Η Κάπελη είναι μικρός πεδινός οικισμός του Νομού Αχαΐας, αποτελεί τμήμα της Τοπικής Κοινότητας Αγιοβλασίτικων, και σύμφωνα με το «Πρόγραμμα Καλλικράτης» από 1/1/2011 ανήκει στο Δήμο Δυτικής Αχαΐας.

Τοποθεσία

Ο οικισμός της Κάπελης βρίσκεται σε πεδινή περιοχή της δυτικής Αχαΐας. Εγγύς του οικισμού βρίσκονται: στα βόρεια η Κάτω Αχαΐα, το στάδιο ποδοσφαίρου της Αχαϊκής και το Κλειστό Γυμναστήριο Κάτω Αχαΐας, στα βορειοανατολικά η Πισωσυκιά και τα Στεναΐτικα, στα ανατολικά τμήμα του οικισμού των Αγιοβλασίτικων (τ. Σπαρτούλα), στα νοτιοδυτικά τα Αγιοβλασίτικα, ο Λεύκος και το κεφαλοχώρι της Άνω Αχαΐας, στα νότια και νοτιοδυτικά η Καρυά (Κασνεσαίικα ή Καρνεσαίικα) και οι υπόλοιποι οικισμοί και συνοικισμοί της Τ.Κ. Πετροχωρίου, στα δυτικά η Εθνική Οδός Πάτρας-Πύργου και η πεδινή περιοχή της δυτικής Αχαΐας, ενώ στα βορειοδυτικά του βρίσκονται οι οικισμοί των Μανεταίικων και των Νιφοραίικων. Απέχει περίπου 2 χλμ. από την Κάτω Αχαΐα, έδρα του Δήμου Δυτικής Αχαΐας, ενώ βρίσκεται σε υψόμετρο περίπου 47-49 μέτρων.

Ονομασία

Η ονομασία του οικισμού είναι τοπωνυμικό και προέρχεται από την ομώνυμη ονομασία της πεδιάδας της Κάτω Αχαΐας. Προφορικές μαρτυρίες θέλουν την τωρινή ονομασία του οικισμού να προέρχεται από την ονομασία ενός λουλουδιού που φύτρωνε στην περιοχή. Η παλαιότερη ονομασία «Αγιοβλασίτικα», που έφερε ο οικισμός της Κάπελης, είναι τοπωνυμικό και υποδηλώνει την καταγωγή των πρώτων κατοίκων του οικισμού από την περιοχή της Βλασίας Καλαβρύτων. Η ονομασία «Αγιοβλασίτικα» αναφερόταν αρχικά σε όλους τους οικισμούς της Κοινότητας Αγιοβλασίτικων και όχι σε κάποιον συγκεκριμένο οικισμό.

Διοικητική εξέλιξη

Ο οικισμός της Κάπελης αναγνωρίστηκε στις 17/06/1897 (ΦΕΚ 59Β) με την ονομασία Αγιοβλασίτικα, όταν και υπήχθη στoν τότε Δήμο Δύμης. Με το ΦΕΚ 256Α της 28/08/1912, και τη θέσπιση του θεσμού των Κοινοτήτων, προσαρτήθηκε στην τότε Κοινότητα Άνω Αχαΐας. Με το ΦΕΚ 79Α της 07/05/1927 αποτέλεσε την έδρα της τότε νεοϊδρυθείσας Κοινότητας Αγιοβλασίτικων. Με το ΦΕΚ 186Α της 15/07/1981 μετονομάστηκε σε Κάπελη. Την περίοδο 1997-2010, βάσει του «Σχεδίου Καποδίστριας», ανήκε στον πρώην Δήμο Δύμης ως έδρα του πρώην Δημοτικού Διαμερίσματος Αγιοβλασίτικων.

Δημογραφική εξέλιξη

Η δημογραφική εξέλιξη του οικισμού στον 21ο αιώνα είναι η εξής:

Προσωπικότητες

Παναγιώτης Καράμπελας, πρώην δήμαρχος Δύμης, συγγραφέας, ιστορικός, εκπαιδευτικός

Παραπομπές και υποσημειώσεις

Πηγές

Αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού-Κατοικιών 2011 που αφορούν στο Μόνιμο Πληθυσμό της Χώρας, Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, τχ. 2ο, φ. 3465 (28 Δεκεμβρίου 2012). Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001, Αθήνα 2004. ISBN 960-86704-8-9. Κεντρική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων (ΚΕΔΚΕ) - Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (ΕΕΤΑΑ), Λεξικό Διοικητικών Μεταβολών των Δήμων και Κοινοτήτων (1912-2001), Τόμοι Α΄-Β΄, Επιμέλεια έκδοσης: Γιάννης Μπαχάρας, Εκδόσεις ΕΕΤΑΑ, Αθήνα 2002. ISBN 960-7509-47-1. ISBN (SET) 960-7509-46-3.

Βιβλιογραφία

Θεόδωρος Η. Λουλούδης, Αχαΐα. Οικισμοί, οικιστές, αυτοδιοίκηση, Νομαρχιακή Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ν.Α. Αχαΐας, Πάτρα 2010. Κώστας Ν. Τριανταφύλλου, Ιστορικόν Λεξικόν των Πατρών, Τόμος Α΄, Τυπογραφείο Πέτρου Χρ. Κούλη, Πάτρα 1995, Τρίτη Έκδοση, λήμμα Αγιοβλασίτικα, λήμμα Κάπελα.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κάπελης Αχαΐας (τ. Αγιοβλασίτικων). eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 24/07/2018. Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Αγιοβλασίτικων Αχαΐας (τ. Σπαρτούλας). eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 24/07/2018. Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Αγιοβλασίτικων Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 24/07/2018. Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Άνω Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 24/07/2018. Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Δήμου Δυτικής Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 24/07/2018. Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Δήμου Δύμης. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 24/07/2018. Πανδέκτης: Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας. Αγιοβλασίτικα - Κάπελη. pandektis.ekt.gr. Ανακτήθηκε: 24/07/2018. Η Κάπελη (τ. Αγιοβλασίτικα) στο χάρτη. topoguide.gr. Ανακτήθηκε: 24/07/2018.