Το Θεριανό (απαντάται συχνά ως: του Θεριανού) είναι χωριό της πρώην Επαρχίας Πατρών του Νομού Αχαΐας, καθώς και πρώην δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Βραχναίικων με πληθυσμό 133 κατοίκους σύμφωνα με την Εθνική Απογραφή του 2011. Το 2001 είχε 189 κάτοικους. Βρίσκεται σε υψόμετρο 140 μέτρων περίπου και απέχει περί τα 17 χιλιόμετρα από την πόλη της Πάτρας. Η περιοχή εξυπηρετείται από τις 29 Φεβρουαρίου 2020 από τη Γραμμή 2 του Προαστιακού Σιδηρόδρομου Πάτρας μέσω των στάσεων "Τσουκαλαίικα / Tsoukaleika" και "Καμίνια / Kaminia".

Ιστορία

Το όνομα προέρχεται από τους πρώτους κατοίκους οικιστές του χωριού ή ιδιοκτήτες έκτασης με το επώνυμο "Θερειανού". Ο Κώστας Τριανταφύλλου αναφέρει οικογένεια με αυτό το όνομα στη Ζάκυνθο και 2 κάτοικους στην Πάτρα τον 15ο αιώνα με αυτό το όνομα. Στην αρχαιότητα η περιοχή αποτελούσε τμήμα της Δυμαίας χώρας, στην ευρύτερη περιοχή πιστεύεται ότι βρίσκεται η αρχαία Ώλενος. Τα τελευταία χρόνια η αρχαία πόλη αναζητείται ανάμεσα στα χωριά Θεριανό και Τσουκαλαίικα. Αρχαιολογικά κατάλοιπα έφερε πρόσφατα στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη στη θέση "Κανελαίικα". Αναφέρεται πρώτη φορά σε ενετική απογραφή του 1700 με 70 κατοίκους, είχε 86 κατοίκους το 1830, 88 το 1835, 144 το 1861, 200 το 1896. Στα τέλη του 19ου αιώνα στου Θεριανού εγκαταστάθηκαν οικογένειες από το Βραχνί Καλαβρύτων. Το 1933 είχε 200 κατοίκους και δημοτικό σχολείο. Με το ΦΕΚ 130Α - 12/06/1919 αποσπάται από την κοινότητα Τσουκαλαίικων και γίνεται ανεξάρτητη κοινότητα. Το 1954 αποσπάστηκε από την κοινότητα Βραχναίικων ο οικισμός Μοιραίικα και προσαρτήθηκε στην κοινότητα Θεριανού. Το 1997, με το ΦΕΚ 244Α της 04/12/1997 γνωστό σαν Σχέδιο Καποδίστριας καταργείται, η κοινότητα και γίνεται δημοτικό διαμέρισμα του τότε Δήμου Βραχναίικων.

Τουρκομνήματα ή Κανελέικα

Στην είσοδο του χωριού, πάνω στον τοπικό επαρχιακό δρόμο που συνδέει τη Βιομηχανική Περιοχή Πατρών με την Εθνική Οδό Πατρών-Πύργου, βρίσκεται η συνοικία Τουρκομνήματα. Η ονομασία της συνοικίας έλαβε το όνομα της από των ενταφιασμό πολλών Τούρκων στις ιστορικές μάχες που δόθηκαν περιμετρικά της Πάτρας το 1822. Ή Κανελέικα πιο πρόσφατο προσωνύμιο λόγω του επιθέτου της οικογένειας που κατοίκησε αρχικά εκεί.

Παραπομπές και υποσημειώσεις

Πηγές

Αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού-Κατοικιών 2011 που αφορούν στο Μόνιμο Πληθυσμό της Χώρας, Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, τχ. 2ο, φ. 3465 (28 Δεκεμβρίου 2012). Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001, Αθήνα 2004. ISBN 960-86704-8-9. Οδηγός Πελοποννήσου 1933. Ανακτήθηκε από την ιστοσελίδα της ψηφιακής συλλογής "Δανιηλίδα": 28/11/2017. Κώστας Παπαγιαννόπουλος (επιμ.), Βραχναίικα και Μονοδένδρι. Αρχαιολογία του τοπίου και τοπική ιστορία, πρόλογος: Βασίλης Τογαντζής, Μιλτιάδης Γούτας, Λάζαρος Κολώνας, Έκδοση Δήμος Βραχναίικων-Δημοτική Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Βραχναίικων, Πάτρα 2009. ISBN 978-960-99129-0-7.

Βιβλιογραφία

Θεόδωρος Η. Λουλούδης, Αχαΐα. Οικισμοί, οικιστές, αυτοδιοίκηση, Νομαρχιακή Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ν.Α. Αχαΐας, Πάτρα 2010. Κώστας Ν. Τριανταφύλλου, Ιστορικό λεξικό των Πατρών, Τόμος Α΄, Τυπογραφείου Πέτρου Χρ. Κούλη, Πάτρα 1995, Τρίτη Έκδοση, λήμμα Θερειανού.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Θεριανού Αχαΐας, eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 28/11/2017. Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Θεριανού Αχαΐας, eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 21/11/2017.