Οι Άγιοι Δέκα είναι χωριό της Κέρκυρας. Υπάγεται διοικητικά στην ομώνυμη τοπική κοινότητα, της δημοτικής ενότητας (τέως δήμου) Αχιλλείων, του δήμου Κεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων, της περιφερειακής ενότητας (τέως νομού) Κέρκυρας, στην περιφέρεια Ιονίων Νήσων, σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης. Πριν το σχέδιο Καποδίστριας και το πρόγραμμα Καλλικράτης, ανήκε στην επαρχία και νομό Κερκύρας, στο γεωγραφικό διαμέρισμα Ιονίων Νήσων.

Γεωγραφία

Οι Άγιοι Δέκα, είναι ηπειρωτικός οικισμός στην κεντρική Κέρκυρα, στις βορειοανατολικές απολήξεις του βουνού Γαλίκιο (Γαλίσιο), λίγο πριν τις Μπενίτσες και σε μέσο σταθμικό υψόμετρο 150. Απέχει περίπου 11 χλμ Ν. της πόλης της Κέρκυρας. Η τοπική κοινότητα είναι χαρακτηρισμένη ως αγροτικός ημιορεινός οικισμός, με έκταση 3,457 χμ² (2011).

Πληθυσμός

Ιστορικά στοιχεία

Η ίδρυση των Αγίων Δέκα είναι από τις κυριότερες μαρτυρίες εγκατάστασης στην Κέρκυρα, προσφύγων από την Κρήτη. Αυτό, πιθανόν, ξεκίνησε τον 9ο μ.Χ. αιώνα, όταν την Κρήτη κατέλαβαν οι Άραβες. Επίσημη αναφορά του χωριού, ως Casal Aghius Dheca, γίνεται για πρώτη φορά στους καταλόγους του Πέτρου Καστροφύλακα, το 1583. Επόμενη μαζική μετανάστευση Κρητών στο νησί έγινε κατά τη διάρκεια του Ε’ Βενετοτουρκικού Πολέμου (1645-69). Το χωριό έχει πολλά παραδοσιακά κτήρια και εκκλησίας. Οι κάτοικοι ονομάζονται Αγιοκαδίτες, από σύντμηση του Αγιο(δε)καδίτες.

Διοικητικές μεταβολές μέχρι τον «Καλλικράτη»

Ο οικισμός αναγνωρίστηκε το 1866 και προσαρτήθηκε στον δήμο Χρυσιδέων. Το 1912 ορίστηκε έδρα της κοινότητας Αγίων Δέκα

Με το ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997 αποσπάστηκε από την κοινότητα Αγίων Δέκα και προσαρτήθηκε στον δήμο Αχιλλείων Με το ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010 αποσπάστηκε από τον δήμο Αχιλλείων και προσαρτήθηκε στον δήμο Κερκυραίων Με το ΦΕΚ 43Α - 09/03/2019 αποσπάστηκε από τον δήμο Κερκυραίων και προσαρτήθηκε στον δήμο Κεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων (Πηγή: https://www.eetaa.gr/metaboles/dkmet_details.php?id=12090)

Αξιοθέατα

Ο ναός της Παναγίας Οδηγήτριας, κεντρική εκκλησία του χωριού Οι εκκλησίες των Αγίων Δέκα (πιθανόν η πρώτη του χωριού, με προέλευση Κρητική), Αγίου Σπυρίδωνα, Αγίου Δημητρίου, Αγίου Ιακώβου (κοιμητηριακή) και Αγίου Στυλιανού (κτητορική) Το ξωκκλήσι των Αγίων Σαράντα, στη θέση «Φλούβερη» Η ερειπωμένη οικοδομή που άλλοτε ανήκε στην Αγία Αικατερίνη του Καροφυλλάτου Το βουνό Γαλίσιο ή Γαλίκιο (576 μ.), όπου είναι κτισμένο το χωριό. Έχει μακρά ιστορία, όπως και η Μονή Αναλήψεως ή Παντοκράτορος που βρίσκεται σε αυτό, καθώς αναφέρεται σε νοταριακά έγγραφα του 1502. Σήμερα αναφέρεται απλά ως το βουνό των Αγίων Δέκα. Το αρχοντικό Αυγούστη,Ενετικής αρχιτεκτονικής, δίπλα από την εκκλησία του Αγίου Παντελεήμονα.

Παραπομπές

Πηγές

Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, 1978, 2006 (ΠΛΜ) Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, 1963 (ΠΛ) Εγκυκλοπαίδεια Δομή, 2002-4 Οργανισμός εκδόσεων «Ελλάδα», χάρτες (Βαρελάς) eetaa.gr

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

https://www.facebook.com/%CE%86%CE%B3%CE%B9%CE%BF%CE%B9-%CE%94%CE%AD%CE%BA%CE%B1-%CE%9A%CE%AD%CF%81%CE%BA%CF%85%CF%81%CE%B1%CF%82-%CE%A3%CF%84%CE%B7-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%BC%CE%AE-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%87%CF%81%CF%8C%CE%BD%CE%BF%CF%85-105511207835509/ https://thewanderer.gr/travel-ideas/aghioideka_corfu/ https://www.youtube.com/watch?v=Fk5d1-oLOg0