Πληροφορίες
Τα Λάερμα είναι ένας ημιορεινός οικισμός της Ρόδου στα Δωδεκάνησα. Βρίσκεται στο κέντρο περίπου του νησιού, στις πλαγιές ενός λόφου, σε υψόμετρο 289 μέτρων. Στα βόρεια δεσπόζει το όρος Αττάβυρος, ενώ το ίδιο το χωριό περιτριγυρίζεται από δάσος. Απέχει οδικώς 60 χλμ. από την πόλη της Ρόδου, της οποίας βρίσκεται νότια και περίπου 20 χλμ από τη Λίνδο, της οποίας βρίσκεται δυτικά. Ιδιαίτερη σημασία έχει το φράγμα Γαδουρά, που κατασκευάστηκε στα 5,8 χλμ ανατολικά των Λαέρμων για να καλύψει της ανάγκες υδροδότησης του μεγαλύτερου μέρους του νησιού και έχει μετατραπεί σε τοπικό αξιοθέατο. Σύμφωνα με την απογραφή του 2021 έχει 365 κατοίκους. Κύρια ασχολία τους είναι η καλλιέργεια ελαιόδεντρων και η κτηνοτροφία. Το χωριό είναι πόλος έλξης τόσο για τους εκδρομείς που επιζητούν επαφή με τη φύση, καθώς διαθέτει πλούσια χλωρίδα και πανίδα, όσο και με τους θρησκευτικούς επισκέπτες, οι οποίοι καταφθάνουν για να προσκυνήσουν στο βυζαντινό μοναστήρι του Ταξιάρχη Μιχαήλ του Θαρρινού και να θαυμάσουν τον τοιχογραφικό του διάκοσμο που ανάγεται στον 12ο αιώνα έως τον 18ο αιώνα.
Ιστορικά στοιχεία και όνομα
Επιγραφικά ευρήματα, αλλά και φιλολογικές πηγές μαρτυρούν την ύπαρξη του δάμου (δηλαδή δήμου) Λαδαρμίων που υπαγόταν στο κράτος της αρχαίας Λίνδου και, μετά τον συνοικισμό του 412/411 π.Χ, στο ενιαίο ροδιακό κράτος. Πολλούς αιώνες αργότερα, στα χρόνια της Ιπποτοκρατίας, σε ένα διάταγμα των Ιπποτών σχετικά με την εκκένωση και τη μετάβαση των χωρικών σε ασφαλή κάστρα, αναφέρεται το όνομα του οικισμού Laderma (ελλ. Λάδερμα). Γενικά, θεωρείται πως από το όνομα του δήμου Λαδαρμίων, δόθηκε το όνομα Λάδαρμα για τον οικισμό, που με διαδοχικές παραφθορές έγινε αρχικά Λάδερμα και τελικά Λάερμα. Άλλες λαϊκές παραδόσεις θέλουν το όνομα του οικισμού να οφείλεται σε κάποιον τοπικό άρχοντα Λαέρμιο ή Λαδέρμιο ή να συσχετίζεται με τη λατρεία του Ερμή (Λάερμα < Λαός του Ερμή).
Χλωρίδα, πανίδα και προστατευμένες περιοχές
Τα Λάερμα περιβάλλονται από δασικές εκτάσεις με ιδιαίτερη σημασία. Η ευρύτερη περιοχή αποτελεί βασικό βιότοπο και χώρο αναπαραγωγής του πλατωνιού, του εμβληματικού ελαφιού της Ρόδου. Είναι χαρακτηριστικό πως μετά την καταστρεπτική πυρκαγιά του 2008, το εναπομείναν δάσος της περιοχής αποτέλεσε το σημαντικότερο καταφύγιο για την επιβίωση του είδους. Πέραν του πλατωνιού, το δάσος γύρω από τον οικισμό έχει γενικότερα μεγάλη αξία για τη χλωρίδα και πανίδα του νησιού. Μεγάλο τμήμα του δάσους στα βορειοδυτικά, στα δυτικά και στα νότια του οικισμού αποτελεί προστατευμένη περιοχή του δικτύου Natura 2000 (κωδικός GR4210005). Αλλά και στα ανατολικά όρια του οικισμού εκτείνεται το Καταφύγιο Άγριας Ζωής Βουνοκάλαθος (κωδικός K533). Μέσα στη ζώνη του καταφυγίου βρίσκεται το μεγαλύτερο μέρος του φράγματος Γαδουρά, το οποίο μετά την πλήρωσή του με νερό, έχει μετατραπεί σε έναν σημαντικό υγροβιότοπο .
Αθλητισμός
Τα Λάερμα είναι η έδρα της ποδοσφαιρικής ομάδας του Αθλητικού Γυμναστικού Συλλόγου Πολύστρατος Λαέρμων που συμμετέχει στα τοπικά πρωταθλήματα ποδοσφαίρου της Δωδεκανήσου.
Πολιτιστικά δρώμενα
Το χωριό οργανώνει πανήγυρη στη γιορτή του προστάτη του Αγίου Γεωργίου. Άλλη σημαντική πανήγυρη γίνεται στη γιορτή των αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στο παρεκκλήσιο της μονής Θάρρι σε απόσταση 4 χλμ από το χωριό, καθώς και στη γιορτή της Μετάστασης του αγίου Ιωάννη του Θεολόγου στην μονή Αρταμίτη. Διαθέτει τρεις ομάδες που ασχολούνται με τα πολιτιστικά δρώμενα: τον Πολιτιστικό Σύλλογο Λαέρμων «Το Θάρρι», τον Σύλλογο Γυναικών Λαέρμων «Άη Γιώργης» και τον σύλλογο της ποδοσφαιρικής ομάδας «Πολύστρατος Λαέρμων». Από το 2008 το χωριό διοργανώνει τη «Γιορτή Ελιάς» που έχει σκοπό να αναδείξει την αξία των προϊόντων της ελιάς, ενώ παράλληλα περιλαμβάνει διάφορα πολιτιστικά δρώμενα για την ψυχαγωγία των επισκεπτών. Στο παρελθόν έχει διοργανωθεί και το «Ορεινό Φεστιβάλ Μουσικής» από τον Σύλλογο Ορεινού Φεστιβάλ Μουσικής και Εναλλακτικών Εκδηλώσεων. Ήταν μια εναλλακτική, μη κερδοσκοπική μουσική εκδήλωση, που βασιζόταν στην εθελοντική δράση και συμμετοχή των διοργανωτών και περιελάμβανε μουσικές εκτελέσεις από διάφορα είδη μουσικής, με εναλλαγή και καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας. Πέρα από το καθαρά μουσικά δρώμενα, διοργανώνονταν πεζοπορίες, περιηγήσεις στο δάσος με σκοπό την οικολογική ευαισθητοποίηση, επιδείξεις με οχήματα, άλογα και γαϊδούρια κ.α. και προσέφερε δωρεάν διανυκτέρευση σε στρατιωτικές σκηνές ή ελεύθερο κάμπινγκ σε προκαθορισμένους χώρους. Τα έτη 2006, 2007 και 2008 το φεστιβάλ διοργανώθηκε στην περιοχή του λόφου Ίγκος των Λαέρμων, ενώ μετά την πυρκαγιά του Ιουλίου του 2008, που κατέστρεψε τη δασική περιοχή του Ίγκου, το φεστιβάλ διοργανώθηκε για 4η φορά το έτος 2011 στην περιοχή του ποταμού Κόνταρη.
Διοικητική εξέλιξη
Μετά την Ενσωμάτωση των Δωδεκανήσων τα Λάερμα σύμφωνα με το ισχύον διοικητικό πλαίσιο αποτέλεσαν ανεξάρτητη κοινότητα (αγροτικό δήμο). Από το 1999 με την εφαρμογή του Σχεδίου «Καποδίστριας» αποτέλεσε δημοτικό διαμέρισμα που υπαγόταν στον Δήμο Λινδίων. Mε την εφαρμογή του προγράμματος «Καλλικράτης» το 2011 αποτέλεσε την Τοπική Κοινότητα Λαέρμων της Δημοτικής Ενότητας Λινδίων του Δήμου Ρόδου. Τέλος, με την εφαρμογή του προγράμματος «Κλεισθένης Ι» το 2019 αποτελεί την Κοινότητα Λαέρμων της Δημοτικής Ενότητας Λινδίων του Δήμου Ρόδου.
Δημογραφικά στοιχεία
Υποσημειώσεις
Παραπομπές
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Σελίδα Facebook του Πολιτιστικού Συλλόγου Λαέρμων «Το Θάρρι» Κανάλι στο Youtube του Ορεινού Φεστιβάλ Μουσικής