Το Καλογερικό είναι ένα χωριό του Δήμου Αρταίων με 439 (2021) μόνιμους κατοίκους, ελάχιστα χιλιόμετρα από τον Αμβρακικό κόλπο και απέχει περίπου 12 χιλιόμετρα από την πόλη της Άρτας. Σύμφωνα με το Σχέδιο Καποδίστρια, το Καλογερικό υπήρξε μέχρι το τέλος του 2010, δημοτικό διαμέρισμα του νεοσύστατου Δήμου Αμβρακικού με έδρα την Ανέζα. Με βάση τη νέα διοικητική διαίρεση που προβλέπει το Σχέδιο Καλλικράτης, το Καλογερικό εντάχθηκε στον Δήμο Αρταίων.

Διοικητικές μεταβολές

Το 1919, με το ΦΕΚ 181Α - 14/08/1919, έγινε η σύσταση της κοινότητας Καλογερικού και εντάχθηκε στην επαρχία Νικοπόλεως και Πάργας του νομού Πρεβέζης. Στις 2 Ιουλίου 1974 η κοινότητα μεταφέρθηκε διοικητικά στην Επαρχία Άρτης του νομού Άρτας. Το 1997 με το ΦΕΚ 244Α-4/12/1997 η κοινότητα καταργείται και συνενώνεται με τον Δήμο Αμβρακικού. Η νέα διοικητική διαίρεση που προβλέπει το Σχέδιο Καλλικράτης, το οποίο δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 87/τ.Α'/2010, είχε ως αποτέλεσμα το Καλογερικό να ενταχθεί στον Δήμο Αρταίων.

Ιστορία

Με βάση την εργασία του Κων.Διαμαντή με τίτλο «Η Άρτα και τα περίχωρα αυτής κατά τους χρόνους της επανάστασης», το Καλογερικό ήταν ένας μικρός οικισμός με 20 οικογένειες την περίοδο που ξέσπασε η Ελληνική Επανάσταση του 1821. Ο Παναγιώτης Αραβαντινός στο έργο του «Χρονογραφία της Ηπείρου» μας ενημερώνει ότι, με βάση τον κατάλογο της απογραφής του 1845, το Καλογερικό ήταν ιδιόκτητο χωριό, υπαγόταν στο τμήμα Ιωαννίνων και κατοικούσαν 11 χριστιανικές οικογένειες ενώ η έκθεση του Ρωσικού Υποπροξενείου Άρτας, το 1877, μας πληροφορεί ότι το χωριό υπήρξε ιδιοκτησία της Μονής της Κορωνησίας και κατοικούσαν σε αυτό 16 οικογένειες. Αναφορά στο χωριό κάνει και ο Ιφικράτης Κοκκίδης στο έργο του «Οδοιπορικά Ηπείρου και Θεσσαλίας» που εξέδωσε το ελληνικό Υπουργείο Στρατιωτικών (Αθήνα 1880) και μας δίνει την πληροφορία ότι στο χωριό κατοικούσαν περίπου 100 άνθρωποι. Ο Ι. Κοκκίδης μας ενημερώνει ότι η επαρχία Άρτας χωριζόταν σε 2 περιοχές: την περιοχή Άρτας και την περιοχή Πρεβέζης. Η περιοχή της Άρτας χωριζόταν με τη σειρά της σε 7 τμήματα: τμήμα Ποταμιάς, τμήμα Βρύσεως, τμήμα Ραδοβυζίου, τμήμα Τζουμέρκων, τμήμα Κάμπου, τμήμα Καρβασαρά και τμήμα Λάκκας. Το Καλογερικό αποτελούσε μέρος του τμήματος Κάμπου. Μια άλλη σημαντική πληροφορία που έχουμε προέρχεται από το το «Δοκίμιον Ιστορικόν περί Άρτης&Πρεβέζης»”(εκδ.1884), του Σεραφείμ Ξενόπουλου, μητροπολίτη Άρτας. Σύμφωνα με αυτή την πηγή, το Καλογερικό, η Ανέζα, η Γαβριά , το Απόμερο, ο Μύτικας και η Γενίτσαρη αριθμούσαν συνολικά 180 περίπου οικογένειες. Οι κάτοικοι του χωριού εκκλησιάζονταν στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου Ανέζας. Εμπρός από τον ναό, λειτουργούσε αλληλοδιδακτικό σχολείο, στο οποίο δίδασκε ένας δάσκαλος και φοιτούσαν περίπου 180 μαθητές από το Καλογερικό, την Ανέζα, τη Γαβριά και τα γειτονικά χωριά. Εξίσου αξιόλογη πηγή, είναι η Οθωμανική απογραφή του 1895. Σύμφωνα με το σχετικό οθωμανικό νόμο, η πρωτογενής διαίρεση της αυτοκρατορίας ήταν το βιλαέτι. Κάθε βιλαέτι χωριζόταν σε σαντζάκια και αυτά σε καζάδες. Σύμφωνά με αυτή την απογραφή, το χωριό ανήκε στον Καζά Λούρου, ο οποίος βρισκόταν στο σαντζάκι Πρεβέζης, το οποίο με τη σειρά του, ανήκε στο βιλαέτι Ιωαννίνων. Με βάση λοιπόν αυτά τα στοιχεία στο Καλογερικό κατοικούσαν 26 οικογένειες (χανέδες) με συνολικό πληθυσμό 93 άτομα (48 άνδρες, 45 γυναίκες). Το 1910, η Μητρόπολη Νικοπόλεως και Πρεβέζης δημοσιοποιεί τα στοιχεία της απογραφής που πραγματοποίησε το ίδιο έτος σε όλη την εκκλησιαστική περιφέρεια και μας πληροφορεί ότι το Καλογερικό υπαγόταν στο τμήμα Λούρου και στο χωριό κατοικούσαν 165 άτομα.

Τοποθεσία και Πρόσβαση

Το Καλογερικό γειτνιάζει με την Ανέζα και το Μύτικα. Συνδέεται οδικώς με την Άρτα μέσω της Επαρχιακής οδού Άρτας – Κορωνησίας. Το χωριό εξυπηρετεί η γραμμή Πέτα - Ανέζα, του Αστικού ΚΤΕΛ Άρτας.

Δημογραφικά στοιχεία

Σήμερα ο πληθυσμός ανέρχεται στους 439 μόνιμους κατοίκους με βάση την Απογραφή του (2021) , μειωμένος από τους 489 μόνιμους κατοίκους του 2011 (απογραφή 2011), και εμφανίζοντας περαιτέρω μείωση σε σχέση με την απογραφή του 2001, όπου ο πληθυσμός ανερχόταν στους 510 κατοίκους. Οι πληθυσμιακές διακυμάνσεις, αποτυπώνονται στον παρακάτω πίνακα.

Αθλητισμός

Η ποδοσφαιρική ομάδα του χωριού είναι ο Ηρόδοτος Καλογερικού.

Παραπομπές

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Δήμος Αρταίων Περιφερειακή Ενότητα Άρτας