Το Ψαθοτόπι είναι ένα χωριό του Δήμου Αρταίων με 229 μόνιμους κατοίκους (απογραφή 2011), ελάχιστα χιλιόμετρα από τον Αμβρακικό κόλπο και απέχει περίπου 11 χιλιόμετρα από την πόλη της Άρτας. Σύμφωνα με το Σχέδιο Καποδίστρια, το Ψαθοτόπι υπήρξε μέχρι το τέλος του 2010, δημοτικό διαμέρισμα του νεοσύστατου Δήμου Αμβρακικού με έδρα την Ανέζα. Με βάση τη νέα διοικητική διαίρεση που προβλέπει το Σχέδιο Καλλικράτης, το Ψαθοτόπι εντάχθηκε στο Δήμο Αρταίων.

Ιστορία

Η παλαιά ονομασία του χωριού ήταν Αλή Μπέη ή Αλήμπι. Η πρώτη πηγή που μας γνωστοποιεί την ύπαρξη του χωριού είναι τα αρχεία της Βενετίας, στα οποία μας γίνεται γνωστό ότι το έτος 1697, το Ψαθοτόπι μαζί με πολλά άλλα χωριά της Άρτας, κατέβαλε φόρο στους Βενετούς με αντάλλαγμα την προστασία από τις επιδρομές των πειρατών. Με βάση την εργασία του Κων.Διαμαντή με τίτλο «Η Άρτα και τα περίχωρα αυτής κατά τους χρόνους της επανάστασης», το Ψαθοτόπι ήταν ένας μικρός οικισμός με 25 οικογένειες την περίοδο που ξέσπασε η Ελληνική Επανάσταση του 1821.

Ο Παναγιώτης Αραβαντινός στο έργο του «Χρονογραφία της Ηπείρου» του 1856 κάνει αναφορά στο χωριό και μας ενημερώνει ότι στο Ψαθοτόπι κατοικούσαν 14 οικογένειες. Σύμφωνα με την έκθεση του ρωσικού υποπροξενείου Άρτας που συντάχτηκε το 1877, στο χωριό κατοικούσαν 16 οικογένειες. Αναφορά στο χωριό κάνει και ο Ιφικράτης Κοκκίδης στο έργο του «Οδοιπορικά Ηπείρου και Θεσσαλίας» που εξέδωσε το ελληνικό Υπουργείο Στρατιωτικών (Αθήνα 1880) και μας δίνει την πληροφορία ότι στο χωριό κατοικούσαν περίπου 125 άνθρωποι. Ο Ι. Κοκκίδης μας ενημερώνει ότι η επαρχία Άρτας χωριζόταν σε 2 περιοχές: την περιοχή Άρτας και την περιοχή Πρεβέζης. Η περιοχή της Άρτας χωριζόταν με τη σειρά της σε 7 τμήματα: τμήμα Ποταμιάς, τμήμα Βρύσεως, τμήμα Ραδοβυζίου, τμήμα Τζουμέρκων, τμήμα Κάμπου, τμήμα Καρβασαρά και τμήμα Λάκκας. Το Ψαθοτόπι αποτελούσε μέρος του τμήματος Κάμπου. Άλλη αξιόλογη πηγή αποτελεί το «Δοκίμιον Ιστορικόν περί Άρτης & Πρεβέζης» (εκδ.1884) του Σεραφείμ Ξενόπουλου, μητροπολίτη Άρτας. Σύμφωνα με αυτή την πηγή, την εποχή εκείνη ζούσαν στο χωριό 20 οικογένειες και οι κάτοικοι του χωριού εκκλησιάζονταν στην εκκλησία του Αγίου Βλασίου, η οποία οικοδομήθηκε το 1853 χάρη σε συνδρομή ενός κατοίκου του χωριού, του Χρήστου Τσιαντή. Εξίσου σημαντική πηγή, είναι η Οθωμανική απογραφή του 1895 που εκδόθηκε με τον τίτλο «Bin üc yüz on bir sene-i maliyesine mahsus Yanya salnamesi. Yedinci defa olarak» (Σαλναμές Ιωαννίνων για το οικονομικό έτος 1311, έκδοση έβδομη). Με βάση λοιπόν αυτή την απογραφή, στο Ψαθοτόπι κατοικούσαν 23 οικογένειες (χανέδες) με συνολικό πληθυσμό 123 άτομα (63 άνδρες, 60 γυναίκες). Ο αντισυνταγματάρχης του μηχανικού Νικόλαος Σχινάς στο έργο του «Οδοιπορικόν Ηπείρου» που εξέδωσε το ελληνικό Υπουργείο Στρατιωτικών (Αθήνα 1897) μας πληροφορεί ότι στο Ψαθοτόπι την εποχή εκείνη κατοικούσαν 23 οικογένειες γεωργών και το χωριό αποτελούσε ιδιοκτησία του δημοσίου. Κατά τη διάρκεια του ατυχή Ελληνοτουρκικού πολέμου του 1897, το Ψαθοτόπι απελευθερώθηκε προσωρινά. Όπως αναφέρεται στην «Ιστορία του Ελληνικού Έθνους», ο Ελληνικός στρατός απελευθέρωσε τα χωριά Γενίτσαρη (τμήμα της σημερινής Ανέζας) και Αλήμπεη (Ψαθοτόπι) χωρίς αντίσταση αφού όλη η περιοχή μέχρι το Λούρο ποταμό είχε εγκαταλειφθεί από τους Τούρκους. Τελικά με την μεσολάβηση των ευρωπαϊκών δυνάμεων και της Ρωσίας, στις 20 Σεπτεμβρίου οι εχθροπραξίες σταμάτησαν και υπογράφηκε ειρήνη. Το 1910, η Μητρόπολη Νικοπόλεως και Πρεβέζης δημοσιοποίησε τα στοιχεία της απογραφής που πραγματοποίησε το ίδιο έτος σε όλη την εκκλησιαστική περιφέρεια. Σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία, το Ψαθοτόπι υπαγόταν στο τμήμα Λούρου και ο πληθυσμός του ανερχόταν στους 193 κατοίκους. Το Ψαθοτόπι απελευθερώθηκε οριστικά κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων.

Τοποθεσία και Πρόσβαση

Το Ψαθοτόπι γειτνιάζει με τη Γαβριά, το Απόμερο, το Μύτικα, την Ανέζα και τα Καλομόδια. Συνδέεται οδικώς με την Άρτα μέσω της Επαρχιακής οδού Άρτας – Κορωνησίας. Το χωριό εξυπηρετεί η γραμμή Άρτα - Μύτικα, του Αστικού ΚΤΕΛ Άρτας.

Δημογραφικά στοιχεία

Σήμερα ο πληθυσμός ανέρχεται στους 229 μόνιμους κατοίκους (απογραφή 2011), εμφανίζοντας μείωση σε σχέση με την απογραφή του 2001, όπου ο πληθυσμός ανερχόταν στους 253 κατοίκους. Ο πληθυσμός του χωριού μετά από χρόνια συνεχούς διατήρησης πάνω από τους 300 κατοίκους (από το 1940 μέχρι το 1991), σημείωσε μείωση στην απογραφή του 2001 όπου κατεγράφησαν 253 κάτοικοι. Η πρώτη φορά που το χωριό ξεπέρασε τους 300 κατοίκους ήταν το 1940 ενώ ο μέγιστος αριθμός κατοίκων σημειώθηκε το 1961 με 389 κατοίκους. Με την απογραφή του 2011, το επίπεδο του πληθυσμού σημείωσε το χαμηλότερο ρεκόρ των τελευταίων 90 ετών. Οι πληθυσμιακές διακυμάνσεις, αποτυπώνονται στον παρακάτω πίνακα.

Φωτογραφίες

Παραπομπές

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Δήμος Αρταίων Περιφερειακή Ενότητα Άρτας