Ο Άγιος Ιωάννης Αρτέμιδος είναι δυτική συνοικία του πολεοδομικού Συγκροτήματος της Αρτέμιδας σε υψόμετρο 67 μέτρα και πρώην συνοικία του δήμου Σπάτων - Λούτσας, διοικητικά ανήκει στα Σπάτα ενώ εκκλησιαστικά στην Αρτέμιδα όπως όλες οι υπόλοιπες δυτικές συνοικίες του συγκροτήματος, από το 2011 αποτελεί τμήμα του ευρύτερου Καλλικρατικού Δήμου Σπάτων - Αρτέμιδας. Βρίσκεται πολύ κοντά στο Αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος στους δυτικούς πρόποδες του ομώνυμου λόφου, ο λόγος του Αγίου Ιωάννου ύψους 200 m είναι ο ψηλότερος λόφος ολόκληρου του δήμου στην κορυφή του βρίσκεται το ομώνυμο διάσημο γραφικό εκκλησάκι που ανεγέρθη τον 18ο αιώνα δίνοντας το όνομα του στον λόφο και σε ολόκληρο τον οικισμό.

Θέση

Βρίσκεται στα δεξιά της Λεωφόρου Σπάτων - Λούτσας/Καραμανλή μετά το Αεροδρόμιο των Σπάτων στην αρχή του σύγχρονου πολεοδομικού συγκροτήματος της Αρτέμιδας, στην περιοχή που βρίσκεται η διασταύρωση με το φανάρι της Λεωφόρου Καραμανλή με την οδό Αγίας Κυριακής που οδηγεί σε Άγιο Σεραφείμ - Αγία Κυριακή και την οδό Αγίου Κοσμά που οδηγεί στον λόφο του Αγίου Ιωάννη. Συνορεύει στα βόρεια με την Νεάπολη Σπάτων με όριο την Λεωφόρο Καραμανλή, στα νότια με τον Πράσινο Λόφο Αρτέμιδας, στα δυτικά με τον Αερολιμένα Ελευθέριος Βενιζέλος και ανατολικά με την ίδια τη πόλη της Αρτέμιδας με όριο την Οδό Γιούργια.

Ο οικισμός

Ο οικισμός άρχισε να δημιουργείται από τα μέσα του 20ου αιώνα σαν συνοικία των Σπάτων, η περιοχή ασκούσε μεγάλη έλξη στους Σπαταναίους λόγω του ψηλού λόφου με την πανοραμική θέα και το γραφικό εκκλησάκι, οι κάτοικοι δημιούργησαν τον Εξωραϊστικό Σύλλογο Αγίου Κοσμά του Αιτωλού. Η πληθυσμιακή εξέλιξη του οικισμού σύμφωνα με τα στοιχεία απογραφής της ΕΛΣΤΑΤ είναι 241 μόνιμοι κάτοικοι στην απογραφή του 2001 και 284 μόνιμοι κάτοικοι στην απογραφή του 2011 κάτι που δείχνει ότι ο μόνιμος πληθυσμός παραμένει σταθερός. Η οδός Αγίου Κοσμά διασχίζει τον οικισμό με κατεύθυνση τον λόφο του Αγίου Ιωάννη, στην διασταύρωση με την Λεωφόρο Καραμανλή βρίσκεται η σύγχρονη εκκλησία του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, έδρα ενορίας που ανήκει στην Ιερά Μητρόπολη Μεσογαίας και Λαυρεωτικής και στην Β' Αρχιερατική Περιφέρεια Αρτέμιδας, στην ενορία Αγίου Κοσμά ανήκουν η γειτονική Νεάπολη και ο λόφος του Αγίου Ιωάννη. Οι πιο προβληματικές συνοικίες του δήμου είναι ο Άγιος Ιωάννης με την γειτονική Νεάπολη από την έντονη ηχορύπανση των αεροπλάνων λόγω της θέσης τους πολύ κοντά στο διεθνές Αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος.

Ο λόφος του Αγίου Ιωάννη

Ο λόφος του Αγίου Ιωάννη είναι ο ψηλότερος λόφος του δήμου Σπάτων - Αρτέμιδος ύψους 200 περίπου μέτρων μαζί με τον Πράσινο Λόφο που βρίσκεται λίγο νοτιότερα στην ομώνυμη συνοικία της Αρτέμιδας με το ίδιο περίπου ύψος. Έγινε διάσημος από το γραφικό εκκλησάκι που χτίστηκε την ίδια εποχή που δημιουργήθηκε ο οικισμός των Σπάτων στις αρχές του 19ου αιώνα, ο λόφος ασκούσε μεγάλη έλξη λόγω της πανοραμικής του θέας στην πεδιάδα των Μεσογείων και σε ολόκληρη την παραλία. Το εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου δεν αποτελεί σήμερα αυτόνομη ενορία, ανήκει στην εκκλησιαστική ενορία του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού στην οποία συμπεριλαμβάνεται ολόκληρος ο οικισμός. Είναι μονόκλιτη θολωτή βασιλική όπως όλοι οι μεταβυζαντινοί ναοί με δίκλινη στέγη, ο κύριος ναός έχει διαστάσεις 8,7 Χ 4 μέτρα με πολλές επεκτάσεις, το 2003 έγινε μεγάλη ανάπλαση γύρω απο τον χώρο του ναού με πλακόστρωση. Η εκκλησία ανήκει διοικητικά στην Αρτέμιδα βρίσκεται εκτός των ορίων του οικισμού όπως και ο λόφος, θεωρείται μεγάλο θρησκευτικό μνημείο.

Πληθυσμός

Παραπομπές

Πηγές

Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, 1978, 2006 (ΠΛΜ) Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, 1963 (ΠΛ)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Διαδικτυακός Τόπος Δήμου Σπάτων-Αρτέμιδος Πολιτιστικός Σύλλογος Σπάτων Ιερά Μητρόπολη Μεσογαίας και Λαυρεωτικής