Η Αγία Παρασκευή είναι προάστιο της Θεσσαλονίκης και αποτελεί οικισμό της δημοτικής ενότητας Θέρμης, του δήμου Θέρμης, της περιφερειακής ενότητας (τέως νομού) Θεσσαλονίκης, στην περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης. Πριν το πρόγραμμα Καλλικράτης και το σχέδιο Καποδίστριας, ανήκε στον Δήμο Βασιλικών του νομού Θεσσαλονίκης, στο γεωγραφικό διαμέρισμα Κεντρικής Μακεδονίας.

Γεωγραφία

Η Αγία Παρασκευή είναι οικισμός στο νοτιοδυτικό τμήμα του νομού Θεσσαλονίκης. Βρίσκεται στους πρόποδες του βουνού Κάλαυρος και πάνω στην επαρχιακή οδό που συνδέει την Περαία με την Σουρωτή, σε μέσο σταθμικό υψόμετρο 95. Η τοπική κοινότητα είναι χαρακτηρισμένη ως αγροτικός πεδινός οικισμός, με έκταση 15,836 χμ² (2011) . Απέχει περίπου 23 χλμ. ΝΑ. του κέντρου της Θεσσαλονίκης.

Πληθυσμός

Διοικητικές μεταβολές μέχρι τον «Καλλικράτη»

Ο οικισμός αναγνωρίστηκε το 1918 και προσαρτήθηκε στην κοινότητα Βασιλικών του νομού Θεσσαλονίκης. Το 1925 εντάχθηκε στον νομό Χαλκιδικής και επανήλθε στον νομό Θεσσαλονίκης το 1927. Με το ΦΕΚ 424Α - 02/12/1929 αποσπάστηκε από την κοινότητα Βασιλικών και ορίστηκε έδρα της κοινότητας Αγίας Παρασκευής. Με το ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997 αποσπάστηκε από την κοινότητα Αγίας Παρασκευής και προσαρτήθηκε στον δήμο Βασιλικών. Με το ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010 αποσπάστηκε από τον δήμο Βασιλικών και προσαρτήθηκε στον δήμο Θέρμης.

Ιστορικά στοιχεία

Στην ευρύτερη περιοχή της Αγίας Παρασκευής έχουν εντοπιστεί αρχαιολογικά ευρύματα που μαρτυρούν κατοίκηση από πολύ παλιά. Στην Τούμπα του πρώην κτήματος Αγγελάκη έχει ανακαλυφθεί οικισμός της εποχής του Χαλκού. Στην τοποθεσία Αυλές υπάρχουν τάφοι του 6ου αιώνα π.Χ, ενώ στη θέση Μικρή Τούμπα βρέθηκε Μακεδονικός τάφος του 4ου αιώνα π.Χ. Κατά τη Βυζαντινή περίοδο υπήρχε λίγο νοτιότερα στο ύψωμα, η Μονή της Αγίας Παρασκευής. Έτσι δημιουργήθηκε ο οικισμός με το όνομα Νεοχώρι Αγίας Παρασκευής. Με την Οθωμανική κατάκτηση, η ονομασία του οικισμού αποδόθηκε στα τούρκικα ως Γενίκιοϊ και το χωριό κατοικήθηκε από χριστιανούς. Μετά το 1923 στους ντόπιους κατοίκους προστέθηκαν 77 οικογένειες προσφύγων από την Ανατολική Θράκη (κυρίως από τα χωριά Πλαγιάρι, Σουμπάσκιοϊ και Περίσταση), 1 οικογένεια προσφύγων από τη Βορειοανατολική Μακεδονία (Βουλγαρία), 48 οικογένειες από τη Μικρά Ασία (κυρίως από το Ιντζέκιοϊ) και 12 οικογένειες Ποντίων.

Αξιοθέατα

Το Αγίασμα της Αγίας Παρασκευής, παρεκκλήσι που ιδρύθηκε το 1969. Γιορτάζει στις 26 Ιουλίου και την Παρασκευή μετά το Πάσχα (της Ζωοδόχου Πηγής), οπότε και γίνεται πανηγύρι στον χώρο του Αγιάσματος.

Ανάμεσα στην Αγία Παρασκευή και τη Σουρωτή βρίσκεται το Γυναικείο Ιερό Ησυχαστήριο του Ευαγγελιστή Ιωάννη Θεολόγου, που ιδρύθηκε το 1967 από τον Γέροντα Παΐσιο.

Παραπομπές

Πηγές

Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα, εκδ. 1978, 2006 (ΠΛΜ) Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, εκδ. 1963 (ΠΛ) Εγκυκλοπαίδεια Δομή, εκδ. 2002-4 Οργανισμός εκδόσεων «Ελλάδα», χάρτες (Βαρελάς) Google Earth eetaa.gr