Η Αγία Ελένη, Ασενσιόν και Τριστάν ντα Κούνια (αγγλικά: Saint Helena, Ascension and Tristan da Cunha) είναι ένα Βρετανικό Υπερπόντιο Έδαφος που βρίσκεται στο νότιο Ατλαντικό και αποτελείται από τη Νήσο Αγίας Ελένης, τη Νήσο Αναλήψεως και το αρχιπέλαγος του Τριστάν ντα Κούνια. Το όνομά του εδάφους ήταν η Αγία Ελένη και οι Εξαρτήσεις της έως την 1η Σεπτεμβρίου του 2009, όταν τέθηκε σε ισχύ ένα νέο Σύνταγμα δίνοντας στα τρία νησιά το ίδιο καθεστώς εντός του εδάφους.

Ιστορία

Πορτογαλική ανακάλυψη

Οι Πορτογάλοι βρήκαν το ακατοίκητο νησί με δέντρα και πόσιμο νερό, ενώ εισήγαγαν ζώα, κυρίως κατσίκες, οπωροφόρα και λαχανικά, ενώ κατασκεύασαν μία εκκλησία και ένα ή δύο σπίτια αφήνοντας εκεί τους άρρωστους ναύτες τους για να επιστρέψουν αργότερα στην Πορτογαλία. Οι έποικοι παρέμειναν αλλά δεν κατασκεύασαν κάποιο μόνιμο οικισμό. Το νησί απέκτησε ιδιαίτερη σημασία ως σημείο ανεφοδιασμού κατά την επιστροφή από την Ασία, καθώς βρίσκεται στη ζώνη των αληγών ανέμων που οδηγούσαν τα πλοία από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας στο νότιο Ατλαντικό. Ο Άγγλος Φράνσις Ντρέικ επισκέφτηκε πιθανότατα το νησί στο τελευταίο γύρο της περιπλάνησης του στον κόσμο (1577-1580). Αργότερα έγιναν και άλλες επισκέψεις από άλλους Άγγλους εξερευνητές και, όταν η τοποθεσία της Αγίας Ελένης, έγινε ευρύτερα γνωστή, τα αγγλικά πολεμικά πλοία άρχισαν να περιμένουν στην περιοχή να επιτεθούν σε πορτογαλικά πλοία, στο ταξίδι επιστροφής από την Ινδία. Κατά την ανάπτυξη του εμπορίου τους στην Άπω Ανατολή, οι Ολλανδοί επίσης άρχισαν να επισκέπτονται το νησί ενώ το 1633 το διεκδίκησαν και επίσημα, αλλά δεν εγκαταστάθηκαν στο νησί και το 1651 το εγκατέλειψαν σε μεγάλο βαθμό υπέρ της αποικίας τους στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας.

Αγγλικός και Βρετανικός αποικισμός

Το 1657, η Βρετανική Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών ανέλαβε την διακυβέρνηση της Αγίας Ελένης από τον Όλιβερ Κρόμγουελ, και το επόμενο έτος η Εταιρεία αποφάσισε να οχυρώσει και να αποικίσει το νησί με καλλιεργητές. Ο πρώτος κυβερνήτης, ο καπετάνιος John Dutton, έφθασε το 1659 και από την ημερομηνία αυτή η Αγία Ελένη ισχυρίζεται ότι είναι η δεύτερη παλαιότερη αποικία της Βρετανίας, μετά τις Βερμούδες. Χτίστηκε ένα φρούριο και αρκετά σπίτια. Μετά την αποκατάσταση της βρετανικής μοναρχίας το 1660, η Βρετανική Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών έλαβε μια Βασιλική Χάρτα δίνοντάς της το αποκλειστικό δικαίωμα να οχυρώσει και να αποικίσει το νησί. Το φρούριο μετονομάστηκε σε Τζέιμς Φορτ (James Fort) και η πόλη Τζέιμσταουν, προς τιμήν του Δούκα του Γιόρκ και αργότερα βασιλιά Ιάκωβου Β΄ της Αγγλίας. Το Βασίλειο της Αγγλίας έγινε τμήμα του νέου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας το 1707 και τμήμα του Ηνωμένου Βασιλείου το 1801. Η Βρετανική Αυτοκρατορία μεγάλωσε σε μια παγκόσμια μεγάλη δύναμη. Το σημαντικότερο και το πρώτο εγκατεστημένο, το νησί της Αγίας Ελένης, κυβερνούσε η Βρετανική Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών από το 1659. Έγινε διεθνώς γνωστό ως τόπος εξορίας του Ναπολέοντα Βοναπάρτη, που είχε επιλεγεί από τη βρετανική κυβέρνηση, ο οποίος κρατήθηκε στο νησί από τον Οκτώβριο του 1815 έως το θάνατό του στις 5 Μαΐου του 1821 και έγινε βρετανική αποικία του στέμματος το 1834 με το Νόμο της Αγίας Ελένης το 1833. Το ακατοίκητο νησί της Αναλήψεως φυλασσόταν από το Βασιλικό Ναυτικό στις 22 Οκτωβρίου του 1815, λόγω της στρατηγικής σημασίας του ως κεντρικά τοποθετημένου ναυτικού σταθμού. Για παρόμοιους λόγους, το Τριστάν ντα Κούνια προσαρτήθηκε ως εξάρτηση της Αποικίας του Ακρωτηρίου (Βρετανική Νότια Αφρική) στις 14 Αυγούστου του 1816, κατά τη διάρκεια των Ναπολεόντειων πολέμων. Για μια μικρή χρονική περίοδο, το Τριστάν ντα Κούνια κατοικήθηκε από μια ιδιωτική αμερικανική αποστολή που ονόμασε το έδαφος τα Νησιά Αναψυχής (Islands of Refreshment). Η πολιτική ένωση μεταξύ αυτών των αποικιών άρχισε να διαμορφώνεται στις 12 Σεπτεμβρίου του 1922, όταν το νησί της Ανάληψης έγινε εξάρτηση της Αγίας Ελένης. Το αραιοκατοικημένο Τριστάν ντα Κούνια ακολούθησε το παράδειγμα της Ανάληψης στις 12 Ιανουαρίου του 1938. Η ομάδα των τριών νησιών μοιράστηκε αυτή τη συνταγματική σχέση μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου του 2009, όταν στις εξαρτήσεις δόθηκε ισότιμο καθεστώς με την Αγία Ελένη και η περιοχή άλλαξε το όνομά της από «Αγία Ελένη και εξαρτήσεις» σε «Αγία Ελένη, Ανάληψη και Τριστάν ντα Κούνια».

Διοικητική διαίρεση

Από διοικητική άποψη, η επικράτεια χωρίζεται σε τρία μέρη όπως και η γεωγραφία της περιοχής, δηλαδή την Αγία Ελένη, την Ανάληψη και το Τριστάν ντα Κούνια. Κάθε τμήμα κυβερνάται από ένα συμβούλιο. Ο Διοικητής της επικράτειας προεδρεύει του Νομοθετικού Συμβουλίου της Νομαρχιακής Επιτροπής της Αγίας Ελένης, ενώ εκπροσωπείται από έναν Διαχειριστή στο νησί της Αναλήψεως και έναν Διαχειριστή στο Τριστάν ντα Κούνια που προεδρεύει των συμβουλίων των δύο περιοχών.

Παραπομπές

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Ελένη, Ασενσιόν και Τριστάν ντα Κούνια Αγία Ελένη, Ασενσιόν και Τριστάν ντα Κούνια στο Curlie