Για οικισμούς με ίδιο όνομα στην Αχαΐα, δείτε: Μαζαράκι Αχαΐας Για οικισμούς με ίδιο όνομα στην Ελλάδα, δείτε: Μαζαράκι

Το Κάτω Μαζαράκι, γνωστότερο ως Μαζαράκι, είναι χωριό της Αχαΐας. Αποτελεί Τοπική Κοινότητα της Δημοτικής Ενότητας Ωλενίας του δήμου Δυτικής Αχαΐας. Έχει 714 κατοίκους και απέχει 28 χιλιόμετρα από την Πάτρα και βρίσκεται σε υψόμετρο 150 μέτρων περίπου, στους πρόποδες του Τζεροβουνίου. Στο χωριό λειτουργεί νηπιαγωγείο, δημοτικό και γυμνάσιο. Στις υποδομές του χωριού περιλαμβάνεται και γήπεδο ποδοσφαίρου.

Ιστορικά στοιχεία

Το Μαζαράκι οικίστηκε από κατοίκους του Άνω Μαζαρακίου που μετά την επανάσταση του 1821 κατέβαιναν με τα πρόβατα τους τον χειμώνα στα πεδινά. Οι πρώτοι ποιμένες από το Άνω Μαζαράκι άρχισαν να κατεβαίνουν στην περιοχή με τα πρόβατά τους το 1840. Η περιοχή τότε αναφέρεται ότι ήταν δασώδεις γεμάτη τζέρα. Έμεναν σε πρόχειρες καλύβες και, μόλις έπιανε η άνοιξη, επέστρεφαν στο ορεινό χωριό. Από το 1860 αναφέρονται τα πρώτα σπίτια και μόνιμη εγκατάσταση στο Κάτω Μαζαράκι. Μάλιστα το χωριό αρχικά λεγόταν "Τζεροβούνι" από τους ομώνυμους λόφους όπου έχει χτιστεί.

Δημογραφική και διοικητική εξέλιξη

Συγκεντρωτικά, η δημογραφική εξέλιξη του οικισμού σύμφωνα με τις εθνικές απογραφές είναι η εξής:

Στο Μαζαράκι ανήκουν και οι οικισμοί Γαλανέικα και Γκανέικα που απογράφονται ωστόσο ξεχωριστά. Διοικητικά, το Κάτω Μαζαράκι αναγνωρίστηκε ως οικισμός στις 16/10/1940 και έκτοτε αποτελεί την έδρα της κοινότητας Μαζαρακίου ύστερα από την μεταφορά της από το Μαζαράκι· μεταξύ 1997-2010 υπήρξε δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Ωλενίας και από το 2010 υπάγεται στον Δήμο Δυτικής Αχαΐας ως τοπική κοινότητα..

Αυτοδιοικητική ιστορία

Διατελέσαντες πρόεδροι της Κοινότητας

1940-1978: [...] 1979-1982: Μιχαήλ Παναγιωτακόπουλος 1983-1986: Κωνσταντίνος Κυριαζόπουλος 1987-1990: Γεώργιος Γαλάνης 1991-1998: Κωνσταντίνος Γαλάνης Σημείωση: Πρόεδρος διετέλεσε και ο Νίκος Ρουγκάλας (19??-2022), ο οποίος υπήρξε και πρόεδρος της Αθλητικής Ένωσης Μαζαρακίου.

Εκπαίδευση

Από τον οικισμό του χωριού λειτούργησε σχεδόν αμέσως σχολείο σε οικία κατοίκου. Το 1935 κατασκευάστηκε το πρώτο σχολικό κτήριο με ενέργειες του τότε υπουργού Γ. Παπανδρέου. Το σχολείο λειτουργούσε χειμερινό: οι περισσότεροι κάτοικοι έφευγαν στο ορεινό χωριό την άνοιξη και το σχολείο συνέχιζε εκεί. Το 1964-1965 το σχολείο έκλεισε έχοντας 35 μαθητές.Επαναλειτούργησε με ενέργειες κατοίκων και του ιερέα του χωριού τα σχολικά έτη 1966-1967 και 1967-1968. Κατόπιν το σχολείο έκλεισε οριστικά όταν η έδρα του χωριού μεταφέρθηκε στις Βελιτσές λόγω κατολισθήσεων στην περιοχη.

Αθλητισμός

Το χωριό διαθέτει γήπεδο ποδοσφαίρου.

Προσωπικότητες

Γρηγόρης Αλεξόπουλος, πολιτικός μηχανικός, πολιτευτής Αχαΐας Νίκος Νικολόπουλος, βουλευτής Αχαΐας.

Παραπομπές και υποσημειώσεις

Πηγές

Αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού-Κατοικιών 2011 που αφορούν στο Μόνιμο Πληθυσμό της Χώρας, Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, τχ. 2ο, φ. 3465 (28 Δεκεμβρίου 2012). Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001, Αθήνα 2004. ISBN 960-86704-8-9. Χρήστου Π. Κορύλλου, Χωρογραφία της Ελλάδος. Α'. Νομός Αχαΐας, Εκ του Τυπογραφείου των Καταστημάτων "Ανέστη Κωνσταντινίδου", Εν Αθήναις 1903. Ιωάννης Δ. Παπαδημητρίου, Το Μαζαράκι των Πειρών και της Παναχαΐας και το Μαζαράκι των Πατρών και της Ωλενίας. Από 1600 π.Χ. μέχρι σήμερον, Πάτρα 2000, Δεύτερη Έκδοση.

Βιβλιογραφία

Θεόδωρος Η. Λουλούδης, Αχαΐα. Οικισμοί, οικιστές, αυτοδιοίκηση, Νομαρχιακή Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ν.Α. Αχαΐας, Πάτρα 2010. Κώστας Ν. Τριανταφύλλου, Ιστορικόν Λεξικόν των Πατρών, Τόμος Β', Τυπογραφείο Πέτρου Χρ. Κούλη, Πάτρα 1995, Τρίτη Έκδοση, λήμμα Μαζαράκι.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κάτω Μαζαρακίου Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 31/10/2017. Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Μαζαρακίου Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 05/11/2017. Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Άνω Μαζαρακίου Αχαΐας, eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 05/11/2017. Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Μαζαρακίου Αχαΐας (1835-1840). eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 05/11/2017. Η ιστοσελίδα του χωριού Κάτω Μαζαράκι Αχαΐας. mazaraki.gr. Ανακτήθηκε: 05/11/2017.