Το Σταυροδρόμι είναι χωριό της Αρκαδίας. Ανήκει με την Διοικητική μεταρρύθμιση Καλλικράτης (2011) στο Δήμο Γορτυνίας, ενώ προηγουμένως άνηκε στο Δήμο Τροπαίων. Μέχρι τις 20/8/1927 το χωριό ονομαζόταν «Αλβάνιτσα».

Οικισμός Μαυράδας

Από το Σταυροδρόμι παίρνουμε τον δρόμο προς Αετορράχη (10Χλμ.). Ο δρόμος κατεβαίνει φιδωτά,στην ρεματιά της Μαυράδας (περιπου 6Χλμ.).Εδώ ήταν ο μεγαλύτερος μυλότοπος της περιοχής (μετά το γεφυράκι θα βρούμε έναν ερειπομένο νερόμυλο, με την μυλόπετρά του). Στο σημείο αυτό βρίσκεται και η παλιά βρύση η οποία χρησίμευε στη ύδρευση αλλά και την άδρευση του χώριου

Τοποθεσία

Το Σταυροδρόμι έχει υψόμετρο 621 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας, σε γεωγραφικό πλάτος 37,703136053 και γεωγραφικό μήκος 21,9487907906. Επίσης βρίσκεται στη διασταύρωση της εθνικής οδού Τρίπολης-Ολυμπίας και της επαρχιακής οδού Κοντοβάζαινας-Τροπαίων.

Σημαντικά κτίσματα

Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του χωριού είναι ο μεγάλος λόγος εκκλησιών-κατοίκων που φανερώνει το έντονο θρησκευτικό στοιχείο της περιοχής. Σε προεξέχουσα θέση στην είσοδο του χωριού βρίσκεται και ένας σταυρός δέκα μέτρων που πέρα από την θεολογική, έχει και ετυμολογική σημασία αφού το χωριό αποτελεί διασταύρωση των δύο μεγαλύτερων δρόμων της περιοχής. Σε περίοπτη θέση, στην καρδιά του χωριού, είναι ο κεντρικός ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου (1910) που διαθέτει εντυπωσιακές αγιογραφίες επιμελημένες από μοναχούς από το Άγιο Όρος. Από τα υπόλοιπα κτίρια ξεχωρίζει το παλιό δημοτικό σχολείο (1909) που πλέον λειτουργεί σαν μουσείο λαϊκής τέχνης. Ο Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου, από τους πιο ωραίους πετρόχτιστους ναούς της Γορτυνίας. 1896-1910 η αρχική κατασκευή του. Ο αρχιτέκτονας είναι ο ίδιος που σχεδίασε τους Ναούς Αγίου Γεωργίου Τροπαίων, Αγίου Νικολάου Δόξας , Αγίας Παρασκευής Τρίπολης. Μεγάλο τόλμημα του Αρχιτέκτονα να στήσει έναν τόσο μεγάλο τρούλο για τα μηδαμινά της εποχής μηχανικά μέσα.

Γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά

Το χωριό έχει αρκετά μεγάλο ποσοστό επίπεδων αγροτεμαχίων δεδομένης της μορφολογίας του αναγλύφου της ευρύτερης περιοχής. Η ρεματιά της Μαυράδας, βασική πηγή νερού για τους κατοίκους του χωριού μέχρι πρότινος, βρίσκεται σε αρκετά μεγάλη απόσταση από το κέντρο του χωριού, γεγονός που αναδεικνύει το πόσο ευνοϊκή ως προς τα άλλα χαρακτηριστικά, όπως η καλλιεργησιμότητα, είναι η θέση που έχει δημιουργηθεί το χωριό.

Γιορτή κρασιού

Από το 1989 είχε καθιερωθεί στο Σταυροδρόμι η «Γιορτή του Κρασιού». Πρόκειται για μια γιορτή, ένα πανηγύρι, με το οποίο οι άνθρωποι έχουν την ευκαιρία να ευχαριστήσουν τη φύση για όσα τους προσφέρει. Παράλληλα στόχος είναι η αναβίωση και η διατήρηση παραδόσεων, που κινδυνεύουν να χαθούν. Η εκδήλωση προσέλκυε κάθε χρόνο πολλούς κάτοικους αλλά και ξένους επισκέπτες, που όλοι μαζί συμμετείχαν στο παραδοσιακό γλέντι που ακολουθούσε. Την ευθύνη διοργάνωσης είχε ο Πολιτιστικός Σύλλογος Σταυροδομιτών Τρίπολης. Τα τελευταία χρόνια, δυστυχώς, η γιορτή αυτή δεν πραγματοποιείται. Η διάρκεια της ήταν από τις 1 μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου.

Προσωπικότητες

Βασίλειος Πλιώτας: Εισαγγελέας Αρείου Πάγου Γεώργιος Πλιώτας: Αντιδήμαρχος (Τρίπολη) Γιάννης Πλιώτας: Συγγραφέας Ευσταθία Καμπισιούλη: Η πρώτη γυναίκα στην Ελλάδα εμβολιασθείσα για τον COVID-19, τμηματάρχης νοσηλεύτρια Νοσοκομείου Ευαγγελισμού. Γεώργιος Μιχαλακόπουλος: Συγγραφεας

Πηγές

Απογραφή κατοίκων στα χωριά της Γορτυνίας συμπεριλαμβανομένης και της Αλβάνιτσας (Σταυροδρόμι) Κάτοικοι του Σταυροδρομίου χειροκροτούν τους Γάλλους πυροσβέστες που βοήθησαν στην κατάσβεση των πυρκαγιών στην Γορτυνία

Παραπομπές