Η Κερατέα είναι πόλη της Αττικής, που ανήκει διοικητικά στον Δήμο Λαυρεωτικής. Βρίσκεται στα νότια της Αττικής, χτισμένη στους βόρειους πρόποδες του Πανείου Όρους σε υψόμετρο 200 μέτρων. Απέχει 40 χιλιόμετρα από την Αθήνα με την οποία συνδέεται μέσω της λεωφόρου Λαυρίου και 16 χιλιόμετρα από το Λαύριο. Επίσης απέχει περίπου οκτώ χιλιόμετρα από τις ανατολικές ακτές της Αττικής. Κοντινότερες παραλίες στην Κερατέα είναι η παραλία Κακής Θάλασσας και η παραλία Δασκαλειού. Ο πληθυσμός της Κερατέας είναι 7.493 κάτοικοι σύμφωνα με την απογραφή του 2011. Πολιούχος της πόλης είναι ο Άγιος Δημήτριος. Πορεία του πληθυσμού:

Ιστορία της Κερατέας

Στην θέση της σημερινής Κερατέας στην αρχαιότητα βρισκόταν ο Δήμος Κεφαλής της Ακαμαντίδας φυλής στα παράλια της Αττικής, πόλη που καταστράφηκε από την εισβολή των Ερούλων. Ο σημερινός οικισμός χτίστηκε πολύ αργότερα και πήρε το όνομα Κερατέα, πιθανότερα από το φυτό χαρουπιά που λέγεται αλλιώς και κερατέα ή κερατιά και είναι πολύ διαδεδομένο στην περιοχή. Η Κερατέα το 1840 αποτελεί έδρα του τότε διευρυμένου δήμου Λαυρίου, ενώ το 1890 αναγνωρίζεται ως Δήμος Θορικίων, με απόσχιση της νέας πόλης του Λαυρίου, που είχε δημιουργηθεί στον νοτιανατολικό λιμένα της Λαυρεωτικής, τα "Εργαστήρια". Το 1912 η Κερατέα αναγνωρίζεται ως αυτόνομη κοινότητα, ενώ το 1950 προάγεται σε δήμο. Ο δήμος Κερατέας καταλάμβανε μεγάλο τμήμα της νότιας Αττικής και περιλάμβανε έναν μεγάλο αριθμό μικρών οικισμών. Με την εφαρμογή του προγράμματος Καλλικράτης την 1η Ιανουαρίου 2011 η Κερατέα εντάχθηκε στον νέο δήμο Λαυρεωτικής. Τον Δεκέμβριο του 2010 ξέσπασαν στην Κερατέα ταραχές με αφορμή τη δημιουργία ΧΥΤΑ στην περιοχή Οβριόκαστρο. Οι ταραχές ξεκίνησαν στις 11 Δεκεμβρίου του 2010 και συνεχίστηκαν για περισσότερους από τρεις μήνες. Με απόφαση του ειρηνοδικείου Λαυρίου υπήρξε προσωρινή αναστολή των εργασιών στην περιοχή . Παρά την απόφαση για την αναστολή των εργασιών, τα ΜΑΤ παρέμειναν στην περιοχή και η ένταση συνεχίστηκε. Τελικά αποχώρησαν στις 18 Απριλίου, μετά από 128 μέρες συνεχούς παρουσίας στην περιοχή και η ένταση εκτονώθηκε.

Ιστορικά μνημεία

Ο μητροπολιτικός ναός της Κερατέας είναι αφιερωμένος στον άγιο Δημήτριο. Σε κοντινή απόσταση βρίσκεται η πλατεία του Αγίου Θωμά, η οποία πήρε το όνομά της από τον ναό της ψηλαφήσεων του Αγίου Θωμά που βρίσκεται σε αυτή. Ο ναός κτίστηκε στις αρχές του 20ού αιώνα, ενώ η κόγχη χρονολογείται από τους μεταβυζαντινούς χρόνους. Σε κοντινή απόσταση βρίσκεται επίσης ο ναός της Αγίας Παρασκευής. Είναι μεταβυζαντινή καμαρόσκεπη βασιλική με κτιστό τέμπλο και στο εσωτερικό του σώζονται τμηματικά τοιχογραφίες. 80 μέτρα βόρεια του μητροπολιτικού ναού βρίσκεται ο ναός του Αγίου Χαραλάμπους, ο οποίος είναι μετόχι της μονής Πετράκη. Πιθανόν να κτίστηκε τον 18ο αιώνα και ανακαινίσθηκε περί το 1800. Σε αυτόν έχουν εντοιχιστεί αρχαία και παλαιοχριστιανικά αρχιτεκτονικά μέλη. Έχει ξυλόγλυπτο τέμπλο και είναι τοιχογραφημένος τον 18ο αιώνα. Ο Ναός Αγίου Αθανασίου, Κρόνιζες (Καθολικό Μονής) πρόκειται για σημαντικότατο αγιογραφικό (1744) μνημείο του κορυφαίου ζωγράφου του 18ου αιώνα Γεωργίου Μάρκου του Αργείου. Έναμισι χιλιόμετρο από το κέντρο της Κερατέας βρίσκεται το βυζαντινό (11ος-12ος αιώνας) μονόχωρο εκκλησάκι της Αγίας Κυριακής. Έχει εντοιχισμένα αρχαία και παλαιοχριστιανικά αρχιτεκτονικά μέλη. Ο πρόναος είναι μεταγενέστερος. Ο ναός εσωτερικά είναι τοιχογραφημένος. Σύμφωνα με επιγραφή που βρέθηκε κατά τη διάρκεια εργασιών συντήρησης χρονολογείται από το 1197. Νότια της Κερατέας, στους πρόποδες του Πάνειου όρους, βρίσκεται ο βυζαντινός ναός του αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, δίπλα στην παλαιοημερολογίτικη μονή του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου. Το κτίριο του παλαιού δημαρχείου και το αρχοντικό Δροσοπούλου έχουν χαρακτηριστεί ιστορικά διατηρητέα μνημεία που χρειάζονται ειδική κρατική προστασία, γιατί αποτελούν χαρακτηριστικά δείγματα για τη μελέτη της ιστορίας της αρχιτεκτονικής και της πολεοδομικής εξέλιξης του τόπου. Το κτίριο του Παλαιού Δημαρχείου, κτίστηκε στα τέλη του περασμένου αιώνα. Είναι κτίσμα διώροφο, κεραμοσκεπές, απλής νεοκλασσικής μορφής. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα μαρμάρινα φουρούσια και η σιδεριά του μπαλκονιού, η είσοδος του ορόφου με την ξύλινη μεγάλη τζαμαρία και τη μαρμάρινη κρήνη στη γωνία των οδών Μπότσαρη και Αθηνών - Σουνίου. Το αρχοντικό Δροσοπούλου είναι κτίριο απλής νεοκλασικής μορφής, με ημιυπόγειο, δύο ορόφους και κεραμοσκεπή στέγη. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η διαμόρφωση της κύριας εισόδου με το στεγασμένο εξώστη, το μπαλκόνι του ορόφου με τη χαρακτηριστική σιδεριά και τα μαρμάρινα φουρούσια και άλλα. Επίσης, το κτίριο του σιδηροδρομικού σταθμού Κερατέας έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο μνημείο γιατί αποτελεί, όπως και άλλοι σταθμοί του αττικού σιδηρόδρομου αξιολογότατο κτίριο με νεοκλασσικά αρχιτεκτονικά και μορφολογικά στοιχεία, σημαντικά για τη μελέτη της ιστορίας της νεοκλασσικής αρχιτεκτονικής και πολεοδομίας.

Δείτε επίσης

Δήμος Κερατέας Πάνειο όρος

Φωτογραφίες

Παραπομπές

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Δήμος Κερατέας Το πανηγύρι – κορμπάνι στην Παναγία του Γκαρικά Κερατέας Το μεγάλο πανηγύρι της Αγίας Τριάδος Κερατέας Αρχειοθετήθηκε 2021-05-13 στο Wayback Machine.