Πληροφορίες
Το Μιράλι (επίσημη ονομασία: το Μιράλιον) είναι χωριό, το οποίο αποτελεί έδρα της ομώνυμης Κοινότητας του Δήμου Ερυμάνθου στην Αχαΐα.
Γεωγραφία
Το χωριό είναι χτισμένο στους πρόποδες των νότιων προεκτάσεων του ορεινού όγκου του Παναχαϊκού σε υψόμετρο 560 μέτρων περίπου. Το Μιράλι απέχει οδικώς 25 χιλιόμετρα από την πόλη της Πάτρας και 3,5 χιλιόμετρα από την Χαλανδρίτσα, έδρα του Δήμου Ερυμάνθου.
Κοινότητα Μιραλίου
Η Κοινότητα Μιραλίου του Δήμου Ερυμάνθου (τέως δημοτικό διαμέρισμα και πρώην ανεξάρτητη κοινότητα) καταλαμβάνει γεωγραφική έκταση 12.830 στρεμμάτων και περιλαμβάνει, πέρα από τον ομώνυμο οικισμό, τον συνοικισμό Βαρνό. Άλλες οικιστικές περιοχές του Μιραλίου είναι τα Γκοτσαίικα, τα Ζουμπαίικα και τα Μπακαλαραίικα. Ναοί του χωριού είναι ο Άγιος Νικόλαος (ενοριακός-κοιμητηριακός), τα ξωκλήσια του Αγίου Κωνσταντίνου, της Αγίας Παρασκευής και του Προφήτη Ηλία, καθώς και ο Άγιος Ανδρέας που παλιά αποτελούσε μονή.
Ονομασία
Σχετικά με την ονομασία του χωριού υπάρχουν δύο βασικές εκδοχές:α) ότι προέρχεται από την αλβανική λέξη "mira", που σημαίνει "καλά/καλός".β) ότι είναι ανθρωπωνυμικό και προέρχεται από το επίθετο "Μοίρα" ή "Μοίραλη" του πρώτου οικιστή ή ιδιοκτήτη έκτασης εκεί, λέξη που παραπέμπει με της σειρά ετυμολογικά και στην πρώτη εκδοχή.
Ιστορικά στοιχεία
Στην περιοχή του Μιραλίου έχουν βρεθεί αρχαιολογικά κατάλοιπα της υστεροελλαδικής περιόδου, γεγονός που μαρτυράει την ανάπτυξη της περιοχής στην μυκηναϊκή εποχή. Αναφέρεται στο οθωμανικό τιμάριο του 1461-63 ως "Mirali" και εμφανίζεται να έχει 10 κάτοικους. Στην βενετική καταγραφή Γκριμάνι του 1700 απογράφονται στο χωριό "Miralli" 112 κάτοικοι (23 οικογένειες). Στην περιφέρεια του χωριού υπάρχουν και δύο τοπωνύμια, τα Λακόστ και Στορκ, Φράγκικης καταγωγής που προφανώς ήταν τιμάρια ιπποτών στην περιοχή. Στη σημερινή θέση Βίλλες υπήρχε ο παλιός, εγκαταλελειμμένος πλέον, οικισμός του Κάτω Μοιραλίου ενώ το σημερινό χωριό αποκαλούνταν "Άνω Μοίραλι". Ο Χρήστος Κορύλλος αναφέρει στα 1903 ότι το χωριό είχε 241 κατοίκους, γραμματείο, ενώ οι πρώτοι του οικιστές ήταν αρβανιτόφωνοι, η γνώση της οποίας γλώσσης είχε εκλείψει στο χωριό στις αρχές του 20ού αιώνα. Παλαιότερα στο χωριό λειτουργούσε Δημοτικό Σχολείο, αδιάκοπα από το 1864 έως και το 1985. Αρχικά οι μαθητές συγκεντρώνονταν και παρακολουθούσαν το μάθημα από τον δάσκαλο στον γυναικωνίτη της εκκλησίας του Αγίου Νικολάου και το 1898 χτίστηκε το πέτρινο κτίριο όπου στεγάστηκε το σχολείο.
Διοικητική εξέλιξη
Το τότε Μήραλι υπήχθη στις 20/04/1835 στον νεοσύστατο τότε Δήμο Φαρών . Με το ΦΕΚ 256Α στις 28/08/1912, και την θέσπιση των κοινοτήτων, αποσπάται από τον Δήμο Φαρών και ορίζεται έδρα της νεοσύστατης τότε Κοινότητας Μηραλίου. Στις 16/10/1940 η ονομασία του χωριού διορθώθηκε από «Μήραλι» σε «Μιράλιον», ομοίως και της κοινότητας. Με το ΦΕΚ 244Α στις 04/12/1997, σύμφωνα με τη Διοικητική Μεταρρύθμιση "Καποδίστριας", προσαρτάται στον νέο Δήμο Φαρρών μέχρι το 2010 που εντάχθηκε στο Δήμο Ερυμάνθου (ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010) βάσει της Διοικητικής Μεταρρύθμισης "Καλλικράτης".
Δημογραφική εξέλιξη
Συγκεντρωτικά, η δημογραφική εξέλιξη του οικισμού σύμφωνα με τις εθνικές απογραφές είναι η εξής:
Πολιτισμός
Το χωριό διαθέτει πολιτιστικό σύλλογο από τον οποίο διοργανώνονται και πραγματοποιούνται διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις. Στις 21 Μαΐου, ανήμερα της εορτής του Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης, διεξάγεται γιορτινή εκδήλωση στο ομώνυμο εκκλησάκι του χωριού. Κάθε καλοκαίρι, κατά τον μήνα Ιούνιο, πραγματοποιείται στο χωριό η "Γιορτή της Τσερέπας" και κατά τον μήνα Αύγουστο η βραδινή εκδήλωση της "Φεγγαράδας". Κάθε χρόνο την Καθαρά Δευτέρα στον χώρο του ναού του Προφήτη Ηλία διοργανώνεται γιορτινό αντάμωμα (Κούλουμα).
Προσωπικότητες
Δημήτρης Γκοτσόπουλος, ηθοποιός
Αξιοθέατα
Αξίζει να δει κανείς τα λείψανα του αρχαίου οικισμού και νεκροταφείου, στη θέση Μαλιβέρνο - Κιβούρια, τις πέτρινες βρύσες και την πλατεία, τα παραδοσιακά σπίτια και την πέτρινη εκκλησία του Αγίου Νικολάου, καθώς και τις άλλες εκκλησίες της περιοχής.
Παραπομπές και υποσημειώσεις
Πηγές
Αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού-Κατοικιών 2011 που αφορούν στο Μόνιμο Πληθυσμό της Χώρας, Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, τχ. 2ο, φ. 3465 (28 Δεκεμβρίου 2012). Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001, Αθήνα 2004. ISBN 960-86704-8-9. Μόνιμος και Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Σύνολο Ελλάδος, νομοί, δήμοι/κοινότητες, δημοτικα/κοινοτικά διαμερίσμα και οικισμοί. Απογραφές πληθυσμού 2001 και 1991. Ανακτήθηκε από το αρχειοθετημένο πρωτότυπο: 06/12/2016. Χρήστος Θ. Κανελλάκης, Το Μοίραλι από το 1461 έως σήμερα. Ετυμολογικό λεξικό των πρώην Δήμων Μεσάτιδος, Φαρρών, Τριταίας, Λασιώνος Ηλείας, Εκδόσεις Περί Τεχνών, Πάτρα 2010. ISBN 978-960-6684-64-7. Χρήστου Π. Κορύλλου, Χωρογραφία της Ελλάδος. Α'. Νομός Αχαΐας, Εκ του Τυπογραφείου των Καταστημάτων "Ανέστη Κωνσταντινίδου", Εν Αθήναις 1903.
Βιβλιογραφία
Θεόδωρος Η. Λουλούδης, Αχαΐα. Οικισμοί, οικιστές, αυτοδιοίκηση, Νομαρχιακή Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ν.Α. Αχαΐας, Πάτρα 2010. Κώστας Ν. Τριανταφύλλου, Ιστορικόν Λεξικόν των Πατρών, Τόμος Β΄, Τυπογραφείο Πέτρου Χρ. Κούλη, Πάτρα 1995, Τρίτη Έκδοση, λήμμα Μίραλι.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Μιραλίου Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 20/11/2017. Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Μιραλίου Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 20/11/2017. Μίραλι. visit-erymanthos.gr. Ανακτήθηκε: 03/01/2012. Μίραλι Αχαΐας: Η Φεγγαράδα του 2015. thebest.gr. 30/07/2015. Ανακτήθηκε: 20/11/2017. Κάλεσμα για την διπλή εκδήλωση στο Μίραλι Αχαΐας. thebest.gr. 12/06/2014. Ανακτήθηκε: 13/06/2014. Ιστολόγιο για το Μίραλι. Ανακτήθηκε: 03/08/2017.