Για οικισμούς με ίδιο όνομα στην Αχαΐα, δείτε: Καλλιθέα Αχαΐας

Η Καλλιθέα είναι χωριό της Αχαΐας και πρώην ανεξάρτητη κοινότητα της Επαρχίας Πατρών. Η ομώνυμη Τοπική Κοινότητα του Δήμου Πατρέων, τέως Δημοτικό Διαμέρισμα του Δήμου Μεσσάτιδος, απαρτίζεται από τους οικισμούς της Άνω (ή παλαιάς) Καλλιθέας και της (Κάτω) Καλλιθέας (ή Καλλιθεόκαμπος). Ο οικισμός βρίσκεται στην ομώνυμη τοποθεσία, τον Καλλιθεόκαμπο, και την διασχίζει η Εθνική Οδός Πατρών-Τριπόλεως («111»). Συνορεύει με τις πρώην κοινότητες: Οβρυά, Θέα, Κρήνη, Πλατανόβρυση, καθώς και με τις περιοχές Παυλόκαστροκαι Λυγιές. Απέχει 8 χιλιόμετρα από το κέντρο της πόλης της Πάτρας. Κατά την απογραφή του 2011 ο οικισμός της Καλλιθέας είχε 691 κατοίκους, ενώ συνολικά η Κοινότητα Καλλιθέας είχε 837 κατοίκους.

Ιστορία

Στην Άνω Καλλιθέα έχουν βρεθεί και ανασκαφεί δύο μυκηναϊκά νεκροταφεία στις θέσεις «Ραμπαντάνα» και «Λαγκαδιά», το ένα μάλιστα με 22 τάφους ασύλητους. Βρέθηκαν πολλά χάλκινα όπλα, αμφορείς και όστρακα τα οποία χρονολογούνται τον 13ο αιώνα π.Χ. Στην Άνω Καλλιθέα υπήρχαν δύο χάνια για να ξαποσταίνουν οι ταξιδιώτες και να ξεκουράζονται και τα ζώα τους. Ο οικισμός της παλιάς Καλλιθέας ήταν το αρχικό χωριό το οποίο έπειτα από σεισμό το 1969, κατά τον οποίο καταστράφηκαν τα περισσότερα σπίτια και έγιναν πολλές κατολισθήσεις, εγκαταλείφθηκε για να δημιουργηθεί η Κάτω Καλλιθέα (πρώην: Καλλιθεόκαμπος). Σήμερα η Παλιά ή Άνω Καλλιθέα έχει ανοικοδομηθεί.

Ονομασία

Το παλιό όνομα του χωριού, δηλ. της Άνω Καλλιθέας, ήταν Γαϊδουριάρης και σύμφωνα με την παράδοση, που κατέγραψε ο Χρ. Κανελλάκης, το πήρε από τους πρώτους κατοίκους του χωριού. Ο κάτοικος αυτός είχε αρκετά γαϊδούρια στην ιδιοκτησία του που του επέτρεπε να κάνει μεταφορές ακόμα και στην Πάτρα. Από την προτροπή πάμε στου «Γαϊδουριάρη» έμεινε το τοπωνύμιο.

Λαογραφία

Στην Εθνική Οδό Πατρών-Τριπόλεως υπάρχει η τοποθεσία Κουμπάρες, συνεχόμενοι δασώδες λόφοι όπου, πριν διανοιχτεί η σημερινή εθνική οδός, από εκεί περνούσε ο παλιός αμαξιτός δρόμος. Το σημείο αυτό ήταν το πιο επικίνδυνο γιατί ακολουθούσε τους λόφους με συνεχόμενες ανηφόρες, κατηφόρες και ήταν ιδιαίτερα δύσβατο. Σε εκείνο το σημείο παλιά καιροφυλακτούσαν ληστές και λήστευαν τους ταξιδιώτες. Η παράδοση λέει ότι οι λόφοι αυτοί δημιουργήθηκαν όταν σε γαμήλια πομπή ο παράνυφος βίασε στο σημείο αυτό την νύφη και απολιθώθηκαν όλοι, μαζί με την συνοδεία τους. Όσο για την ονομασία μια άλλη εκδοχή λέει ότι εκεί συναντήθηκαν δύο γαμήλιες πομπές και μονομάχησαν οι κουμπάροι για το ποιά θα περάσει και το ποιά θα κάνει πίσω. Από τον θάνατο των κουμπάρων πήρε και την ονομασία αυτή η περιοχή.

Αθλητισμός

Στον αθλητικό τομέα στην περιοχή εδρεύει ο ποδοσφαιρικός σύλλογος Α.Ο. Καλλιθέα. Επίσης υπάρχει πίστα μοντελισμού και ιδιωτικός ιππικός όμιλος.

Παραπομπές και υποσημειώσεις

Πηγές

Αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού−Κατοικιών 2011 που αφορούν στο Μόνιμο Πληθυσμό της Χώρας, Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, τχ. 2ο, φ. 3465 (28 Δεκεμβρίου 2012). Χρήστος Θ. Κανελλάκης, Το Μοίραλι από το 1461 έως σήμερα. Ετυμολογικό λεξικό των πρώην Δήμων Μεσάτιδος, Φαρρών, Τριταίας, Λασιώνος Ηλείας, Εκδόσεις Περί Τεχνών, Πάτρα 2010. ISBN 978-960-6684-64-7.

Βιβλιογραφία

Θεόδωρος Η. Λουλούδης, Αχαΐα. Οικισμοί, οικιστές, αυτοδιοίκηση, Νομαρχιακή Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ν.Α. Αχαΐας, Πάτρα 2010. Κώστας Ν. Τριανταφύλλου, Ιστορικόν Λεξικόν των Πατρών, Τόμος Α', Τυπογραφείο Πέτρου Χρ. Κούλη, Πάτρα 1995, Τρίτη Έκδοση.