Για οικισμούς με ίδιο όνομα στην Αχαΐα, δείτε: Βλασία Αχαΐας

Η Κάτω Βλασία είναι ορεινό χωριό του Δήμου Καλαβρύτων στο Νομό Αχαΐας.

Τοποθεσία και γενικά στοιχεία

Το χωριό βρίσκεται χτισμένο στον Ερύμανθο, σε υψόμετρο περίπου 810 μέτρων, στις παρυφές ενός πυκνού ελατόδασους. Θυμίζει προστατευμένο κάστρο - ακρόπολη με τα πετρόχτιστα σπίτια κλιμακωτά χτισμένα σε έναν απότομο ύψωμα, στα ριζά του οποίου βρίσκεται ο Σελινούντας ποταμός και στην κορυφή η κεντρική εκκλησία του χωριού που είναι αφιερωμένη στον Άγιο Βλάσιο. Ψηλότερα, στην κορυφή διπλανού ελατοσκέπαστου υψώματος που ορθώνεται πίσω από τον οικισμό, βρίσκεται η ιστορική Μονή Αγίου Νικολάου, ενώ δίπλα της Κάτω Βλασίας προς τα νότια και ανατολικά βρίσκονται η Άνω Βλασία και το Μετόχι αντίστοιχα. Απέχει μέσω του τοπικού οδικού δικτύου 26 χιλιόμετρα από τα Καλάβρυτα και 45 χιλιόμετρα από την Πάτρα. Στην περιοχή υπάρχει από παλιά ορεινός τουρισμός, καθώς το χωριό ήταν για δεκαετίες πασίγνωστο θέρετρο και αποτελούσε ιδανικό μέρος λόγω του σχετικά υγιεινού του κλίματος ιδιαίτερα σε ασθενείς με φυματίωση. Σήμερα η ευρύτερη περιοχή της Βλασίας ενδείκνυται για δραστηριότητες όπως πεζοπορία και ορειβασία, ενώ στο χωριό υπάρχουν ξενοδοχείο, ξενώνας, καφενεία, ταβέρνες και παντοπωλείο. Παλιότερα λειτουργούσε και Δημοτικό Σχολείο.

Κοινότητα Κάτω Βλασίας

Η Κάτω Βλασία είναι έδρα της ομώνυμης Κοινότητας του Δήμου Καλαβρύτων, στην οποία ανήκουν επίσης οι οικισμοί Μενυχταίικα και Μετόχι. Σύμφωνα με την εθνική απογραφή του 2011, η Κάτω Βλασία ως οικισμός έχει πληθυσμό 115 κατοίκους, ενώ ο συνολικός πληθυσμός της κοινότητας ανέρχεται σε 131 κατοίκους. Η Κοινότητα Κάτω Βλασία συνορεύει με τις κοινότητες Άνω Βλασίας, Μανεσίου, Προφήτου Ηλία, Μικρού Μποντιά και Λεχουρίου όπου υπάγονται στο Δήμο Καλαβρύτων, καθώς και με τις κοινότητες Λακκωμάτων και Κομπηγαδίου όπου υπάγονται στο Δήμο Ερυμάνθου. Απέχει μέσω του τοπικού οδικού δικτύου 26 χιλιόμετρα από τα Καλάβρυτα και 45 χιλιόμετρα από την Πάτρα. Στην περιοχή υπάρχει από παλιά ορεινός τουρισμός, καθώς το χωριό ήταν για δεκαετίες πασίγνωστο θέρετρο και αποτελούσε ιδανικό μέρος λόγω του σχετικά υγιεινού του κλίματος ιδιαίτερα σε ασθενείς με φυματίωση. Σήμερα στην περιοχή της Βλασίας υπάρχουν ξενοδοχείο, ξενώνας, καφενεία, ταβέρνες και παντοπωλείο. Στο χωριό εδρεύει και δραστηριοποιείται ο Πολιτιστικός Φυσιολατρικός Σύλλογος Κάτω Βλασίας «Ο Άγιος Βλάσιος», ο οποίος ιδρύθηκε το 1983 και έκτοτε είναι ιδιαίτερα ενεργός.

Ιστορία

Δημιουργία χωριού

Οι πρώτοι οικιστές του χωριού ήταν μια ομάδα κατοίκων από τον Άγιο Βλάσιο της Αιτωλοακαρνανίας, όπου στις αρχές του 16ου αιώνα έφυγαν από τον τόπο διαμονής τους όταν εκεί η κατάσταση είχε γίνει δυσβάσταχτη λόγω την βαρβαρότητας και της πίεσης που δεχόντουσαν από το καθεστώς της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και μετοίκισαν στην περιοχή που βρίσκεται σήμερα η Κάτω Βλασία. Εξάλλου οι συνθήκες στην Πελοπόννησο ήταν πιο ευνοϊκές για τους Έλληνες από ότι στην Ρούμελη, κατά την περίοδο από το 1687 έως το 1714, όταν μετά τον έκτο βενετοτουρκικό πόλεμο και τη συνθήκη του Κάρλοβιτς (1699), ο Μωριάς πέρασε στην κυριαρχία των Βενετών.

Μονή Αγίου Νικολάου

Στην περιοχή βρίσκεται χτισμένη η ιστορική Μονή Αγίου Νικολάου Βλασίας, που αν και είναι άγνωστο το πότε ακριβώς χτίστηκε, σύμφωνα την παράδοση λέγεται ότι η ίδρυση της ανάγεται στα μέσα του 10ου αιώνα και οι κτήτορές της αρχικά είχαν επιλέξει να την χτίσουν σε άλλη θέση από αυτήν που βρίσκεται. Όταν όμως τα πρώτα οικοδομήματα που έχτισαν κατέρρευσαν και τα εργαλεία τους κατά περίεργο τρόπο βρέθηκαν στην κορυφή του βουνού, έχτισαν την Μονή εκεί αφού το θεώρησαν επιθυμία του Αγίου. Στην Μονή του Αγίου Νικολάου τον Ιούλιο του 1827, στα πλαίσια της Επανάστασης του 1821 ένα στρατιωτικό σώμα από 1.100 περίπου Έλληνες που είχαν οχυρωθεί γύρω από τη Μονή με οπλαρχηγό το Βασίλειο Πετιμεζά προσπάθησε να ανακόψει την προέλαση 3.000 Οθωμανών υπό το Δελή Αχμέτ χωρίς ωστόσο να τα καταφέρει. Στο μοναστήρι κατά την περίοδο του Εμφυλίου Πολέμου, στις 23 Ιουλίου 1948 διεξήχθη μάχη μεταξύ των δυνάμεων του Εθνικού Στρατού που χρησιμοποιούσε τον χώρο αυτόν ως καταφύγιο, και των δυνάμεων Δημοκρατικού Στρατού. Στη μάχη αυτή η οποία κράτησε περισσότερο από οχτώ ώρες τελικά υποχώρησαν οι αντάρτες έχοντας χάσει 68 άνδρες, ενώ οι απώλειες του Εθνικού Στρατού ήταν 11 άνδρες, οι οποίοι και έχουν ταφεί σε ένα μικρό κοιμητήριο στην βορειοανατολική πλευρά της Μονής.

Διοικητική εξέλιξη

Η Κάτω Βλασία στις 8 Δεκεμβρίου 1845 (ΦΕΚ 32Α), προσαρτήθηκε στον Δήμο Λαπαθών. Στις 28 Αυγούστου 1912 (ΦΕΚ 256Α) και με την θέσπιση των Κοινοτήτων, η Κάτω Βλασία αποτέλεσε ανεξάρτητη Κοινότητα της Επαρχίας Καλαβρύτων. Στις 4 Δεκεμβρίου 1997, με το "Σχέδιο Καποδίστριας", προσαρτήθηκε στον Δήμο Καλαβρύτων και η έκταση που καταλάμβανε η πρώην Κοινότητα Κάτω Βλασίας μετατράπηκε σε Δημοτικό Διαμέρισμα του Δήμου. Στις 7 Ιουνίου 2010 (ΦΕΚ 87Α) με το "Πρόγραμμα Καλλικράτης" ο Δήμος Καλαβρύτων συγχωνεύτηκε με τους Δήμους: Αροανίας, Κλειτορίας και Παΐων για την δημιουργία του ευρύτερου Δήμου Καλαβρύτων και το Δημοτικό Διαμέρισμα Κάτω Βλασίας μετατράπηκε σε Τοπική Κοινότητα (πλέον Κοινότητα του Δήμου, βάσει του μεταρρυθμιστικού "Προγράμματος Κλεισθένη").

Δημογραφικά στοιχεία

Πρόσωπα

Θεόκλητος (Αβραντινής) (1921 - 2007), μητροπολίτης Αιτωλίας και Ακαρνανίας Παναγιώτης Κ. Λαγουμιτζής, αγωνιστής του ’21

Δείτε επίσης

Άνω Βλασία Αχαΐας

Παραπομπές

Πηγές

Αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού-Κατοικιών 2011 που αφορούν στο Μόνιμο Πληθυσμό της Χώρας, Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, τχ. 2ο, φ. 3465 (28 Δεκεμβρίου 2012). Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001, Αθήνα 2004. ISBN 960-86704-8-9. Παπανδρέου, Γεώργιος (1906). Καλαβρυτινή επετηρίς: ήτοι πραγματεία περί της ιστορικής των Καλαβρύτων επαρχίας. Αθήνα: Μιχαήλ Ι. Σαλιβέρος.

Περαιτέρω ανάγνωση

Θεόδωρος Η. Λουλούδης, Αχαΐα. Οικισμοί, οικιστές, αυτοδιοίκηση, Νομαρχιακή Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ν.Α. Αχαΐας, Πάτρα 2010.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

vlasia.gr, Άνω και κάτω Βλασία. katovlasia.gr, Ο καιρός στην Κάτω Βλασία.