Η Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων (Σ.Σ.Ε.) είναι Ανώτατο Στρατιωτικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα (ΑΣΕΙ) του Ελληνικού Στρατού Ξηράς. Ιδρύθηκε στο Ναύπλιο την 1η Ιουλίου 1828 με διάταγμα του Ιωάννη Καποδίστρια ως σχολή αξιωματικών. Για αρκετό καιρό (1894-1982), έδρευε σε εγκαταστάσεις βόρεια του Πεδίου του Άρεως στην Αθήνα, όπου σήμερα στεγάζεται το Πρωτοδικείο Αθηνών, εκτός του παλαιού Διοικητηρίου, στο οποίο σήμερα στεγάζεται η Σχολή Εθνικής Άμυνας. Το 1982 μετακινήθηκε στο σημερινό της στρατόπεδο στη Βάρη. Εκεί βρίσκονται στρατώνες, σύγχρονες κτιριακές εγκαταστάσεις, υπαίθριοι χώροι εκπαίδευσης και αθλητισμού, καθώς και το Μουσείο της Σχολής. Η φοίτηση στη Σχολή Ευελπίδων (μια από τις αποκαλούμενες «παραγωγικές σχολές» στην ορολογία των Ενόπλων Δυνάμεων) διαρκεί τέσσερα χρόνια και οι Ευέλπιδες αποφοιτούν με το βαθμό του Ανθυπολοχαγού. Τα τελευταία χρόνια η εγγραφή στη Σχολή ημεδαπών μαθητών ακολουθεί το σύστημα των πανελληνίων εξετάσεων παράλληλα με τεστ και αθλητικές επιδόσεις. Στην Σ.Σ.Ε. φοιτούν επίσης και αλλοδαποί μαθητές - στελέχη ξένων Ενόπλων Δυνάμεων. Συχνά κατατάσσεται στις 10 καλύτερες στρατιωτικές σχολές παγκοσμίως, από διάφορες ιστοσελίδες και περιοδικά.

Ίδρυση - Ιστορία

Το 1828 ο Ιωάννης Καποδίστριας θέλοντας να πλαισιώσει το Τακτικό Σώμα Στρατού με ικανά στελέχη, προχώρησε με διάταγμα στην ίδρυση στρατιωτικής σχολής την οποία και ονόμασε Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων. Ως πρότυπο έθεσε τη Γαλλική Πολυτεχνική Σχολή (École Polytechnique), δημιούργημα του Ναπολέοντα Α΄. Ανέθεσε την εποπτεία της συγκρότησης και οργάνωσης στον Βαυαρό Συνταγματάρχη Καρλ Βίλχελμ φον Χάιντεκ (Karl Wilhelm von Heideck, 1788–1861), ο οποίος ήταν εκείνη την εποχή διευθυντής του Τακτικού Στρατού. Ο ίδιος ο Καποδίστριας ονόμασε τους πέντε πρώτους μαθητές «Ευέλπιδες». Την 1η Ιουλίου 1828 η Σχολή ιδρύεται στο Ναύπλιο με προσωρινό τίτλο «Λόχος των προγυμναστών», ενώ η διεύθυνσή της ανατίθεται στον Ιταλό υπολοχαγό Ρωμύλο ντε Σαντέλι, ο οποίος όμως αποδείχθηκε ανεπαρκής για ένα τέτοιο εγχείρημα. Έτσι, την ίδια χρονιά ο Καποδίστριας τον αντικαθιστά με τον Γάλλο λοχαγό του Πυροβολικού Ανρί Πωζιέ. Οι πρώτοι οκτώ Ανθυπολοχαγοί Πυροβολικού αποφοίτησαν το 1831, στους οποίους φόρεσε τις επωμίδες ο ίδιος ο Καποδίστριας. Το 1831 ο Καποδίστριας διορίζει στη θέση του διευθυντή της Σχολής τον Ρώσο Αντισυνταγματάρχη Πυροβολικού Νικόλαο Ραϊκόφ. Στόχος της κυβέρνησης ήταν η σχολή να εκπαιδεύσει δημόσιους μηχανικούς οι οποίοι θα αναλάμβαναν κρατικά τεχνικά έργα και στην συνέχεια έργα για την οχύρωση της χώρας. Η διάρκεια της εκπαίδευσης καθορίστηκε στα 3 έτη. Το 1834 τα έτη σπουδών αυξήθηκαν στα 8 και προστέθηκαν περισσότερα μαθήματα, εισάγονται δε μαθητές ηλικίας από 12 ετών. Την ίδια χρονιά η σχολή μεταφέρεται στην Αίγινα, στο κτίριο του Καποδιστριακού Ορφανοτροφείου, ενώ το 1837 στον Πειραιά, ακριβώς απέναντι από το Παλαιό Ταχυδρομείο, (σημερινό πολιτιστικό κέντρο) στο κτήριο που υφίσταται μέχρι σήμερα. Το 1840 αναλαμβάνει τη διεύθυνση της σχολής ο Αντισυνταγματάρχης Σπύρος Μήλιος, ο πρώτος Έλληνας διευθυντής. Αμέσως εφαρμόζει νέο Κανονισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας, αυξάνει σε 6 τα έτη φοίτησης και καθιερώνει γραπτές εισαγωγικές εξετάσεις. Στις 11 Απριλίου του 1846 εκδηλώνεται ένοπλη στάση των Ευέλπιδων καταλαμβάνοντας τη Σχολή τους στον Πειραιά. Συνέπεια αυτής ήταν το προσωρινό κλείσιμο της Σχολής και η αποβολή των Ευέλπιδων, μεταξύ των οποίων ήταν και ο γιος του τότε υπουργού Στρατιωτικών. Αιτία της στάσης ήταν η ποιότητα του συσσιτίου και η εσωτερική αυστηρότητα. Τελικά η Σχολή άνοιξε στις 7 Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους με νέο αυστηρότερο κανονισμό. Το 1854 η Σχολή μεταφέρεται στην Αθήνα και στεγάζεται προσωρινά στο Μέγαρο της Δουκίσσης της Πλακεντίας (σημερινό Βυζαντινό Μουσείο) μέχρι το 1857. Το 1866 η διδασκαλία κατανέμεται σε πέντε έτη. Το 1867 διακόπηκε η λειτουργία της Σχολής και το 1870 επαναλειτουργεί με 7 χρόνια σπουδών. Το 1870 - 1882 δίνεται η δυνατότητα σε ιδιώτες να παρακολουθούν τις σπουδές και να αποφοιτούν με το δίπλωμα «Γεωμέτρου» (Πολιτικού Μηχανικού). Το 1882 η εκπαίδευση μειώθηκε στα 5 έτη και συμπεριλάμβανε δύο περιόδους, των φυσικομαθηματικών επιστημών και των στρατιωτικών επιστημών.

Το 1881-1885 διοικητής ανέλαβε ο Αντισυνταγματάρχης Πυροβολικού Πάνος Κολοκοτρώνης, υιός του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Η διοίκηση του αποτέλεσε σταθμό για την σχολή και γι' αυτό χαρακτηρίσθηκε και ως αναμορφωτής της. Το 1894 η σχολή εγκαταστάθηκε στην Αθήνα στην περιοχή του Πεδίου του Άρεως σε συγκρότημα κτιρίων, που κτίσθηκαν με δωρεά του Εθνικού Ευεργέτη Γεωργίου Αβέρωφ, ο οποίος είχε εντυπωσιαστεί από την πορεία της σχολής, αφού προηγουμένως είχε ξαναμεταφερθεί στον Πειραιά. Το 1898 διοικητής αναλαμβάνει ο Αντισυνταγματάρχης Πυροβολικού Νικόλαος Ζορμπάς. Το 1911 και μέσα σε κλίμα αναδιοργάνωσης του στρατού με αφορμή τη επικείμενη αναμέτρηση της Ελλάδας με την Τουρκία, ήρθε Γαλλική στρατιωτική αποστολή με επικεφαλής τον στρατηγό Εϊντου ώστε να βοηθήσει στην οργάνωση της σχολής. Το 1912 διοικητής αναλαμβάνει ο Γάλλος Συνταγματάρχης Λ. Ζενέν (L. Genin). Για δεύτερη φορά χρησιμοποιείται ως πρότυπο τη Γαλλική Στρατιωτική Ακαδημία του Σεν Συρ (École de Saint Cyr). Συνέπεια αυτών ήταν να αποφασισθεί η εκπαίδευση των Ευελπίδων να γίνει συντομότερη δηλαδή λιγότερο θεωρητική και περισσότερο πρακτική ενώ έγινε και η συγχώνευση των σχολών Ευελπίδων και Υπαξιωματικών. Στους Βαλκανικούς Πολέμους 1912-1913 η σχολή διέκοψε τη λειτουργία της για έξι μήνες λόγω επιστράτευσης και συμμετοχής των Ευελπίδων σε αυτόν. Το 1914 καθιερώνεται η λειτουργία «Προπαρασκευαστικού Λόχου Υποψηφίων Ευελπίδων» με διάστημα φοίτησης τους 10 μήνες, λειτούργησε στην Κέρκυρα για ένα έτος και στην συνέχεια μεταφέρθηκε στην Αθήνα στα κτίρια της ΣΣΕ οπού παρέμεινε για 6 έτη και μετά διαλύθηκε. Το 1915 τα δίδακτρα της σχολής καταργούνται και τα έξοδα λειτουργίας αναλαμβάνει το Δημόσιο. Με αυτήν την απόφαση σηματοδοτείται πλέον η εισαγωγή στη σχολή φοιτητών από διάφορα κοινωνικά στρώματα. Κατά την Μικρασιατική εκστρατεία 1919-1922 όλοι οι Ευέλπιδες θα συμμετάσχουν στις στρατιωτικές επιχειρήσεις. Το 1920 η διάρκεια φοίτησης στη Σχολή γίνεται τριετής. Το 1924 η φοίτηση στη Σχολή Ευελπίδων αυξήθηκε στα 4 έτη και περιλάμβανε ακαδημαϊκά και στρατιωτικά μαθήματα πεδίου ενώ επαναδημιουργήθηκε η σχολή Υπαξιωματικών. Παράλληλα επανακαθιερώνεται η οικονομική εισφορά εκτός ορισμένων απαλλαγών. Το 1926 καθιερώνεται στην σχολή η δοκιμασία σε αθλήματα του στίβου. Το 1928 εορτάζονται με επισημότητα τα 100 χρόνια από την ίδρυση της Σχολής. Το χρονικό διάστημα 1934 - 1940 η διάρκεια της φοίτησης είναι 3 έτη και υπάρχει ιδιαίτερη προπαρασκευή των φοιτητών αφού λόγω της διεθνούς κατάστασης διαφαινόταν ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος. Αυτή η προετοιμασία θα έχει ως αποτέλεσμα τα ηρωικά κατορθώματα στο μέτωπο και τιμώντας τον τίτλο τον οποίο τους απέδωσε ο Καποδίστριας ως «την καλή ελπίδα του έθνους». Το 1940 με την κήρυξη του Ελληνο-Ιταλικού Πολέμου, οι Ευέλπιδες είναι πανέτοιμοι και τοποθετούνται άμεσα στα πεδία μαχών ή σε οργανικές θέσεις. Στη σχολή παρέμειναν μόνο οι Ευέλπιδες Ι τάξης μαζί με τους εκπαιδευτές. Στις 28 Μαΐου 1941 η σχολή αναστέλλει τη λειτουργία της λόγω της εισβολής των Γερμανικών δυνάμεων και της συνθηκολόγησης του Τσολάκογλου με τους Γερμανούς, τους ηττημένους Ιταλούς και τους περί αυτών Αλβανούς και Βούλγαρους. Στις 19 Οκτωβρίου 1944 η σχολή επαναλειτούργησε αμέσως μετά την απελευθέρωση με μαθητές τους Ευέλπιδες 1ης και 2ας τάξης που φοιτούσαν πριν από τον πόλεμο, διακόπτει ξανά λόγω της Κατοχής και λειτουργεί εκ νέου τον Αύγουστο του 1945 με την εισαγωγή της πρώτης μεταπολεμικής σειράς Ευελπίδων ύστερα από διαγωνισμό. Ο χρόνος φοίτησης περιορίστηκε λόγω της ανάγκης που είχε ο Ελληνικός Στρατός σε στελέχη 2 έτη για ιδιώτες και 6 μήνες για εθελοντές Ανθυπασπιστές και Υπαξιωματικούς. Το 1947 μετατρέπεται η σχολή, από Τάγμα Ευελπίδων σε Σύνταγμα Ευελπίδων, κατόπιν αποφάσεως εισαγωγής περισσότερων φοιτητών. Το 1949, η φοίτηση στη Σχολή αυξήθηκε στα τρία χρόνια. Το 1961 η εκπαίδευση θεωρήθηκε ισότιμη με τα υπόλοιπα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και φοίτηση στη Σχολή έγινε τέσσερα χρόνια. Από εκείνη τη χρονιά έχουμε και Ευέλπιδες από άλλα Κράτη. . Το 1975 η σχολή δέχεται Ευέλπιδες από την Κυπριακή Δημοκρατία. Το 1978 στις 21 Δεκεμβρίου η σχολή συμπλήρωσε 150 χρόνια παρουσίας η οποία εορτάσθηκε με μεγάλη λαμπρότητα. Στις 2 Σεπτεμβρίου του 1982 η σχολή μεταστεγάσθηκε στο νέο σύγχρονο σημερινό της στρατόπεδο, που βρίσκεται νοτιοανατολικά των Αθηνών, στη Βάρη Αττικής σε έκταση 4.310 στρεμμάτων. Το 1983 γίνεται η εισαγωγή φοιτητών με το σύστημα των Πανελλήνιων Εξετάσεων. Το 1991 μια σημαντική αλλαγή γίνεται, για πρώτη φορά στην ιστορία της η σχολή θα δεχτεί τις πρώτες γυναίκες Ευέλπιδες. Σήμερα η σχολή είναι ισότιμη με τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της χώρας και χορηγεί πτυχίο ισότιμο με τα Ιδρύματα του Πανεπιστημιακού τομέα σύμφωνα με τον νόμο 3187/2003.

Στρατιωτικές Επιχειρήσεις - Μάχες

Πεσόντες Αξιωματικοί - Ευέλπιδες

Η ΣΣΕ προσέφερε τις υπηρεσίες της στην Ελλάδα με χιλιάδες αξιωματικούς οι οποίοι είτε καθοδήγησαν τις Ένοπλες Δυνάμεις είτε θυσιάστηκαν στα πεδία μαχών για τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας.

Διακεκριμένοι απόφοιτοι της Σχολής Ευελπίδων

Στη διάρκεια λειτουργίας της ΣΣΕ υπήρξαν Ευέλπιδες οι οποίοι ήταν πρωταγωνιστές στην Ελληνική Ιστορία. Ευέλπιδες οι οποίοι διακρίθηκαν τόσο στον στρατιωτικό χώρο όσο και στην επιστήμη και στην πολιτική της Ελλάδος.

Έμβλημα

Στο κέντρο του θυρεού της ΣΣΕ απεικονίζεται μια φλογοφόρος ροιά, το ελλειπτικό περίγραμμα της οποίας φέρει την ονομασία της Σχολής, ενώ πλαισιώνεται από δύο διασταυρωμένα τουφέκια με ξιφολόγχες και δύο ξίφη, μια κάννη κανονιού και κλαδιά δάφνης. Στο κάτω μέρος αναγράφεται το έτος ίδρυσης (1828) και στο πάνω το εθνόσημο της Ελληνικής Δημοκρατίας και το σύνθημα της Σχολής, «Ἄρχεσθαι μαθὼν ἄρχειν ἐπιστήσει».

Αποστολή

Αποστολή της ΣΣΕ είναι: α. Να παράγει και να μεταδίδει τη γνώση στους Ευέλπιδες και στους Σπουδαστές της με την έρευνα και διδασκαλία της Στρατιωτικής Επιστήμης καθώς και των συναφών θεωρητικών, θετικών και εφαρμοσμένων επιστημών. β. Να αναπτύσσει τις στρατιωτικές αρετές και τη στρατιωτική αγωγή ώστε να διαμορφώνει αξιωματικούς του ΣΞ με στρατιωτική συνείδηση, μόρφωση ανώτατου επιπέδου, καθώς και κοινωνική, πολιτιστική και πολιτική παιδεία και αγωγή, παρέχοντας τους τα εφόδια για να καταστούν ικανοί ηγέτες με άρτια επαγγελματική και επιστημονική κατάρτιση. γ. Να σχεδιάζει και να οργανώνει Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΠΜΣ) και Ερευνητικά Προγράμματα σε θέματα Στρατιωτικής Επιστήμης σύμφωνα με τις διαδικασίες και προϋποθέσεις που καθορίζονται στις διατάξεις του άρθρου 4 του N. 3187/2003. δ. Κάθε έργο που προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία στο πλαίσιο της καθορισθείσας αποστολής της, από το Ν.3187/03, όπως αυτός εκάστοτε ισχύει.

Σπουδές

Ο Ιωάννης Καποδίστριας οραματίστηκε μια σχολή με στρατιωτική και κοινωνική αγωγή και επιστημονική κατάρτιση. Η ΣΣΕ είναι Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα του κράτους ισότιμο με τα υπόλοιπα Ιδρύματα Πανεπιστημιακού επιπέδου. Η είσοδος στη Σχολή επιτυγχάνεται με υψηλή βαθμολογία στις εισιτήριες πανελλήνιες εξετάσεις και η φοίτηση διαρκεί 4 χρόνια. Κάθε έτος χωρίζεται σε δύο εξάμηνα. Οι Ευέλπιδες κατανέμονται σε μια από τις ειδικότητες της σχολής οι οποίες είναι τα Όπλα και τα Σώματα του Ελληνικού Στρατού. Η εκπαίδευση περιλαμβάνει:

Ακαδημαϊκή εκπαίδευση: Μαθήματα στρατιωτικού ενδιαφέροντος και μαθήματα γενικής ακαδημαϊκής μόρφωσης που καλύπτουν το 50% του συνολικού χρόνου εκπαίδευσης. Εφαρμοσμένη στρατιωτική εκπαίδευση: Εκπαίδευση στις θεωρητικές, τεχνικές και πρακτικές γνώσεις στην πρακτική εξάσκηση και εφαρμογή της στρατιωτικής επιστήμης και τεχνολογίας στο επιχειρησιακό περιβάλλον που καλύπτουν το 38% της εκπαίδευσης. Σωματική αγωγή: Καλύπτει το 12% της συνολικής εκπαίδευσης και περιλαμβάνει γυμναστική και άθληση. Μετά από τα 4 χρόνια σπουδών, οι Ευέλπιδες αποφοιτούν ονομαζόμενοι Ανθυπολοχαγοί Όπλων και Σωμάτων και κατατάσσονται σε ένα από τα έξι όπλα ή τα τρία σώματα. Ως Αξιωματικοί έχουν την δυνατότητα να εκπαιδευτούν σε διάφορες στρατιωτικές σχολές του εσωτερικού και εξωτερικού για την απόκτηση εξειδίκευσης στον κλάδο τους. Στην σχολή σήμερα εκπαιδεύονται και φοιτητές από άλλα κράτη. Η ΣΣΕ προσφέρει από το 2020 πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών με θεματικό αντικείμενο «Κρυπτογραφία, Ασφάλεια και Συστήματα Πληροφοριών (Master of Cryptography, Security and Information Systems)». Η διάρκεια των σπουδών πλήρους φοίτησης στο αυτοδύναμο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών είναι διετής.

Οργάνωση

Διεύθυνση Σχολής

= Σύνταγμα Ευελπίδων

= Το Σύνταγμα Ευελπίδων είναι οργανωμένο σε 2 Τάγματα των 5 Λόχων το καθένα. Τα Τάγματα ονομάζονται προς τιμήν ηρώων 1ο Τάγμα Ευελπίδων «Τ/χης (ΠΖ) Βελισσάριος Ιωάννης και 2ο Τάγμα Ευελπίδων «Τ/χης (ΠΒ) Ιωάννης Παπαρρόδου. Ο κάθε Λόχος έχει 27 θαλάμους των 4 ατόμων με Ευέλπιδες και από τις τέσσερις τάξεις. Επιπλέον το Σύνταγμα διαθέτει Επιτελείο και Γραμματεία.

Βραβεύσεις

Το Ελληνικό Κράτος έχοντας αναγνωρίσει την προσφορά της ΣΣΕ στις υπηρεσίες του Έθνους έχει απονείμει:

Το 1926 την Πολεμική Σημαία. Το 1928 η Ακαδημία Αθηνών, για τα 100 χρόνια από την ίδρυση της ΣΣΕ, τιμά τη Σχολή με την απονομή χρυσού παρασήμου. Το 1931 έχει παρασημοφορήσει την ΣΣΕ με το Μετάλλιο Στρατιωτικής Αξίας Α΄ Τάξεως. Το 1943 τον Πολεμικό Σταυρό Α΄ Τάξεως για τη συμμετοχή των Ευελπίδων στον Ελληνοϊταλικό και Ελληνογερμανικό πόλεμο κατά την πολεμική περίοδο 1940 – 1941. Το 1946 τον Ταξιάρχη του Αριστείου Ανδρείας για την ηρωική δράση των 300 Ευελπίδων οι οποίοι συμμετείχαν στη Μάχη της Κρήτης τον Απρίλιο του 1941 και Το 1978 τον Ανώτερο Ταξιάρχη του Τάγματος του Σωτήρος.

Παραπομπές

Βιβλιογραφία

Η γέννηση της σχολής Αρχειοθετήθηκε 2010-10-22 στο Wayback Machine.. Εφημερίδα «Καθημερινή», ένθετο «7 Ημέρες». (24 Αυγούστου 1997) Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων. Άρθρο του περιοδικού «Πτήση», Δεκέμβριος 1997. Ιστορία των Στολών της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων 1829-1991, εκδ. Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων, Αθήνα 1992 Καστάνης, Ανδρέας: Η Στρατιωτική Σχολή των Ευελπίδων (1828-1834). Ελληνικά Γράμματα, Ιούνιος 2000. ISBN 960-344-964-4 Μυλωνάς, Γιάννης & Καστάνης, Ανδρέας: Ο Εύελπις. Στρατηγικές εκδόσεις. ISBN 978-960-7178-42-8 ''Φουλ του Άσσου'', Κοτανίδης, Νικόλαος, Εκδόσεις Περίπλους/Διονύσης Βίτσος, Απρίλιος 2016, ISBN 978-960-438-181-4

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επίσημη ιστοσελίδα