι οποίοι απέκτησαν έντονη ζωή, θεωρούνται πλέον προάστια της πόλης και αποτελούν την περιαστική περιοχή της πόλης. Οι δήμοι αυτοί έχουν στην έκτασή τους κυρίως οικιστικές περιοχές και οι κάτοικοί τους χρησιμοποιούν πολύ συχνά το εμπορικό κέντρο του δήμου Ροδίων. Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, ο συνολικός αριθμός των κατοίκων της μητροπολιτικής περιοχής ανέρχεται σε 124.851 κατοίκους.

Ιστορία Πόλης

Το νησί της Ρόδου βρίσκεται στο σταυροδρόμι δύο μεγάλων θαλάσσιων διαδρομών της Μεσογείου, ανάμεσα στο Αιγαίο Πέλαγος και των ακτών της Μέσης Ανατολής, όπως είναι η Κύπρος και η Αίγυπτος. Ως σημείο συνάντησης τριών πολιτισμών, η Ρόδος έχει γνωρίσει πολλούς πολιτισμούς. Μέσω της μακραίωνης ιστορίας της, όλοι οι διαφορετικοί λαοί που κατοίκησαν στη Ρόδο έχουν αφήσει το σημάδι τους σε όλες τις πλευρές του πολιτισμού του νησιού: στην τέχνη, τη γλώσσα, την αρχιτεκτονική. Η στρατηγική του θέση απέφερε στο νησί μεγάλο πλούτο και κατέστησε την πόλη της Ρόδου μια από τις εξέχουσες πόλεις της αρχαίας Ελλάδας. Η Ρόδος είναι το μεγαλύτερο νησί της Δωδεκανήσου. Η πρωτεύουσα του νησιού βρίσκεται στο βόρειο άκρο του και αποτελεί την πρωτεύουσα του νομού έχοντας στο κέντρο της τη Μεσαιωνική Πόλη. Το 1988, η Μεσαιωνική Πόλη αναγνωρίστηκε ως Πόλη Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Η Μεσαιωνική Πόλη είναι μείγμα διαφορετικών αρχιτεκτονικών από διάφορες ιστορικές περιόδους με δεσπόζουσα την περίοδο της παραμονής στο νησί του τάγματος των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη, καθώς και αυτής των Οθωμανών. Σήμερα, αποτελεί ένα ζωντανό κομμάτι της σύγχρονης πόλης, όπου αναπτύσσονται εμπορικές, τουριστικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες, ενώ περιλαμβάνει και κατοικήσιμες περιοχές.

Ελληνιστική Περίοδος

Το νησί κατοικήθηκε στα τέλη της Νεολιθικής περιόδου (4000 π.Χ.). Το 408 π.Χ. Ο Δωριέας, γιός του Διαγόρα ένωσε τις οι τρεις μεγάλες πόλεις του νησιού, Ιαλυσός, Κάμειρος και Λίνδος ίδρυσαν την πόλη της Ρόδου. Οι τρεις αιώνες που ακολούθησαν αποτέλεσαν τη «χρυσή περίοδο» της Ρόδου. Το θαλάσσιο εμπόριο, η ναυσιπλοΐα, καθώς και οι συνετές και προοδευτικές πολιτικές και διπλωματικές κινήσεις διατήρησαν την πόλη δυνατή και ακμάζουσα μέχρι τους Ρωμαϊκούς χρόνους. Την ίδια περίοδο η Ρόδος παράγει εξαιρετική τέχνη. Το πιο ονομαστό δημιούργημα ήταν ο Κολοσσός, ένα από τα εφτά θαύματα του κόσμου, ο οποίος φτιάχτηκε ανάμεσα στο 304 π.Χ. με 293 π.Χ. από τον Λίνδιο γλύπτη Χάρη. Η κατασκευή του Κολοσσού διήρκεσε 12 χρόνια και ολοκληρώθηκε το 282 π.Χ. Για πολλά έτη, το άγαλμα ήταν τοποθετημένο, πιθανότατα, στην είσοδο του λιμανιού και προσωποποιούσε τον θεό Ήλιο, μέχρι τη στιγμή που ένας δυνατός σεισμός χτύπησε τη Ρόδο το 226 π.Χ. Η πόλη υπέστη σοβαρότατες ζημιές και το άγαλμα του Κολοσσού κατέρρευσε. Η Ρόδος με προστάτη τον Θεό Ήλιο, εξελίσσεται σε σημαντικό πολιτικό, εμπορικό και θρησκευτικό κέντρο. Μεταξύ του 5ου και 3ου αιώνα π.Χ. διανύει τη χρυσή της εποχή. Η πόλη της Ρόδου κόβει το δικό της νόμισμα, συντάσσει τους πρώτους κανόνες του Ναυτικού δικαίου, ενώ παράλληλα προωθεί τις τέχνες το θέατρο και τον αθλητισμό. Ονομαστή υπήρξε και η ρητορική της σχολή, που είχε προσελκύσει πολλούς Έλληνες λόγιους. Το πολεοδομικό σχέδιο της αρχαίας πόλης της Ρόδου βασίστηκε στις πολεοδομικές και φιλοσοφικές ιδέες του διάσημου αρχαίου Έλληνα πολεοδόμου Ιππόδαμου. Το σχέδιο των δρόμων της αρχαίας πόλης είναι γνωστό χάρη σε αρχαιολογικές ανασκαφές δεκαετιών. Τα οικοδομικά τετράγωνα (insulae) είχαν διαστάσεις 47,70x26,50 m και είχαν όλα το ίδιο μέγεθος. Καθένα από αυτά περιελάμβανε τρία σπίτια και περιτριγυριζόταν από δρόμους πλάτους 5-6 μέτρων. Μεγαλύτερες οικοδομικές ενότητες σχημάτιζαν περιοχές, οι οποίες περικλείονταν από μεγαλύτερους δρόμους πλάτους 8-11 μέτρων. Κάθε τέτοια περιοχή αποτελούταν από 36 insulae ή 108 σπίτια. Η αρχαία πόλη είχε ένα εκτεταμένο και καλά δομημένο αποχετευτικό δίκτυο, καθώς και δίκτυο υδροδότησης.

Ρωμαϊκή Περίοδος

Η ανεξαρτησία της πόλης τερματίστηκε το 164 π.Χ., όταν η Ρόδος έγινε επαρχία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ωστόσο, μέχρι τον 1ο αιώνα μ.Χ., η Ρόδος διατήρησε σε μεγάλο βαθμό το μεγαλείο της και εξελίχθηκε σε ένα από τα σημαντικότερα κέντρα γνώσης, επιστήμης και τέχνης. Πέρα από τις γραπτές πήγες που διασώζονται έως τις μέρες μας, οι αρχαιολογικές ανασκαφές που συνεχίζονται ακόμη δίνουν μια ξεκάθαρη εικόνα του πολιτισμού που άκμασε την περίοδο αυτή.

Βυζαντινή Περίοδος

Κατά την πρώιμη Χριστιανική περίοδο (330-650 μ.Χ), η Ρόδος αποτελούσε κομμάτι της εκχριστιανισμένης Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, που είναι ευρύτερα γνωστή ως Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Μολονότι λιγότερο σημαντική και ακμάζουσα απ' ό,τι στο παρελθόν, η πόλη της Ρόδου ήταν επισκοπική έδρα και είχε σημαντικό αριθμό εκκλησιών ανάμεσα στις οποίες υπήρχαν κάποιες βασιλικές εντυπωσιακών διαστάσεων. Παράλληλα ήταν σημαντική στρατιωτική βάση. Στους αιώνες που ακολούθησαν, η πόλη συρρικνώθηκε σε μέγεθος και οχυρώθηκε με νέα τείχη. Ταυτόχρονα, χωρίστηκε σε δύο ζώνες, μια για την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία και μια για τους «λαϊκούς». Η ζώνη αυτή αντανακλά την κοινωνική πραγματικότητα των μεσαιωνικών χρόνων. Λόγω έλλειψης γραπτών πηγών υπάρχει απουσία συσσωρευμένης πληροφόρησης σχετικά με την περίοδο αυτή. Οι αναστηλώσεις που έγιναν από τους Ιταλούς αργότερα αγνόησαν ή ακόμη και προκάλεσαν ζημιές σε κτίρια της εποχής αυτής που διασωθεί προς όφελος αυτών της περιόδου των Ιπποτών.

Ιπποτική Περίοδος

Το 1309 το νησί πουλήθηκε στο τάγμα των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη της Ιερουσαλήμ. Το τάγμα ιδρύθηκε τον 12ο αιώνα στην Ιερουσαλήμ με στόχο τη νοσηλεία και περίθαλψη των προσκυνητών και σταυροφόρων, αλλά πολύ σύντομα μετεξελίχθηκε σε μάχιμη στρατιωτική μονάδα, η οποία απέκτησε μεγάλες εκτάσεις γης. Έχοντας οπισθοχωρήσει από την Ιερουσαλήμ και αργότερα από την Κύπρο, το τάγμα ίδρυσε την έδρα του στη Ρόδο και απέκτησε κατά τη χρονική αυτή περίοδο ηγετικό ρόλο στην Ανατολική Μεσόγειο.

Κατά τη διάρκεια της παραμονής των Ιπποτών στη Ρόδο, οι οχυρώσεις επεκτάθηκαν, εκσυγχρονίστηκαν και συνεχώς ενισχύονταν. Ένα νοσοκομείο, ένα παλάτι, αρκετές εκκλησίες ήταν ορισμένα από τα πολλά δημόσια κτίρια, τα οποία ανεγέρθηκαν την εποχή αυτή. Τα κτίρια αυτά αποτελούν αξιοσημείωτα παραδείγματα της Γοτθικής και Αναγεννησιακής αρχιτεκτονικής. Παρ' όλες τις προστριβές που υπήρχαν με την Οθωμανική Αυτοκρατορία, το θαλάσσιο εμπόριο αποτελούσε πηγή πλούτου και οι αγορές της πόλης ήταν ακμάζουσες. Την περίοδο της κατοχής των Ιπποτών το νησί της Ρόδου διήγε περίοδο ακμής και οι σχέσεις μεταξύ των Ιπποτών και των ντόπιων χαρακτηρίζονταν από ανοχή και συχνά από στενή συνεργασία. Οι περισσότεροι από τους δρόμους της Μεσαιωνικής πόλης συμπίπτουν με τους δρόμους της αρχαίας πόλης, ενώ διατηρήθηκε η διαίρεση της πόλης σε δύο ζώνες. Το τάγμα στη Ρόδο διατηρούσε ένα πολύ καλά οργανωμένο αρχείο, το οποίο περιλάμβανε έγγραφα που είχαν εκδοθεί από τις διοικητές αρχές, αλληλογραφία, νομικά έγγραφα κ.ά. Το αρχείο αυτό διατηρείται έως τις μέρες μας και σώζεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Μάλτας. Το αρχείο αυτό αποτελεί μια αξιόλογη πηγή πληροφόρησης για την περίοδο αυτή. Η πόλη είχε διαιρεθεί σε δύο ζώνες με ένα εσωτερικό τείχος. Στο βόρειο τμήμα, γνωστό ως Chastel, Chateau, Castrum, Castellum ή Conventus, βρισκόταν το παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου, ο καθολικός καθεδρικός ναός και η κατοικία του καθολικού επισκόπου, τα καλύμματα των «γλωσσών», οι κατοικίες των Ιπποτών, ένα νοσοκομείο κ.α. Το νότιο τμήμα γνωστό ως ville, burgus ή burgum ήταν η περιοχή όπου ζούσαν οι λαϊκοί και περιλάμβανε την αγορά, συναγωγές, εκκλησίες, καθώς και δημόσια και εμπορικά κτίρια.

Οθωμανική Περίοδος

Το 1522 γίνεται τμήμα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, μέχρι το 1912 οπότε και περιέρχεται σε Ιταλική κυριαρχία. Κατά την περίοδο της Οθωμανικής κυριαρχίας, η Ρόδος έχασε τον διεθνή της χαρακτήρα. Η πόλη διατήρησε την κύρια οικονομική της λειτουργία ως αγορά αγροτικών προϊόντων για το εσωτερικό τμήμα του νησιού, καθώς και των τριγύρω μικρών νησιών. Μετά την εγκαθίδρυση της κυριαρχίας τους στο νησί, οι Οθωμανοί Τούρκοι επιδιόρθωσαν τα τείχη που είχαν υποστεί ζημιές και μεταρρύθμισαν τις μεγάλες κατοικίες σε ιδιωτικά ή δημόσια κτίρια. Οι προσόψεις των κτιρίων της περιόδου των Ιπποτών με τους σκαλιστούς τους διακόσμους, τις τοξωτές πύλες και τους πέτρινους πελεκητούς τοίχους, εμπλουτίστηκαν με τα τυχαία χαρακτηριστικά της Βυζαντινής Αρχιτεκτονικής προσαρμοσμένης όμως στο τοπικό κλίμα και πολιτισμό. Στα πλαίσια της διαδικασίας αυτής, τα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά των υπαρχόντων κτιρίων διατηρήθηκαν. Οι πιο χαρακτηριστικές προσθήκες ήταν τα λουτρά (συνήθως στο πίσω μέρος των σπιτιών) και τα ξύλινα κλειστά μπαλκόνια στις προσόψεις των σπιτιών πάνω από στενούς δρόμους. Έτσι, τα περισσότερα κτίρια της εποχής των Ιπποτών στη Μεσαιωνική πόλη ήταν καλά διατηρημένα. Το αποτέλεσμα ήταν ένα μείγμα ανατολικής αρχιτεκτονικής με έντονα δυτικά στοιχεία που είχαν παραμείνει και νέα κτίρια που κτίσθηκαν με το ύφος της τότε τοπικής αρχιτεκτονικής μέχρι τον 19ο αιώνα που η παρακμή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας είχε ως αποτέλεσμα την παραμέληση της πόλης και των κτιρίων της, τα οποία υπέστησαν περαιτέρω φθορά λόγω των δυνατών σεισμών που συχνά πλήττουν την περιοχή.

Ιταλική Περίοδος

Τα ιταλικά στρατεύματα κατέλαβαν το νησί και την υπόλοιπη Δωδεκάνησο το 1912. Το 1923 η Ιταλία ίδρυσε μια αποικία, τα ιταλικά νησιά του Αιγαίου (Isole Italiane del Egeo). Οι Ιταλοί κατεδάφισαν τα σπίτια που είχαν κτιστεί πάνω και παραπλεύρως των τειχών κατά την Οθωμανική περίοδο και μετέτρεψαν το Εβραϊκό και το Οθωμανικό νεκροταφείο σε μια «πράσινη ζώνη» που περιελάμβανε τη Μεσαιωνική πόλη. Διατήρησαν τα εναπομείναντα στοιχεία της περιόδου των Ιπποτών, ενώ αφαίρεσαν όλες τις Οθωμανικές προσθήκες. Επίσης, ανήγειραν εκ νέου το κατεστραμμένο παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου. Παράλληλα, μετέφεραν το διοικητικό κέντρο εκτός της Μεσαιωνικής πόλης στο σημερινό Μανδράκι ανοικοδομώντας κτίρια που χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα. Τέλος, ίδρυσαν ένα ινστιτούτο για τη μελέτη της Ιστορίας και του Πολιτισμού της περιοχής. Οι Ιταλοί υλοποίησαν σημαντικά έργα υποδομής (δρόμους, παροχή ηλεκτρισμού, λιμάνι κ.α.) και μεταμόρφωσαν σε σημαντικό βαθμό την πόλη της Ρόδου, η οποία διέθετε πλέον ένα νέο πολεοδομικό σχέδιο, κανονισμούς δόμησης και πολλά νέα δημόσια και ιδιωτικά κτίρια. Κυριότεροι αρχιτέκτονες της περιόδου της Ιταλοκρατίας ήταν ο Φλορεστάνο ντι Φάουστο, ο Αρμάντο Μπερναμπίτι, ο Ροδόλφος Πετράκο, ο Μποκαλάτε, ο Κάρλο Μπουσκαλιόνε, ο Μικέλε Πλατάνια και ο Πιέτρο Λομπάρντι.

= Εγκατάσταση Μικρασιατών

= Τον Μάιο του 1914 καθώς οι διωγμοί στα απέναντι μικρασιατικά παράλια είχαν ενταθεί ενάντια στο ελληνικό στοιχείο, πολλοί Μικρασιάτες κατέφυγαν στα νησιά ανάμεσα στα οποία και η Ρόδος. Τους τελευταίους μήνες του 1918, μετά τη λήξη του Α΄ παγκοσμίου πολέμου για την Τουρκία, άρχισε η παλιννόστηση των Ελλήνων στη Μικρά Ασία. Συγκεκριμένα με την ανακωχή του Μούδρου (1918) και την αποβίβαση του Ελληνικού στρατού στη Σμύρνη (1919) αρκετοί πρόσφυγες που είχαν παραμείνει στα Δωδεκάνησα επέστρεψαν στη Μικρά Ασία αλλά προσωρινά όπως αποδείχθηκε. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, πολλές οικογένειες Μικρασιατών εγκαταστάθηκαν πλέον οριστικά στη Ρόδο και τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα.

Ενσωμάτωση στον εθνικό κορμό

Οι βόμβες των Βρετανών, που έπεσαν στη Μεσαιωνική πόλη το 1944, είχαν ως αποτέλεσμα πολλά θύματα και την καταστροφή πολλών κτιρίων, γεγονός που δημιούργησε πολλά κενά στον πολεοδομικό ιστό. Ένα από τα πρώτα διατάγματα της Ελληνικής κυβέρνησης-διοίκησης όρισαν τις περιοχές αυτές ως «περιοχές για μελλοντικές ανασκαφές» και ένα μεγάλο αριθμό κτιρίων ως «διατηρητέα κτίρια». Η Συνθήκη των Παρισίων έθεσε τέρμα στην ξένη κατοχή και στις 7 Μαρτίου 1948 η Ρόδος, μαζί με τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα, ενσωματώνεται πάλι στην Ελλάδα. Το 1957, ένα νέο πολεοδομικό σχέδιο εγκρίθηκε με σχετικό διάταγμα και το 1960 το σύνολο της Μεσαιωνικής Πόλης αναγνωρίστηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού ως «προστατευόμενο μνημείο». Το 1961 και το 1963 εκδόθηκαν νέα διατάγματα σχετικά με το Πολεοδομικό Σχέδιο Ρόδου. Τα διατάγματα αυτά απαιτούσαν τη διαπλάτυνση των υπαρχόντων δρόμων και τη διάνοιξη νέων. Ειδικά στη Μεσαιωνική Πόλη οι αποφάσεις δεν υλοποιήθηκαν, λόγω της σθεναρής αντίστασης της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας που προέβλεπε την ανάδειξη των αρχαιοελληνικών μνημείων. Το 1988, η Παλιά Πόλη της Ρόδου ανακηρύχθηκε από την UNESCO Πόλη Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Σήμερα

Η πόλη της Ρόδου αναπτύχθηκε ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια της δεκαετίας του 1990 και τα πρώτα χρόνια του νέου αιώνα. Ο Δήμος ξεπέρασε τα στενά όρια του 1990 και αναπτύχθηκαν νότιο ανατολικά νέες περιοχές, όπως το Κορακόνερο και το κάτω Ροδίνι. Επίσης, σημαντική ανάπτυξη γνώρισε η ευρύτερη περιοχή της Ανάληψης, ενώ αρκετές περιμετρικά της πόλης ενώθηκαν ή προσαρτήθηκαν στον δήμο Ροδίων (Κοσκινού, Ιξιά, Άγιοι Απόστολοι). Η ανάγκη για νέες οικιστικές περιοχές, η βελτίωση των υπαρχόντων οδικών αξόνων της πόλης, καθώς και η πλήρης ανοικοδόμηση κατά μήκος αυτών των αξόνων, δημιούργησε το ευρύτερο πολεοδομικό συγκρότημα της πόλης της Ρόδου αποτελούμενο από τον ομώνυμο δήμο και τους δήμους Καλλιθέας, Ιαλυσού και Πεταλούδων, στους οποίους έχει εγκατασταθεί σημαντικό τμήμα του παλαιού πληθυσμού της πόλης και έχουν αναπτυχθεί ανεξάρτητα κέντρα συνοικιών, τα οποία προσφέρουν μεγάλη γκάμα καταστημάτων, βοηθώντας τους κατοίκους να αποφύγουν το κέντρο της πόλης για την εξυπηρέτηση των καθημερινών τους αναγκών.

Αρχαιολογικοί χώροι

Ακρόπολη της Ρόδου Μεσαιωνική πόλη της Ρόδου Από την Παλιά Πόλη διατηρούνται πολύ καλά μεσαιωνικά κτίρια: η οδός των ιπποτών, ο πύργος, το νοσοκομείο και η αρχιεπισκοπή των ιπποτών, προμαχώνες και επάλξεις κ.ά.

Συγκοινωνίες

Υπεραστικές συγκοινωνίες

= Αεροπορική σύνδεση

=

Σε απόσταση 16 χλμ. από το κέντρο της πόλης (και συγκεκριμένα στον δήμο Πεταλούδων) βρίσκεται ο διεθνής αερολιμένας της πόλης, "Διαγόρας" (IATA: RHO, ICAO: LGRP, ΥΠΑ: ΚΑΡΔ). Το αεροδρόμιο κατασκευάστηκε τα έτη 1972-1977, ενώ υπήρξαν δύο φάσεις επεκτάσεων. Η πρώτη ολοκληρώθηκε το 1998 και η δεύτερη το 2007. Εξυπηρετεί ολόκληρο το νησί αλλά και πολλά μικρότερα κοντινά νησιά των Δωδεκανήσων. Το αεροδρόμιο, μετά τα αεροδρόμιο της Αθήνας, του Ηρακλείου και της Θεσσαλονίκης, αποτελεί το 4ο αεροδρόμιο που δέχεται τη μεγαλύτερη επιβατική κίνηση, πλησιάζοντας τα 4.000.000 επιβάτες, ετησίως. Εκτελούνται όλο τον χρόνο 10 καθημερινές πτήσεις για Αθήνα, ενώ συνδέεται συχνά με τη Θεσσαλονίκη, το Ηράκλειο και τακτικά με όλα τα Δωδεκάνησα και αρκετά νησιά του Αιγαίου. Κατά τη χειμερινή περίοδο εκτελούνται ελάχιστες διεθνείς πτήσεις (κυρίως προς Ιταλία, Αίγυπτο και Ισραήλ), ενώ τη θερινή περίοδο πολλές πτήσεις charter (σε όλες σχεδόν τις χώρες της Ευρώπης). Το αεροδρόμιο λειτουργεί όλες τις ημέρες και ώρες του χρόνου και προσφέρει υπηρεσίες ενοικίασης και ελεγχόμενης στάθμευσης αυτοκινήτων.

= Ακτοπλοϊκή σύνδεση

= Η πόλη της Ρόδου διαθέτει τρία λιμάνια και μια μαρίνα. Στο α' λιμάνι, το οποίο βρίσκεται κατά μήκος της οδού 7ης Μαρτίου, στο κέντρο της πόλης, ελλιμενίζονται τα μικρά πλοιάρια που συνδέουν την πόλη με άλλα μέρη του νησιού και τα μικρά νησιά. Το β' λιμάνι, αποτελεί το παλιό λιμάνι της πόλης όπου ελλιμενίζονται τα μεγαλύτερα Ε/Γ, Ο/Γ και το καλοκαίρι τα κρουαζιερόπλοια. Από το καλοκαίρι του 2009, δόθηκε λύση σε ένα χρόνιο πρόβλημα του λιμανιού της Ρόδου, καθώς δημιουργήθηκε το γ' λιμάνι της πόλης (Ακαντιάς), στο οποίο μεταφέρθηκαν τα επιβατικά πλοία προερχόμενα από τον Πειραιά, την Κρήτη και τη Θεσσαλονίκη, ενώ το παλιό λιμάνι χρησιμοποιείται πλέον μόνο για τα κρουαζιερόπλοια. Το νησί έχει καθημερινή ακτοπλοϊκή σύνδεση με τον Πειραιά και την Κω, ενώ συνδέεται συχνά με την Κρήτη, τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα, πολλά νησιά των Κυκλάδων, τη Θεσσαλονίκη, τη Λέσβο, τη Χίο και τη Σάμο. Στη μαρίνα της Ρόδου βρίσκονται συχνά πολλές θαλαμηγοί υπό ξένη σημαία αλλά και ψαροκάικα.

= ΚΤΕΛ Ρόδου

= Το ΚΤΕΛ Ρόδου χρησιμοποιείται για τις μακρινές διαδρομές στην ανατολική πλευρά του νησιού. Το ΚΤΕΛ Ρόδου, έχει ανανεώσει ολόκληρο τον στόλο των οχημάτων του με καινούρια λεωφορεία τελευταίου τύπου και εξυπηρετεί την ανατολική μεριά του νησιού με πολλαπλά δρομολόγια, κυρίως κατά τη θερινή περίοδο που η επιβατική κίνηση είναι αυξημένη. Το ΚΤΕΛ Ρόδου, δεν πραγματοποιεί δρομολόγια που συνδέουν την πόλη με την Αθήνα (όπως συμβαίνει σε άλλα νησιά).

Αστικές Συγκοινωνίες

= ΡΟΔΑ - Αστικά Λεωφορεία

= Η Δημοτική Επιχείρηση Συγκοινωνιών ΡΟΔΑ εξυπηρετεί συγκοινωνιακά την πόλη και τα προάστια αυτής. Η επιχείρηση αναδιοργανώθηκε το 2007, οπότε απέκτησε νέα λεωφορεία, ανασυγκρότησε τις γραμμές, αφαίρεσε μη αποδοτικές γραμμές και διαχώρισε τις γραμμές σε "εντός δήμου Ροδίων" και "προαστίων". Επίσης απέκτησε τον έλεγχο της Υπεραστικής Περιοχής της Δυτικής Πλευράς της νήσου Ρόδου (Δαματριά, Θεολόγος, Σορωνή, Διμυλιά, Ελεούσα, Αρχίπολη, Πλατάνια, Απόλλωνα, Φάνες, Καλαβάρδα, Μαντρικό, Κρητηνία, Σάλακος, Έμπωνα, Άγιος-Ισίδωρος, Σιάννα και Μονόλιθος) στα οποία δρομολογήθηκαν τα παλαιότερα λεωφορεία της αστικής και περιαστικής συγκοινωνίας.

= Ταξί

= Η πόλη διαθέτει ένα στόλο περίπου 400 ταξί τα οποία καλύπτουν αστικές και περιαστικές διαδρομές ενώ κατόπιν συμφωνίας κάνουν δρομολόγια στα χωριά του νησιού.

= Τραμ

= Η Ρόδος, μαζί με άλλες επαρχιακές πόλεις, έχουν εκφράσει την επιθυμία τους για τη δημιουργία δικτύου Τραμ στην πόλη. Η ιδέα συζητάται ως ενδεχόμενη λύση του κυκλοφοριακού της πόλης, σχεδόν 10 χρόνια, όμως το εγχείρημα έχει παγώσει. Οι τελευταίες μελέτες έκαναν λόγο για δίκτυο συνολικού μήκους 13 χλμ. και 16 σταθμών, σε πρώτη φάση. Δύο γραμμές προβλέπεται να δημιουργηθούν. Η α' θα διασχίζει τη Λεωφόρο Λίνδου (και την προέκταση της Στεφ. Καζούλη) και μέσω της Λ. Δημοκρατίας και του πάρκου θα καταλήγει στο κέντρο της πόλεως, ενώ η πρόβλεψη για τη β' αναφέρει αφετηρία το κέντρο της συνοικίας του Αγίου Νικολάου και μέσω της οδού Καναδά και περιμετρικά του σταδίου "Διαγόρας", θα συναντά στον Άγιο Φραγκίσκο τη γραμμή 1 και θα ακολουθούν κοινή πορεία μέχρι το κέντρο.

Οδικό δίκτυο

Το οδικό δίκτυο της πόλης είναι μικρό και αναποτελεσματικό, όσον αφορά την κίνηση και τη στάθμευση καθώς κάθε χρόνο μπαίνουν σε κυκλοφορία περίπου 6.000 οχήματα. Λόγω παλαιότητας και φόρτου των κεντρικών δρόμων, ειδικά κατά την καλοκαιρινή περίοδο, (υπολογίζεται ότι εισέρχονται στο κέντρο 70.000 οχήματα ημερησίως), πολλοί βρίσκονται σε οριακή κατάσταση και χρήζουν άμεσης επισκευής, κάτι που επιτυγχάνεται τα τελευταία χρόνια. Λύσεις στο κυκλοφοριακό προσπαθούν να δώσουν οι τοπικές αρχές μονοδρομώντας δρόμους, απαγορεύοντας τη στάθμευση πάνω σε όλες τις κεντρικές αρτηρίες και εισάγοντας συστήματα αποτροπής της κυκλοφορίας στο κέντρο. Παράλληλα, ο περιφερειακός της πόλης (που αναμένεται να λειτουργήσει μέσα στο 2010) πρόκειται να δώσει κυκλοφοριακή ανάσα στην ανατολική πλευρά και στο χάος του εμπορικού λιμανιού, σε συνδυασμό με τον δρόμο Τσαΐρι-Αεροδρομίου που ανακούφισε κυκλοφοριακά τις νοτιοδυτικές περιοχές του δήμου και των προαστίων. Από τη Ρόδο ξεκινούν δύο βασικοί οδικοί άξονες, ανατολικά η Εθνική οδός Ρόδου- Λίνδου, η οποία αποτελεί τμήμα της Ευρωπαϊκής Οδού 95, δρόμος με 2 λωρίδες ανά κατεύθυνση στο μεγαλύτερο τμήμα του με διαχωριστική διάζωμα, τύπου new jersey στη μέση και δυτικά η επαρχιακή οδός Ρόδου-Αεροδρομίου-Μονολίθου, η οποία για τα πρώτα 20 χλμ, μέχρι το αεροδρόμιο, διασχίζει αστικές περιοχές και έχει ιδιαίτερο κυκλοφοριακό φόρτο καθώς εξυπηρετεί πολλούς από τους κατοίκους των δυτικών περιαστικών περιοχών. Είναι δρόμος διπλής κατεύθυνσης με μια λωρίδα ανά κατεύθυνση. Μέσα στο κέντρο της Ρόδου, ισχύει σύστημα ελεγχόμενης στάθμευσης που ελέγχεται από τον δήμο και έχει ως στόχο να μειώσει την κυκλοφορία των οχημάτων. Επίσης, η μεσαιωνική πόλη παραμένει κλειστή σε όλα τα οχήματα, εκτός των ανεφοδιαστικών, από τον Απρίλιο μέχρι τον Οκτώβριο και η κίνηση και στάθμευση απαγορεύεται μέσα σε αυτήν. Στη σύγχρονη πόλη λειτουργούν αρκετοί ιδιωτικοί χώροι στάθμευσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι στη Ρόδο, εκτός από την Τροχαία, ρόλο τροχαίας έχει και η δημοτική αστυνομία, κάτι που έχει προκαλέσει αντιδράσεις κατά το παρελθόν.

Εκπαίδευση

Τριτοβάθμια εκπαίδευση

Στην πόλη λειτουργεί η Σχολή Ανθρωπιστικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου με 3 τμήματα:

το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης. το Τμήμα Επιστημών της Προσχολικής Αγωγής και Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού. το Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών. Επίσης λειτουργούν αρκετές σχολές τουρισμού με εξέχουσα την Ανώτατη Σχολή Τουριστικών Επαγγελμάτων Ρόδου. Επίσης, προσφέρονται ποικίλα τμήματα από δημόσια και ιδιωτικά Ι.Ε.Κ. (τα τοπικά Anko και Artium και παραρτήματα των City Unity College (Αdvanced Tourism and Technology Studies) και ΙΕΚ Ακμή). Από το 2012 λειτουργεί Παράστημα της Ανώτατης Σχολής Παιδαγωγικής και Τεχνολογικής Εκπαίδευσης (ΑΣΠΑΙΤΕ) στην περιοχή Αφάντου του Δήμου Ρόδου. Η αποστολή της Σχολής συμπίπτει με αυτή των Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Τ.Ε.Ι.) και περιλαμβάνει επιπλέον την παράλληλη παροχή παιδαγωγικής εκπαίδευσης στους σπουδαστές της, την προαγωγή της εφαρμοσμένης έρευνας στην εκπαιδευτική τεχνολογία και την παιδαγωγική, και την παροχή κατάρτισης, επιμόρφωσης ή εξειδίκευσης.

Δευτεροβάθμια εκπαίδευση

Στην πόλη της Ρόδου λειτουργούν 7 γυμνάσια και 1 εσπερινό γυμνάσιο, καθώς και 4 γενικά λύκεια και 1 εσπερινό γενικό λύκειο. Υπάρχουν ακόμη 3 επαγγελματικά λύκεια, το 1 εκ των οποίων εσπερινό. Λειτουργεί μουσικό και αθλητικό γυμνάσιο και λύκειο, καθώς και Ειδικό Επαγγελματικό Γυμνάσιο-Λύκειο (Τεχνικό Επαγγελματικό Εκπαιδευτήριο Ειδικής Αγωγής) και Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. (Ειδικό Εργαστήριο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης). Στο 7ο Γυμνάσιο Ρόδου λειτουργεί και το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας.

Πρωτοβάθμια εκπαίδευση

Στον δήμο Ροδίων λειτουργούν 21 δημοτικά σχολεία, ενώ περιαστικά επιπλέον 7 δημοτικά σχολεία. Η πλειοψηφία των σχολείων, όλων των βαθμίδων, είναι σχετικά νέα κτήρια ή συντηρημένα σωστά. Το 2004 δημιουργήθηκαν, ακόμη, 2 ιδιωτικά σχολεία που προσφέρουν εκπαίδευση που αφορά σε όλες τις ηλικίες των μαθητών, από τη νηπιακή ηλικία (νηπιαγωγείο), μέχρι και το λύκειο.

Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης

Τηλεόραση

Από την πόλη της Ρόδου λειτουργούν τρεις ντόπιοι περιφερειακής εμβέλειας σταθμοί (Ίριδα, Κόσμος και η ορθόδοξη εκκλησιαστική τηλεόραση Θάρρι). Παλαιότερα λειτουργούσαν το Master, το Red και το Ωμέγα.

Ραδιόφωνο

Best FM Feel Good Galaxy Radio Lemon Metropolis Real Voice Radio Sky FM TOP FM - ΣΠΟΡ FM Αλήθεια FM Ιερά Μονή Θάρρι Κόσμος FM - Παραπολιτικά Μελωδία Νέοι Ορίζοντες Νότος News Παλμός FM Ράδιο 1 Ράδιο Αρχάγγελος Ράδιο Λυχνάρι Ρόδος FM Ρυθμός FM 12νήσου Χριστιανισμός (διαδικτυακό)

Εφημερίδες

Οι κύριες έντυπες εφημερίδες της πόλης είναι: η Ροδιακή, η Δημοκρατική, η Πρόοδος και η Δράση είναι ημερήσιες, ενώ η Γνώμη και το Βήμα του Δωδεκανήσου εκδίδονται κάθε Δευτέρα. Επίσης, στα περίπτερα της πόλης βρίσκονται εφημερίδες εθνικής εμβέλειας, μικρότερης κυκλοφορίας τοπικές εφημερίδες και τοπικές εφημερίδες συγκεκριμένου αντικειμένου (π.χ.: αγγελιών). Σε κεντρικά σημεία πώλησης προσφέρεται ξένος τύπος. Επιπλέον υπάρχουν οι εξής ηλεκτρονικές/διαδικτυακές εφημερίδες: Rodos news, Rodos report, Rodos press, Rodos.com.gr, Sky Rodos και Topics.gr

Πνευματική ζωή - εκδόσεις

Στη Ρόδο εκδόθηκε το 2007 το φιλολογικό περιοδικό «Ήριννα» από τον Σύνδεσμο Φιλολόγων Δωδεκανήσου. Το όνομα του περιοδικού προήλθε από τη δωδεκανήσια αρχαία λυρική ποιήτρια Ήριννα. Σκοπός του περιοδικού ήταν η ανάδειξη των ερευνητικών, εκπαιδευτικών και επιστημονικών ενδιαφερόντων των εκπαιδευτικών της Δωδεκανήσου -και όχι μόνο. Η Ήριννα φιλοξενούσε εργασίες, οι οποίες πραγματεύονταν ζητήματα θεωρητικά, ερευνητικά και διδακτικά-μεθοδολογικά για την ελληνική Γλώσσα, την αρχαία και νέα ελληνική Λογοτεχνία / Γραμματεία και την Ιστορία. Η προσέγγιση των θεμάτων ήταν σε εναρμόνιση με τις σύγχρονες τάσεις της Παιδαγωγικής και της διδακτικής μεθοδολογίας. Κυκλοφόρησαν συνολικά τέσσερα τεύχη του περιοδικού, από τα οποία τα τρία είναι διαθέσιμα σε ψηφιακή μορφή.

Δήμος Ροδίων

Η πόλη της Ρόδου, είναι η πρωτεύουσα του νησιού και του νομού Δωδεκανήσου. Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή (2001) η πόλη της Ρόδου έχει 53.709 κατοίκους και είναι η μεγαλύτερη πόλη στο Αιγαίο Πέλαγος. Η πόλη της Ρόδου έχει μια πλούσια ιστορία από τα αρχαία ακόμη χρόνια και είναι παγκόσμια γνωστή για τα αξιοθέατά της με σημαντικότερο τη μεσαιωνική πόλη και την Ακρόπολη της. Βάσει απόφασης του δημοτικού συμβουλίου της Ρόδου, ο δήμος χωρίζεται σε πέντε (5) δημοτικά διαμερίσματα τα οποία και είναι:

Επίσης, η πόλη της Ρόδου χωρίζεται σε 6 εκλογικά διαμερίσματα με 76 εκλογικά τμήματα.

Συνοικίες Δήμου Ρόδου

Αγία Βαρβάρα Άγιοι Απόστολοι Άγιος Δημήτριος (Παλαιό Νεκροταφείο) Άγιος Νικόλαος Ανάληψη Άνω Αγία Αναστασία Άνω Άγιος Γεώργιος Άνω Ηλιούπολη Άνω Μαράσια Άνω Ροδίνι Αραπάκι Ζέφυρος Ιξιά Κορακόνερο Κάτω Αγία Αναστασία Κάτω Άγιος Γεώργιος Κάτω Ροδίνι Κρητικά Λόφος των Σμινθίων (Monte Smith) Μακρύ στενό Μαντράκι (Κέντρο) Μαράσια Μεσαιωνική πόλη Μητρόπολη Ναός του Πύθιου Απόλλωνα Νεκροταφεία Νέο Νοσοκομείο Νιοχώρι (ιστορικό κέντρο) Ροδοπούλα Σγουρού Τσαΐρι

Αξιοθέατα

Η μεσαιωνική πόλη, από τις πιο καλοδιατηρημένες του κόσμου, και το Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου εντός των τειχών της. Το παλιό λιμάνι Μανδράκι με τα εντυπωσιακά ιταλικά κτίσματα, χτισμένα όλα στις αρχές του 20ου αιώνα. Τα ερείπια της αρχαίας πόλης, στον λόφο Μόντε Σμιθ. Το ενυδρείο της Ρόδου. Οι τρεις Μύλοι, στο Μανδράκι. Το Θέατρο της Μεσαιωνικής Τάφρου, η αλλιώς Θέατρο Μελίνα Μερκούρη. Το Αρχαιολογικό Μουσείο, στην Παλιά Πόλη, κτίριο που λειτουργούσε παλιά ως το νοσοκομείο των Ιπποτών. Το Πάρκο του Ροδινιού, ένα από τα αρχαιότερα πάρκα του κόσμου. Τα Μαράσια, 9 παραδοσιακές συνοικίες γύρω από το μεσαιωνικό κάστρο.

Αδελφοποιημένες πόλεις

Άβιλα, Ισπανία Νιου Μπρώνφελς (New Braunfels), ΗΠΑ Κονς-Αν-Ους (Conches-en-Ouche), Γαλλία Γκρης (Greece), ΗΠΑ Λεμεσός, Κύπρος Γιάλτα, Ρωσία Περθ, Αυστραλία Πουέμπλα, Μεξικό Ρόουντ Άιλαντ, ΗΠΑ Ρόζες, Ισπανία Βαλέτα, Μάλτα Βίσμπυ, Σουηδία Πίζα, Ιταλία

Δείτε επίσης

Ρόδος Κολοσσός της Ρόδου Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου

Παραπομπές

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Σύντομη ιστορία της πόλης της Ρόδου faroi.com: Ο πέτρινος παραδοσιακός φάρος στο Φρούριο του Αγίου Νικολάου στη Ρόδο