Ο Απιδεώνας είναι χωριό της Αχαΐας. Ανήκει στον Δήμο Δυτικής Αχαΐας ως οικισμός και τοπική κοινότητα αυτού. Παλιότερα (1997-2010) αποτελούσε δημοτικό διαμέρισμα του πρώην Δήμου Λαρισσού. Κατά την Απογραφή του 2011 είχε πληθυσμό 309 κατοίκους. Βρίσκεται στο δυτικό τμήμα της Αχαΐας και κοντά στα όρια της με την Ηλεία, χτισμένο στη μια εύφορη πεδιάδα του Βουπρασίου και σε υψόμετρο περίπου 30 μέτρων. Εγγύς, επίσης, προς τα ανατολικά του χωριού ρέει ο ποταμός Λάρισσος.

Ονομασία

Η ονομασία του χωριού προέρχεται από τη λέξη «απιδιά», όπως δηλαδή αποκαλείται η άγρια αχλαδιά.

Ιστορία

Κατά την αρχαιότητα η περιοχή ανήκε στη Βουπρασία χώρα. Το χωριό δημιουργήθηκε, όταν το 1924 η Ελληνική κυβέρνηση εγκατέστησε εκεί -αρχικά 40 οικογένειες- Έλληνες πρόσφυγες κυρίως από τον Πόντο αλλά και από τη Μικρά Ασία. Πριν την εγκατάσταση των προσφύγων εκεί, η περιοχή ήταν τμήμα του βασιλικού κτήματος που εκτεινόταν έως την Αμαλιάδα. Η περιοχή μάλιστα ήταν ελώδης και σε αυτήν βρίσκονταν οι βασιλικές αποθήκες και οι στάβλοι του ιππικού. Οι περισσότερες οικογένειες κατάγονταν από την περιφέρεια της Αλούτζερας και τα χωριά Ακ Νταγ Μαντέν, Χούτζουρη ή Καγιατσούκ, Καμισλή και Αναστό. Το 1925 ήρθαν και πρόσφυγες που είχαν εγκατασταθεί αρχικά στα γειτονικά χωριά Καγκάδι και Λάππα. Αρχικά οι πρόσφυγες είχαν εγκατασταθεί σε άλλες περιοχές ανά την Ελλάδα, όταν η τότε κυβέρνηση αποφάσισε να απαλλοτριώσει τα κτήματα και με κλήρωση να μοιράσει από 40 στρέμματα σε κάθε οικογένεια. Αρχικά οι πρώτοι κάτοικοι έμεναν σε σκηνές και αργότερα σε πλινθόκτιστες οικίες, συνήθως δύο δωματίων.

Δημογραφικά στοιχεία

Η δημογραφική εξέλιξη του οικισμού, σύμφωνα με τις εθνικές απογραφές των τελευταίων τεσσάρων δεκαετιών, είναι η εξής:

Οικονομία

Η τοπική οικονομία της περιοχής βασίζεται στον πρωτογενή τομέα και οι μόνιμοι κάτοικοι της περιοχής απασχολούνται κατά κύριο λόγο με τη γεωργία.

Σύλλογοι - Σωματεία

Στο χωριό δραστηριοποιείται πολιτιστικός σύλλογος, ο οποίος φέρει την ονομασία Εκπολιτιστικός Σύλλογος Ποντίων «Απιδεώνας». Έτος ίδρυσης του είναι το 1984 και κύριος στόχος του είναι η διαφύλαξη και διάδοση της ποντιακής κληρονομιάς και παράδοσης. Στο χωριό υπάρχει και ερασιτεχνικό ποδοσφαιρικό σωματείο, η Αθλητική Ένωση Ποντίων Απιδεώνα.

Εκκλησία Αγίου Γεωργίου

Η εκκλησία (ενοριακή) του χωριού είναι αφιερωμένη στον Άγιο Γεώργιο, όπου είναι και ο προστάτης και πολιούχος του Απιδεώνα. Στον Ι.Ν. Αγίου Γεωργίου Απιδεώνος φυλάσσονται αντίγραφα της εικόνας της Παναγίας Σουμελά και του Αγίου Γεωργίου από την Μονή Περιστερεώτα του Πόντου. Η εκκλησία εορτάζει κάθε χρόνο στις 23 Απριλίου αν το Πάσχα είναι ημερολογιακά νωρίτερα από αυτήν την ημερομηνία, ενώ αν είναι νωρίτερα από την Κυριακή του Πάσχα τότε η γιορτή «μετακινείται» την ακριβώς επομένη από αυτήν ημέρα, δηλ. τη Δευτέρα της Λαμπρής (Διακαινήσιμος εβδομάδα). Εορτάζει με λαμπρότητα και πραγματοποιείται λιτανεία στο χωριό με πλήθος κόσμου.

Λοιπά στοιχεία

Στον Απιδεώνα, υπάρχουν και λειτουργούν στο ίδιο κτήριο, Δημοτικό Σχολείο και Νηπιαγωγείο. Το Δημοτικό είναι διθέσιο και το Νηπιαγωγείο μονοθέσιο. Το χωριό διαθέτει και κοινοτικό γραφείο. Επίσης, υπάρχει πλατεία με όμορφα διαμορφωμένο χώρο και με μνημείο αφιερωμένο στη Μικρά Ασία και τον Πόντο καθώς και τη διαχρονική παρουσία του ελληνισμού εκεί μέσα στους αιώνες. Ακόμη, το χωριό διαθέτει ανοιχτό γήπεδο μπάσκετ και παιδική χαρά, καθώς και κάποια καταστήματα διαφόρων ειδών όπως κάποια καφενεία, περίπτερο, πρακτορείο ΟΠΑΠ (προποτζίδικο), και πρατήριο υγρών καυσίμων.

Παραπομπές

Πηγές

Αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού−Κατοικιών 2011 που αφορούν στο Μόνιμο Πληθυσμό της Χώρας, Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, τχ. 2ο, φ. 3465 (28 Δεκεμβρίου 2012). Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001, Αθήνα 2004. ISBN 960-86704-8-9. Ισίδωρος Σιδερόπουλος, Ποντίων Μνήμες στην Πάτρα, εκδ. Σωματείο "Φάρος" Ποντίων Πατρών, Πάτρα 2007. ISBN 978-960-98032-0-5.

Βιβλιογραφία

Θεόδωρος Η. Λουλούδης, Αχαΐα. Οικισμοί, οικιστές, αυτοδιοίκηση, Νομαρχιακή Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ν.Α. Αχαΐας, Πάτρα 2010.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επίσημη ιστοσελίδα Δήμου Δυτικής Αχαΐας Αρχειοθετήθηκε 2019-06-17 στο Wayback Machine.. Επίσημη ιστοσελίδα Δήμου Λαρισσού.