Το Μαρκόπουλο είναι κωμόπολη της Ανατολικής Αττικής, στην καρδιά της περιοχής των Μεσογείων και αποτελεί έδρα του ομώνυμου δήμου.

Χαρακτηριστικά και φυσιογνωμία

Αποτελεί συνέχεια παλιού Αρβανίτικου οικισμού στην Αττική με κατοίκους εγκατεστημένους εκεί για πολλούς αιώνες. Είναι από τις περιοχές, μαζί με την Κερατέα και το Κορωπί, που γνώρισαν μεγάλη οικιστική ανάπτυξη μετά τα έργα που πραγματοποιήθηκαν στην ευρύτερη περιοχή το 2004. Δημιουργήθηκαν σημαντικά έργα στην περιοχή λόγω των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, με πιο αξιοσημείωτο την δημιουργία του νέου Ιπποδρόμου Αττικής και την μεταφορά σε αυτόν όλων των λειτουργιών του παλαιού ιπποδρόμου, στις Τζιτζιφιές. Η δημιουργία του Ιπποδρόμου είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργηθούν και σημαντικά έργα οδοποιίας που έφεραν την αποσυμφόρηση στην περιοχή τις καλοκαιρινές περιόδους, καθώς έγινε και ο τελικός προορισμός της περίφημης Αττικής Οδού, ενώ η σύνδεση με το Αεροδρόμιο των Σπάτων είναι άμεση. Έχασε, ταυτόχρονα, τον αγροτικό του χαρακτήρα και σήμερα είναι μια σύγχρονη κωμόπολη που τείνει συνεχώς σε όλο και μεγαλύτερη αστικοποίηση, ύστερα από τα έντονα πλεονεκτήματα που απέκτησε. Η πλειοψηφία των μονίμων κατοίκων παρόλα αυτά εξακολουθεί έντονα ακόμα και σήμερα να κρατάει σταθερούς οικογενειακούς δεσμούς συνέχειας με τους παλιότερους κατοίκους, χωρίς να έχουν χάσει τους δεσμούς αλληλογνωριμίας και προσωπικών σχέσεων μεταξύ τους. Το έδαφος είναι πολύ γόνιμο (κάτι το συνηθισμένο στα Μεσόγεια) και καλλιεργούνται σε αυτό πλήθος προϊόντων, με σημαντικότερα τα αμπέλια, τις ελιές και τις φιστικιές. Το παραθαλάσσιο επίνειο του Μαρκόπουλου, το Πόρτο-Ράφτη, τμήμα του ίδιου του Δήμου Μαρκόπουλου, αποτελεί έναν από τους πιο δημοφιλείς τόπους καλοκαιρινού παραθερισμού στην Αττική και ευρύτερα. Απέχει από την πόλη του Μαρκόπουλου μόλις 10 χιλιόμετρα και συνδέονται άμεσα με δρόμο που τις καλοκαιρινούς μήνες έχει βεβαρημένη φόρτιση. Χαρακτηριστικότερα σημεία του το λιμανάκι με τις πολυτελείς ταβέρνες, και ο κεντρικός παραλιακός δρόμος πλατύς και μονοδρομημένος με μεγάλες καφετέριες που καταλήγει στην κεντρική ελεύθερη πλαζ της περιοχής. Νοτιότερα ο δρόμος οδηγεί στο Αυλάκι που ανήκει επίσης στον Δήμο Μαρκοπούλου κοντά στα σύνορα με την Κερατέα. Ο κεντρικός παραλιακός δρόμος συναντά μεγάλες δυσκολίες προσπέλασης κατά τους καλοκαιρινούς μήνες λόγω του συχνού μποτιλιαρίσματος, και καταλήγει σε μεγάλη πλαζ με εκτεταμένα κέντρα αναψυχής. Σε όλο το μήκος του δρόμου στην εσωτερική πλευρά υπάρχουν μεγάλες καφετέριες και ταβέρνες.

Προβλήματα του Δήμου

Το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η περιοχή, καθώς και ολόκληρα τα Μεσόγεια, είναι η δημιουργία ολοκληρωμένου συστήματος αποχέτευσης και ύδρευσης. Στα όρια του δήμου περιλαμβάνεται και ο ιστορικού ενδιαφέροντος τόπος της Βραυρώνας. Σήμερα εξυπηρετείται από την Αττική Οδό και τον γειτονικό σιδηροδρομικό σταθμό "Κόμβος Κορωπίου". Επιπλέον, έχει κατατεθεί μελέτη για ανακατασκευή της παλιάς γραμμής Λαυρίου από το Κορωπί προς το Λαύριο, με ενδιάμεσους σταθμούς "Μαρκόπουλο", "Καλύβια", "Κερατέα". Αναμενόμενο μελλοντικό πρόβλημα στο Μαρκόπουλο εξαιτίας της προβλεπόμενης αύξησης της αστικοποίησης είναι η στενότητα των υπαρχόντων δρόμων στο κέντρο της πόλης, οι περισσότεροι των οποίων παρουσιάζουν άσχημες κακοτεχνίες στο οδόστρωμα. Η μορφή του εύφορου καλλιεργήσιμου εδάφους δημιουργεί σε περιόδους βροχοπτώσεων και έντονα προβλήματα λάσπης.

Συνοικίες και Όμοροι Δήμοι

| μαρκόπουλο | πόρτο ράφτη | αυλάκι |

Ιστορικά μνημεία

Ο Ναός της Αγίας Παρασκευής. Πρόκειται για σημαντικό αγιογραφικό (1741) μνημείο του κορυφαίου ζωγράφου του 18ου αιώνα Γεωργίου Μάρκου του Αργείου. Ομοίως και ο παρακείμενος Ναός της Αγίας Θέκλας, ιστορημένος στα ίδια χρόνια από τον αδελφό του Γεωργίου Μάρκου, Αντώνιο. (Βλ. Ευάγγελος Ανδρέου, Γεώργιος Μάρκου ο Αργείος, το μέγιστο της αγιογραφίας σχολειό στον 18ο αιώνα. https://www.biblionet.gr/titleinfo/?titleid=178713 ) «Πηγαίνομεν εις μοναδικήν αττικής γραφικότητας, εις την Παναγίαν του Βαραμπά. Την φθάνομεν μετά ημίσειαν ώραν δρόμων από το Μαρκόπουλο. Όλίγα γηραιά ελαιόδενδρα πλησίον του και ερειπωμένα κελλία, σωρός χαλίκων επί βάσεως αρχαίου κτιρίου. 'Αντίκρυ, προς ανατολάς, σοβαρός υψούται ο γνωστός μας φραγκικός πύργος της Βραώνας. Μέγας ο κάμπος των Μεσογείων και δυτικώς του ο πυργωτός Υμηττός περιχεόμενος από καταρράκτες χρυσόσκονης. Ο ήλιος δύει επ' αυτού, δεξιότερα του Ευζώνου του. Παρακολουθούν είς την γαλάζιαν ηρεμία των το χρυσούν όραμα ο Μυρινούς, το Πανείον, η Πεντέλη και εις το βάθος ή κυανίζουσα οροσειρά της Ευβοίας. Ποίος εποίησε το αρχιτεκτονικών αριστούργημα της Παναγίας του Βαραμπά; Σιγή εις την ερημίαν τους και βωβοί οι τοίχοι του, χωρίς επιγραφήν. Είναι το κομψότερον εκκλησάκι που μπορούμε να θαυμάσωμεν εις την Αττικήν.» ΠΕΖΟΠΟΡΟΣ 28 ΜΑΪΟΥ 1921 https://www.facebook.com/MESOGEA/ Σημαντικό μνημείο της περιοχής αποτελεί ο πύργος της Λιάδας ή Πύργος των Δε λα Ρος, ο οποίος χρονολογείται από την εποχή της Φραγκοκρατίας ( 13ος αιώνας). Ο πύργος βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο του Μαρκοπούλου, χτισμένος σε ένα λόφο. Το οικοδόμημα είναι πέτρινο και σώζονται οι δύο από τους τρεις ορόφους του αφού λέγεται, ότι ο τρίτος γκρεμίστηκε από τους κατοίκους, τα παλαιότερα χρόνια, για να χρησιμοποιηθούν τα υλικά του για το κτίσιμο κατοικιών.

Πηγές

Σταμάτης Δημ. Μεθενίτης (2007) Το Μαρκόπουλο των Μεσογείων - Οδοιπορικό στους αιώνες (Έκδοση Νίκος Κ. Λυμπέρης 2007) σελ. 60-61